"سکوت" به اصلی ترین کلید واژه و به عبارت بهتر، اصلی ترین تاکتیک مقامات اروپایی طی هفته های اخیر تبدیل شده است! پس از برگزاری نشست وزرای امور خارجه ایران و اعضای 1+4 در وین، مقامات اروپایی دیگر کمتر در خصوص "برجام اروپایی" سخن می گویند! "تعلل هدفمند" مقامات اروپایی در ارائه بسته پیشنهادی نهایی خود به ایران از ابعاد مختلفی قابل تشریح است. در این خصوص نکاتی وجود دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد :
نخست اینکه پیوند و تعلق خاطر برخی بازیگران اروپایی مانند انگلیس به ایالات متحده آمریکا غیر قابل انکار است!متعاقب پایان جنگ جهانی دوم در سال 1945 میلادی، وینستون چرچیل نخست وزیر انگلیس در سخنرانی جنجالی خود در دانشگاه "وست مینستر"اظهار داشت :
" "پردهای آهنین" در حال شکلگیری است که اروپای شرقی را تحت تسلط اتحاد جماهیر شوروی قرار میدهد.من خواستار برقراری روابط ویژه با ایالات متحده آمریکا می شوم. این روابط ویژه ، جهت دفاع از جهان آزاد است! "
هم اکنون اتحاد جماهیر شوروی دیگر وجود ندارد اما وابستگی راهبردی انگلیس به ایالات متحده آمریکا موضوعی غیر قابل انکار است. ترزامی نخست وزیر انگلیس از یک سو سخن از حفظ برجام به میان آورده و از سوی دیگر، بازیگران اروپایی را بابت ادامه بازی مستقیم در زمین واشنگتن تحت فشار قرار می دهد. چندی پیش نخست وزیر انگلیس صراحتا اعلام کرد که در خصوص مسائلی مانند برجام، باید وارد تعامل با آمریکا شد!بخشی از تعلق خاطر اروپا به آمریکا به دلیل عضویت 26 کشور اروپایی در ناتو و بخشی دیگر از آن، ناشی از پیوندهای اقتصادی گسترده ای است که میان واشنگتن و اروپای واحد وجود دارد.
نکته دوم اینکه مقامات اروپایی در انتظار سنجش میزان تاثیرگذاری تحریمهای ثانویه ایالات متحده آمریکا علیه ایران هستند. از این رو آنها در اقدامی کاملا هدفمند و البته وقیحانه، ارائه بسته پیشنهادی خود به کشورمان را به تعویق انداخته اند. فراتر از آن، مقامات اروپایی نیم نگاهی نیز به انتخابات میاندوره ای کنگره آمریکا در آبان ماه امسال دارند و آن را معیاری برای تنظیم رفتار برجامی خود در قبال ایران می دانند. بدون شک در چنین شرایطی نمی توان از "اروپای واحد" به عنوان بازیگری مستقل در نظام بین الملل یاد کرد! قرار بود بسته پیشنهادی اروپا به ایران، نهایتا در عرض 4 تا 5 هفته ( پس از خروج ترامپ از برجام) آماده و ارائه شود اما مقامات اروپایی پس از مدتها تاخیر، بسته ای کلی ،
مایوس کننده و مبهم را به کشورمان ارائه دادند." ژان ایو لودریان" وزیر امور خارجه صراحتا اعلام کرده است که ارائه بسته پیشنهادی اروپا به ایران، تا آبان ماه امسال به طول خواهد انجامید!
این در حالیاست که ارائه یک بسته پیشنهادی ( با لحاظ کردن همه جزئیات آن )
برای حفظ برجام می توانست از مدتها قبل صورت گیرد. بنابراین، تاخیر اروپا در ارائه بسته پیشنهادی، ناشی از پیچیدگی بسته ارائه شده نیست، بلکه ناشی از محاسبات تاکتیکی اروپاست.
نکته سوم اینکه اقدامات برجامی اتحادیه اروپا در سال 2017 میلادی و حمایت آن از اعمال تغییرات پیشنهادی ترامپ در توافق هسته ای، "نقطه آشکارساز" تقابل اروپای واحد با حکومت و ملت ایران محسوب می شد. انتظار می رفت پس از خروج رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا از برجام، اروپا رفتار خود را در این معادله تغییر داده یا لااقل تعدیل کند. با این حال شواهد موجود نشان می دهد که اروپا در حال "خرید زمان" برای ادامه بازی تاکتیکی خود در قبال برجام است. متعاقب این بازی خاص مقامات اروپایی، نباید جایی برای آزمون وخطا برای دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان در محاسبه وزن واقعی اتحادیه اروپا وجود داشته باشد. هم اکنون زمان آن رسیده است که وزارت امور خارجه کشورمان قاطعانه از طرف اروپایی بخواهد تا بسته پیشنهادی خود را با جزئیات مدنظر ارائه نماید. در صورتی که قاطعیتی در مواجهه با اروپا از سوی دستگاه دیپلماسی ما وجود نداشته باشد، شاهد استمرار بازی مقامات اروپایی در قبال برجام خواهیم بود.