سعید جلیلی عضو هیات نظارت بر برجام در همایش «گفتمان هسته‌ای مقام معظم رهبری» در قم حاضر شد و به بیان نکاتی پیرامون برجام و آخرین تحولات در این باره پرداخت.
جلیلی در ابتدای سخنانش با اشاره به مناسبات 70 ساله ی اخیر در جهان، انحصار در بسیاری از امتیازات از جمله داشتن حق وتو و سلاح هسته ای برای چند قدرت محدود را مصادیقی از این مناسبات ناعادلانه توصیف کرد.
وی افزود: بسیاری از کنوانسیون‌های بین‌المللی نیز بر اساس همین منطق شکل گرفته اند و اگر سند استراتژی امنیت ملی امریکا را ببینید در آنجا مشاهده می کنید که صریحا تاکید شده این مناسبات ناعادلانه باید حفظ شود زیرا به سود قدرتهای جهانی و مستکبران است.
نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی اظهار داشت: واقعیت دیگر جهان امروز این است که جمهوری اسلامی ایران در برابر این مناسبات ظالمانه ایستاده و شکست پذیری آن را نیز در عمل نشان داده بگونه ای که در 40 سال اخیر هرگاه این دو اراده در برابر هم صف آرایی کرده اند، در نهایت اراده ملت ایران غلبه پیدا کرده است.
جلیلی گفت: آنها برای توقف توان هسته ای ایران از هر ابزاری که توانستند استفاده کردند، تخریب توان هسته ای، ترور دانشمندان هسته ای تنها بخشی از تلاش آنان در این باره بود اما وقتی دیدند ملت ایران تمام قد در برابر آنها ایستاده با تردید افکنی و ترویج گزاره هایی مانند اینکه «اصلا توان هسته ای به چه درد کشور می خورد؟» یا «اصلا چرا باید برای توان هسته ای هزینه بدهیم؟» خواستند در اراده ملت ما تردید ایجاد کنند.
عضو هیات نظارت بر برجام افزود: حالا که توان هسته ای کشور محدود گشته و طرف مقابل هم به تعهدات خود عمل نمی کند مشاهده می شود که هسته ای بهانه بود و دشمن سراغ سایر منابع قدرت کشور رفته و از محدود سازی توان دفاعی و قدرت منطقه ای ایران سخن می گوید.
جلیلی در بخش دیگری از سخنانش دقت در اسناد و توافق های بین المللی را حائز اهمیت دانست و اظهار داشت: بررسی تاریخ رفتار طرف مقابل در تنظیم اسناد بین المللی نشان می دهد در هر سندی چگونه سعی می کنند تعهدات خود را مبهم تعریف کنند. بیش از 200 سال قبل در معاهدات مجمل و مفصل در دوره قاجار نیز ایران تعهداتی صریح و شفاف به طرف انگلیسی می دهد اما انگلیس تعهدات خود را مبهم و کلی می آورد.
وی افزود: یکی از توانمندی های مهم در حوزه های علمیه ما با توجه به مباحث دقیقی که در «اصول فقه» مطرح می شود فهم صحیح متون و نیز آثاری است که می تواند به یک سند حقوقی مترتب شود لذا شایسته است این ظرفیتِ بزرگ اشراف به اصول فقه و مبانی حقوقی که در حوزه های علمیه وجود دارد، در تجزیه و تحلیل اسناد حقوقی بین المللی نیز به کمک نظام بیاید و ملاحظات خطیری را که ممکن است به یک سند بین المللی مترتب شود تبیین نماید.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به شخصیت بزرگ شهید حسن مدرس گفت: اخیرا سندی تاریخی را دیدم که طی آن ایشان می گوید «در بحبوحه واقعه تنباکو که در اصفهان بودم کمپانی تنباکو مبلغان فراوانی داشتند که در اطراف دیه ها کشاورزان را می فریفتند. برای اولین بار بود که سیاست را با دسیسه ها و فریب هایش می دیدم و تجربه می کردم و از همان ایام به مطالعه جدی تاریخ اقوام و ملل پرداختم و متوجه شدم که این بحث در دروس ما چه جای خالی دیرینی دارد. مردمی که معاهده و پیمان نامه و این دست آویز های سیاسی را نفهمند چه روزگار سخت مطبخی (سیاهی) خواهند داشت.» که این تعبیر عمیق نشان می دهد این شهید بزرگوار چه درک درستی از مناسبات سیاسی داشته است.
مسئول سابق تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان با اشاره به هوشمندی حضرت امام خمینی (ره) و قیام ایشان علیه کاپیتولاسیون نیز گفت: طبیعی است که یکی از خروجی حوزه های علمیه و فراگیری دروسی مانند فقه و اصول نیز باید به همین هوشمندی ها و کمک به فهم دقیق معاهدات و توافقات منجر شود.
جلیلی گفت: همانطور که در دانشگاه های مختلف نیز تاکید کردم دانشجویان باید یکبار سند برجام را بخوانند تا از محتوای آن آگاه شوند، حوزه های علمیه و سایر نخبگان نیز باید خط به خط این سند را بخوانند و نسبت به تک تک کلماتی که در آن به کار رفته تاملات لازم را داشته باشند. همچنانکه امروز این انتظار از حوزه های علمیه در بررسی دقیق متون برخی کنوانسیون ها وجود دارد که پیوستن کشور به آنها می تواند مخاطراتی را به همراه داشته باشد.
عضو هیات نظارت بر برجام در ادامه با اشاره به بند 37 برجام اشاره داشت: طبق بند 37 برجام در صورت شکایت ایران از طرف مقابل به شورای امنیت نتیجه آن این است که ظرف 30 روز مفاد قطعنامه های سابق شورا مجددا اعمال خواهد شد!
وی افزود: درباره اینکه چرا چنین بندی در برجام مورد قبول قرار گرفته است همان زمان تصویب برجام مفصل ایرادات آن بیان شد که فعلا نمی خواهیم به آن بپردازیم.
جلیلی ادامه داد: اما طبق بند 36 برجام در صورت عدم پایبندی طرف مقابل به تعهدات، «حق ایران» است که توقف کلی یا جزیی به تعهدات خود بدهد. این «حق» باید تثبیت و به طرف اروپایی تفهیم شود اجازه ندارد در حالی که یک طرف شانه از زیر بار تعهدات خود خالی کرده، برای ایران باید و نباید بگوید.
مسئول سابق تیم مذاکره هسته ای کشورمان تصریح کرد: سران سه کشور اروپایی باید جواب دهند بر چه مبنایی به جای محکومیت امریکا و به جای اینکه رفتار امریکا را در شورای امنیت محکوم کنند گستاخانه به خود اجازه می دهند بیانیه بدهند و بگویند ایران باید انجام تعهدات خود را ادامه دهد؟
عضو هیات نظارت بر برجام گفت: سران سه کشور اروپایی باید تفهیم شوند طبق بند 36 برجام حق ایران است که اجرای کلی یا جزیی تعهدات خود را متوقف کند و اگر دولت اجرای این تعهدات را به هر دلیلی ادامه می دهد سه دولت اروپایی باید بدانند انجام این تعهدات وظیفه ایران نیست و نباید موجب گستاخی و زیاده خواهی طرف اروپایی شود.
جلیلی تصریح کرد: امروز باید هم برای سه کشور اروپایی و هم برای تمام جامعه جهانی تبیین شود که علیرغم انجام کامل تعهدات از سوی ایران رفتار امریکا بسیار فراتر از مصداق عدم پایبندی اساسی به برجام است و لذا طبق بند 36 برجام توقف کلی یا جزیی اجرای تعهدات، حق ایران است.
وی تاکید کرد: نباید طرف مقابل برجام را نقض کند و طلبکار هم شود، اگر این حقایق به خوبی برای مردم تبیین شود، افکار عمومی برای استیفای حق خود در برابر دشمن خواهد ایستاد.
جلیلی در بخش دیگری از سخنانش گفت: برجام مانند این بود که یک ماشین یک میلیونی را به مبلغ یک میلیارد خریداری کنیم اما طرف مقابل بعد از آنکه بخشی از پول را از ما گرفت، از دادن ماشین خودداری کند و با ماشین فرار کند و بعد شرکای او به شما بگویند باید بقیه اقساط ماشین را بدهید و بعد هم گفته شود یک مزاحم از معامله خارج شد! و بعد هم بگویند اگر برجام ایراد داشت پس چرا امریکا از آن خارج شد؟ مهم ترین ایراد برجام همین است که ایران باید تعهدات کامل خود را اجرا کند اما نه تنها ضمانتی برای اجرای تعهدات امریکا وجود ندارد بلکه وقتی بر شرارت های خود می افزاید گفته شد دستاورد برجام شکست اخلاقی امریکاست!
عضو هیات نظارت بر برجام تاکید کرد: اخیرا رییس جمهور فرانسه در سفر به روسیه اعلام کرده در گفتگو با آقای روحانی درباره موشک های ایرانی نیز مذاکره کرده است! چرا این خبر تکذیب نمی شود؟ چرا دفتر رییس جمهور نسبت به این خبر موضع گیری نمی کند؟ امروز باید موضع یکپارچه نظام که عدم مذاکره در این باره است با قوت بیان شود.
نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی تصریح کرد: به همین خاطر باید در عمل نشان داد تحریم ها بر ما اثرگذار نیست و اتفاقا بر اساس مباحث کارشناسی، مستند و دقیق و طبق توانمندی های داخلی از نیروی انسانی جوان و تحصیلکرده تا منابع متعدد انرژی و معدنی و ظرفیت های اقلیمی، ترانزیتی، گردشگری و ... در کشور می توان ادعا کرد که کشور را با اتکا به این ظرفیت ها می توان به شکل شایسته اداره کرد.
وی ادامه داد: مثلا دشمن می گوید می خواهد فروش نفت ایران را تحریم کند، مگر این کار را سال 90 نکردند؟ حتی در یک برهه کوتاهی موفق شدند فروش نفت ما را تا روزانه 600 هزار بشکه نیز کاهش دهند اما سپس فروش نفت ایران روند صعودی پیدا کرد به گونه ای که طبق آمار بانک مرکزی در مرداد 92 فروش نفت ایران به بیش از 1.5 میلیون بشکه د روز رسید.
جلیلی گفت: اینکه اوباما بعد از توافق هسته ای با ایران گفت اگر این توافق صورت نمی گرفت، تحریم ها خود به خود فرو می پاشید عین واقعیت بود زیرا بر اساس اعلام رسمی مسئولین وقت وزارت نفت و اذعان مسئولین فعلی در سالهای 90 تا 92 که اوج تحریم ها علیه ایران اعمال شد بیشترین سکوهای نفتی ایران در حال فعالیت بودند که این مساله باعث تعجب دشمنان شده بود.
نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی در پایان تاکید کرد: امروز نیز باید با رویکرد جهادی و انقلابی تحریم ها را در عمل بی اثر کنیم و نشان دهیم می توان کشور را با اتکا به ظرفیت های درونی به شکل شایسته اداره کرد.
