تلاش واشنگتن برای ناآرام کردن مرزهای غربی ایران

 اردیبهشت ماه امسال بود که خبرگزاری فارس در گزارشی درباره راهبرد احتمالی دولت آمریکا در قبال ایران پس از انتصاب «جان بولتون» به عنوان مشاور امنیت ملی این کشور نوشت که خروج از توافق هسته‌ای احتمالا اولین گام از نقشه راهی است که هدف نهایی آن ایجاد ناآرامی و بی‌ثباتی در ایران است.

حمایت از تجزیه‌طلبی و ناآرام کردن مرزهای ایران یکی از اجزاء راهبردی است که گفته می‌شود بولتون با مشاوره «گروه مطالعات امنیتی» (SSG) طراحی کرده است. به عقیده طراحان این راهبرد، تحریک به تجزیه‌طلبی، ابزاری است که سال‌ها آمریکا آن را نادیده گرفته و اکنون می‌توان از آن برای فشار به جمهوری اسلامی استفاده کرد.

هنوز چند ماه از انتصاب بولتون نگذشته بود که رسانه‌های آمریکایی از دیدار اعضای یکی از گروهک‌های تروریستی فعال در مرزهای غربی کشور با مقام‌های آمریکایی در واشنگتن خبر دادند.

 

بر اساس آن گزارش، «مصطفی هجری»، سرکرده گروهک تروریستی «حزب دموکرات کردستان ایران» روزهای ۱۱ تا ۱۷ ژوئن (۲۱ تا ۲۷ خردادماه) به واشنگتن سفر کرده و با مقام‌های وزارت خارجه آمریکا، اعضای کنگره و کارشناسان اندیشکده‌ها دیدار کرده است.

این گروهک پس از این دیدار بیانیه‌ای صادر و اعلام کرد که در این سفر بر خلاف دیدارهای قبلی که در آنها اغلب مسائل «حقوق بشری» مطرح می‌شد، در خصوص «مسائل مهم سیاسی و تأثیرگذار بر ایران و نقش حزب دموکرات» هم بحث شده است.

همزمان با این تحرکات، در ماه‌های گذشته گروهک‌های تروریستی فعال در غرب کشور از جمله گروهک «حزب دموکرات کردستان» و «پژاک» تلاش‌هایی را برای انجام حملات تروریستی در مناطق مرزی انجام داده‌اند.

حالا با خبری که روز سه‌شنبه درباره انتصاب سرکنسول آمریکا در شهر «اربیل» عراق منتشر شد، به نظر می‌رسد تلاش‌های واشنگتن برای ناآرام‌سازی مرزهای غربی ایران وارد فاز تازه‌ای شده است.

استیون فیگین

 

وزارت خارجه آمریکا این هفته اعلام کرد که «استیون فِیگین» به عنوان سرکنسول جدید این کشور در اربیل منصوب شده است. فیگین پیش از این مدیر دفتر امور ایرانیان اداره امور خاور نزدیک وزارت خارجه آمریکا بوده و در تدوین سیاست‌های واشنگتن در قبال ایران نقش‌آفرینی می‌کرده است.

پایگاه آمریکایی «المانیتور» درباره این انتصاب، نوشته است: «به نظر می‌رسد این انتصاب بخشی از تلاش‌های "مایک پامپئو" [وزیر خارجه آمریکا] برای محدود کردن توانمندی ایران برای فعالیت در منطقه باشد.»

این پایگاه انتصاب یک کارشناس امور ایران به عنوان سرکنسول آمریکا در اربیل را تلاشی برای «افزایش فشار به ایران از سوی کردستان عراق» توصیف کرده است.

پایگاه خبری «روداو» هم در خبری درباره دیدار فیگیل با «نیچروان بارزانی» نخست‌وزیر منطقه کردستان عراق، انتخاب یک کارشناس مسائل ایران به عنوان سرکنسول را «جالب» توصیف کرده و نوشته است که این انتصاب همزمان با تلاش‌های دولت ترامپ برای افزایش فشار بر ایران و حمایت از گروه‌های مخالف جمهوری اسلامی، صورت می‌گیرد.

دیدار فیگین و بارزانی

 

نکته قابل توجه اینکه در جریان سفر خرداد ماه هجری به واشنگتن، فیگین یکی از مقام‌های آمریکایی بوده که با او دیدار و گفت‌وگو کرده است. 

یک منبع مطلع عضو یکی از اندیشکده‌های آمریکایی در این مورد به المانیتور گفته است: «آمریکایی‌ها می‌خواهند بدانند که آیا کردها نیرویی متحد و جدی هستند یا نه. از سوی دیگر، حزب دموکرات کردستان می‌خواهد بداند که آیا واشنگتن در موضع ستیزه‌جویانه‌اش علیه ایران، جدی است یا نه.»

همزمان یک عضو این گروهک تروریستی گفته سران این سازمان در تلاش هستند تا با هماهنگی گروه‌های تروریستی مشابه که در مرزهای غربی فعال هستند، یک فرماندهی مشترک تشکیل دهند.

تنها در دو ماه اخیر هم گروهک حزب دموکرات و هم گروهک پژاک حملاتی را در مرزهای غربی کردستان انجام داده و به صراحت هم مسئولیت این حملات را بر عهده گرفته‌اند.

تحرکات تازه این گروهک‌ها، در حالی صورت می‌گیرد که به نظر می‌رسد واشنگتن عزم خود را برای گسترش حضور در کردستان عراق جزم کرده است.

بر اساس گزارش‌های رسانه‌ای، ارتش آمریکا در حال گسترش حضور خود در پایگاه هوایی «باشور» واقع در اربیل است. این پایگاه تنها ۶۵ کیلومتر با مرز ایران و گذرگاه «تمرچین» فاصله دارد. 

چند هفته پیش هم «داگلاس سیلیمن» سفیر آمریکا در بغداد، پروژه ساخت ساختمان جدید کنسولگری آمریکا در اربیل را کلید زد. این مجموعه که ۲۰۰ هزار متر مربع مساحت خواهد داشت، بزرگترین کنسولگری آمریکا در جهان خواهد بود. مقام‌های آمریکایی احداث این کنسولگری را نشانه اهمیت روابط واشنگتن و اربیل توصیف کرده‌اند.

علاوه بر تلاش برای هماهنگی میان گروهک‌های تروریستی، به نظر می‌رسد فیگین که پیشتر در بغداد، استانبول و دوبی هم مأموریت‌هایی داشته، همزمان با آغاز روند احیای تحریم‌های آمریکا علیه ایران، مسئولیت هماهنگی تلاش‌ها برای فشار به همسایگان غربی ایران برای محدود کردن تجارت با جمهوری اسلامی ایران را هم بر عهده داشته باشد.

با این حال، پایگاه المانیتور این مأموریت را احتمالا دشوارترین وظیفه محول‌شده به فیگین توصیف کرده است، چراکه در سال‌های گذشته تجار ایرانی روابط نزدیکی با تجار کردستان عراق داشته‌اند. واشنگتن تلاش می‌کند تا با فشار به فعالان در کردستان عراق، از استفاده احتمالی جمهوری اسلامی از این مسیر برای دور زدن تحریم‌های آمریکا جلوگیری کند.

با این اوصاف، به نظر می‌رسد در ماه‌های پیش رو، کنسولگری آمریکا در اربیل، خط مقدم تلاش‌های اقتصادی، نظامی و اطلاعاتی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران باشد.