مقامات آمریکایی شامگاه چهارشنبه در گفتوگو با شبکه «سی.ان.ان» ادعا کردند که نیروهای مسلح ایران در حال آمادهشدن برای برگزاری رزمایش دریایی گسترده طی 48 ساعت آینده در خلیج فارس هستند.
انتشار این خبر در شبکه سی.ان.ان بازتاب گستردهای در دیگر رسانههای جهان داشت.
پایگاه اینترنتی «درایو» در گزارشی نوشت: «نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ظاهراً برای انجام یک رزمایش دریایی بزرگ با استفاده از دهها قایق کوچک آماده میشود تا توانایی خود را برای بستن تنگه راهبردی هرمز که جداکننده دریای عمان از خلیج فارس است، به نمایش بگذارد.»
این گزارش میافزاید: «اگرچه برگزاری چنین رزمایشی به نوبه خود، غیرعادی نیست و ایران معمولاً در اواخر سال چنین رزمایشهایی را برگزار میکند اما نشانههایی وجود دارد مبنی بر اینکه آنچنان که برخی منابع «فاکسنیوز» و «سیانان» اعلام کردهاند رزمایش امسال، بسیار بزرگتر از سالهای قبل بوده و بیش از 100 فروند ناو از انواع مختلف در آن شرکت میکنند.»
شبکه «فاکسنیوز» به نقل از دو مقام آمریکایی نوشت: «انتظار میرود سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 100 فروند قایق مسلح را طی 48 ساعت آینده در مناطقی در خلیج فارس مستقر کند تا به تمرین تاکتیکهای گروهی در شبیهسازی اقداماتی که ممکن است منجر به بستن تنگه هرمز شود، بپردازند.»
این گزارش تأکید میکند: «ایران معمولاً رزمایش گروهی سالیانه خود را در فصل پاییز برگزار میکرد اما مقامات ایران گفتهاند که این رزمایش احتمالاً به دلیل تهدیدات اخیر «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا علیه ایران، در این زمان برگزار میشود.»
رئیس جمهور آمریکا روز 23 جولای در واکنش به سخنان یک روز قبل «حسن روحانی» رئیسجمهوری ایران، در توئیتر خود نوشته بود: «دیگر هیچ وقت ایالات متحده را تهدید نکن، وگرنه با عواقبی مواجه میشوی که مشابه آن قبلاً بر سر عده انگشت شماری در تاریخ آمده است. ما دیگر کشوری نیستیم که صحبتهای جنونآمیز شما درباره خشونت و مرگ را تاب بیاوریم. محتاط باش».
رئیس جمهوری اسلامی ایران نیز روز 22 جولای (31 تیرماه) در همایش روسای نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور گفته بود: «امروز سخن گفتن با آمریکا معنایی جز تسلیم و پایان دستاوردهای ملت ندارد. آقای ترامپ! ما مرد شرف و ضامن امنیت آبراه منطقه در طول تاریخ هستیم؛ با دم شیر بازی نکنید، پشیمانکننده است.»
سردار سرلشکر پاسدار «محمدعلی جعفری»، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هم پس از این جریان، تأکید کرده بود که «میتوان به دشمنان فهماند که استفاده از تنگه هرمز برای همه یا برای هیچ کس چه معنا و مفهومی میتواند داشته باشد.»
پس از انتشار سخنرانی رئیسجمهور ایران و تهدیدات دولت آمریکا علیه تهران، رسانههای جهان و مقامات کشورهای مختلف واکنشهای متفاوتی داشتند و حتی این احتمال نیز در کنار تحلیلهای دیگر مطرح شد که در صورتی که هرگونه تهدید و خطر علیه ایران جدی شود، ایران قدرت بستن تنگه هرمز را که یک تنگه راهبردی است نیز داراست.
«یونا شپ» تحلیلگر نشریه «نیویورک مگزین» در یادداشتی با اشاره به توئیت تهدیدآمیز رئیسجمهور آمریکا نوشته است: «قابل پیشبینی بود که این توئیت سبب ایجاد گمانهزنیهای دیوانهوار درباره اینکه دولت ترامپ در حال برنامهریزی برای اعلان جنگ علیه ایران است شود یا حتی بدتر از آن اینکه، ترامپ بدون اندیشیدن درباره تبعات آن به چنین کاری مبادرت کند.»
این تحلیلگر آمریکایی در ادامه «توان و قدرت ایران برای بستن تنگه هرمز» را کارت بازی ایران در برابر دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا خوانده و مینویسد: «حتی بستن جزئی و بخشی از این آبراهه راهبردی میتواند سبب صعود شدید بهای جهانی نفت شود».
خبرگزاری «رویترز» نیز این روزها گزارشی درباره اینکه تنگه هرمز چقدر استراتژیک است نوشته و تأکید میکند که با توجه به انتقال روزانه یک سوم نفت حمل شده در دریا از تنگه هرمز، این آبراه، یک شاهراه راهبردی است که نفت تولید کشورهای غرب آسیا را به بازارهای اصلی در آسیا اقیانوسیه، اروپا و آمریکای شمالی و دیگر بازارها میرساند.
نشریه «تایمز اسرائیل» نیز در واکنش به خبر «سیانان» درباره رزمایش ایران نوشت: «اگرچه نیروهای ایرانی سالیانه رزمایشی را در تنگه هرمز برگزار میکنند اما یک مقام آمریکایی گفته است که رزمایشی که برای آن برنامهریزی میشود ظاهراً بزرگتر از آن چیزی خواهد بود که سالهای گذشته برگزار شده بود و معمولاً برای روزهای پایانی هر سال برنامهریزی میشد.»
این نشریه اسرائیلی در ادامه تأکید کرده که «این مسئله نشان دهنده این موضوع است که احتمالاً برگزاری این رزمایش با تنشهای اخیر مرتبط خواهد بود.»
خبرگزاری «اسپوتنیک» روسیه نیز در گزارشی به این موضوع پرداخت و نوشت: «تنگه هرمز، یک شاهراه حیاتی تجاری است که 20 درصد از نفت خام جهان با عبور از این تنگه منتقل میشود و اگرچه شبکه سیانان به نقل از مقامات آمریکایی گفته که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران بیش از 100 فروند قایق رزمی را که اکثر آنها قایقهای بسیار پرسرعتی هستند نزدیک تنگه مستقر کرده و ممکن است نیروهای زمینی و هوایی ایران و همچنین یگانهای موشکی ساحلی این کشور نیز در این رزمایش شرکت کنند، اما مقامات آمریکایی اشاره کردهاند که هیچ نشانهای از نیت خصمانه از جانب ایرانیها مشاهده نکردهاند با این وجود در وضعیت هشدار باقی خواهند ماند.»
روزنامه «اکسپرس» چاپ لندن نیز در این باره نوشت: ایران رزمایش مهمی را در خلیج فارس در روزهای آتی برگزار میکند تا به تهدیدات ترامپ پاسخ دهد... در میان افزایش تنشها با آمریکا و تهدیدات ددمنشانه دونالد ترامپ، رئیسجمهور این کشور، ایران قرار است رزمایشهای سالیانه خود را زودتر از سالهای پیش برگزار کند.»
روزنامه «یو اس ای تودی» آمریکا نیز نوشته است: «نیروی دریایی ایران فعالیت خود در نزدیکی گلوگاه مهم و اصلی نفت جهان را افزایش داده و وزارت دفاع آمریکا در این باره هشدار داده است... ایران اخیراً گفته بود که ممکن است تنگه هرمز را که گذرگاه اصلی نفتکشها از خلیج فارس است، مسدود کند.»