نشست غیرعلنی مجلس پیرامون مباحث وصله و پینه کردن برجام با اروپایی‌ها بود. یکی از مباحث در این نشست اصرار دولت برای تصویب مطالبات «اف.اِی.تی.اف» بود که در قالب اصلاحیه لوایح چهارگانه دولت به ویژه لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله یا تامین مالی تروریسم این روزها نقل محافل دولت و مجلس است. ظریف وزیر خارجه ، سیدعباس عراقچی معاون وزیر خارجه و مسعود کرباسیان وزیر محترم اقتصاد به مجلس رفتند تا نمایندگان را قانع کنند با تصویب قطعی لوایح چهارگانه موانع همکاری بانک‌های خارجی برداشته می‌شود. لذا اگر مجلس تا تیرماه 97 مطالبات «اف.اِی.تی.اف» را برآورده کند، در نشست «اف.اِی.تی.اف» تصمیمات برای رفع موانع گرفته خواهد شد.
مقررات «اف.اِی.تی.اف» را همان کسانی نوشته‌اند که در برجام آن سوی میز مذاکره در مقابل ما صف‌آرایی کرده بودند. آنها در برجام زیرساخت‌های تحریم از بیرون را ساماندهی و تحکیم بخشیدند، حال با مقررات «اف.اِی.تی.اف» درصدد تحریم از درون یا به قول معروف، «خود تحریمی» هستند. بحث های سنگینی در مجلس بین نمایندگان دولت و مردم انجام شد که بخشی از آنها به بیرون درز پیدا کرد. 48 الزام «اف.اِی.تی.اف» که در لوایح چهارقلو آمده است دقت شورای نگهبان را می‌طلبد تا ما از یک سوراخ 10 بار گزیده نشویم. این الزامات با قاعده نفی سبیل و اصول 152 و 153 و 154 قانون اساسی مغایر است. امیدواریم شورای نگهبان راه سلطه خارجی از درون را با رد این لوایح ببندد.
از مباحث جلسه غیر علنی روز یک‌شنبه مجلس کاشف به عمل آمد که اجرای تمامی درخواست‌های «اف.اِی.تی.اف» پیش شرط موفقیت مذاکره با سه کشور اروپایی است و جزء مطالبات آنها هم هست. مجموعه این تلاش‌ها نشان می‌دهد که امید دولت و مجلس برای نجات جنازه رو به قبله برجام هنوز به خارج است. قرار است فهرست جدیدی به تعهدات برجامی اضافه شود که ماهیتاً هسته‌ای نیست و نفوذ منطقه‌ای و فعالیت دفاعی نظام در حوزه پیشرفت‌های موشکی را در برمی‌گیرد. این همان درخواست آمریکایی‌ها و نیز بهانه آنها مبنی بر خروج از برجام است.
همه این قیل و قال‌ها در حالی است که عباس عراقچی رسما در جلسه غیرعلنی مجلس اعلام کرد: «نمی‌توان به ادامه برجام از سوی اروپا مطمئن بود.» موگرینی هم چند روز پیش آب پاکی را روی دست دیپلمات‌های ما در سفر اروپایی ریخت و گفت: «هیچ تضمینی نمی‌دهیم.» هر یک از رهبران سه کشور اروپایی هم تاکید کردند قرار نیست در برابر آمریکا در اجرای برجام بایستیم. مفهوم این سخن آن است که قرار است محکم در برابر ایران بایستند، نه تضمین بدهند و نه خیال اجرای برجام را دارند!
معنای دیگر این رویکرد آن است که قرار است اروپا در همراهی رویارویی آمریکا با نظام و ملت ایران، ما را خلع سلاح کنند تا در تهاجم نظامی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی کمترین تلفات را بدهند.
برجام تاکنون خطرات را از سر کشور دور نکرده، تهدیدات نظامی و سیاسی را افزایش داد، ایران هراسی را تا نزدیک مرزهای ایران هدایت کرد، سرمایه‌گذاری خارجی را افزایش نداد و پول‌های بلوکه شده را به کشور باز نگرداند بلکه آنها را در فهرست مصادره قرار داد. دولت همچنان نگاهش به بیرون است و نمی‌خواهد از ظرفیت‌های عظیمی که خداوند متعال در داخل برای مقابله با زیاده‌خواهی‌های غرب و آمریکا در اختیار ملت قرار داده، بهره ببرد. هنوز فکر می‌کند کلید دیپلماسی و دادن امتیازهای سخاوتمندانه می تواند قفل این بحران آفرینی‌ها را باز کند. دولت به کلید توانایی‌های ملت و ظرفیت‌های عظیم کشور پهناور ایران نگاهی نمی‌اندازد. این نگاه فقط در امر مدیریت جهادی و تحکیم مواضع انقلابی گری نهفته است. دولت با دور شدن از گفتمان انقلابی، در ورطه‌ای دست و پا می‌زند که جز بدعهدی و نقض عهد و دستاورد تقریباً هیچ و خسارت محض، نتیجه‌ای ندارد.
هنوز برخی از تئوریسین‌های اقتصادی دولت که از بهره‌گیری ظرفیت‌های عظیم ملت و دولت در رونق اقتصادی ناامید و غافل هستند و نگاهشان اول به سرمایه‌گذاری آمریکا و سپس سرمایه‌گذاری اروپا دلگرم است، دنبال راه‌هایی هستند که این امر تحقق یابد. آنها توتال را با سلام و صلوات آوردند، قرارداد سنگین و میلیاردی بستند. اکنون همین توتال صریحا اعلام کرده؛ اگر آمریکا اجازه ندهد، فعالیت خود را متوقف می کند. این دومین بار است که او به بهانه سرمایه‌گذاری می‌آید اطلاعات ذی قیمت نفتی را روی کول خود می گذارد و فرار می‌کند و مقامات نفتی بدون مجازات و جریمه، او را رها می‌کنند. توتال همین بازی را سال 88 به نمایش گذاشت و مسئولین وزارت نفت را سر کار گذاشت. همچنین 8 شرکت بزرگ اروپایی هنوز مهلت های 90 روزه و 180 روزه ترامپ برای تحکیم زیرساخت‌های تحریم‌های شکننده، فلج‌کننده و... شروع نشده، اعلام کردند مصمم به خروج از ایران هستیم.
شرکت نروژی ساگا با قرارداد 5/2 میلیارد یورویی، شرکت فولاد ایتالیایی دنیلی با قرارداد 5/1 میلیارد یورویی، ایرباس با قرارداد تحویل 100 فروند هواپیما به ایران، شرکت نفتی ایتالیایی انی، شرکت دانمارکی مرسک، شرکت آلمانی آلیانتس و ... اعلام کردند نمی‌مانیم و قراردادهایمان نمایشی بوده است و قرار نیست اتفاقی بیفتد.
اکنون «برجام» به «پرجام» تبدیل شده و چون گنجشکی از شاخه دیپلماسی خارجی ما پرواز کرده است. وزیر خارجه در همین نشست غیرعلنی مجلس گفت: «برجام دچار بیماری است و در حال مرگ است و امیدی به اروپا برای حفظ برجام نمی‌رود زیرا سهامداران شرکت‌های اروپایی، آمریکایی‌ها هستند.» با این حال چرا روی دیوار اروپا یادگاری می‌نویسیم، معلوم نیست! اولین گام برای برخورد با نقض عهد آمریکایی‌ها و نقض عهد احتمالی اروپایی‌ها این است که تعهدات ایران در برجام تا رسیدن به نتایج روشن در گفتگوها به تعلیق درآید. این شروع خوبی برای نمایش عزم ما در مقابله به مثل و نشان دادن مدیریت جهادی در دیپلماسی انقلابی است. اگر امروز این موضع را نگیریم، فردا خیلی دیر است.
اگر ریشه امیدواری به گفتگو ها اعتماد به دشمن باشد این یک تهدید است .مولایمان علی (ع) می فرماید اعتماد به دشمن مقدمه فریب خوردن است.
پنج سال است در کریدورهای تو در توی دیپلماسی داریم اعتماد سازی می کنیم، یک ذره هم نتیجه نداده است. باید با تکیه بر بصیرت انقلابی، به فریب دشمن پاسخ دهیم. قطعا هزینه این پاسخ به مراتب کمتر از هزینه ای که به آنان اعتماد کردیم نیست.
محمدکاظم انبارلویی
