سوال این روزهای مردم و نخبگان کشور آن است که پس از خروج آمریکا از برجام ایران باید چه اقدامات عملی سیاسی و اقتصادی را در دستور کار خود قرار دهد؟ یا به عبارت دیگر در فرصت 45 روزه اعلام شده آقای روحانی به طرف اروپایی، مقامات مذاکرهکننده باید چه تضامین عملی و عینی را از آنها مطالبه کنند تا ملت ایران دوباره از سوراخ وعدههای توخالی و چکهای بیمحل گزیده نشود و مردم به دولت اجازه دهند توافق نیمه جان برجام را با اروپا مجددا احیا نماید؟
روزنامه صبح نو، ضمن طرح مطالب فوق، نوشت: دولت پس از رفع کاستیها و نواقص تیم مذاکرهکننده از طریق تزریق کارشناسان جدید- که حتما دوتابعیتی هم نباشند- به طور مشخص میتواند تضامین عینی و عملی ذیل را در بازه زمانی کوتاه و مشخص از اتحادیه اروپا مطالبه نماید و به صراحت و علنی اعلام کند که در صورت عدم تامین آنها، دلیلی برای پذیرش تداوم محدودیت در برنامه هستهای ایران نمیبیند.
طرف اروپا در مذاکرات با ایران، تنها سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان نبودهاند و نماینده اتحادیه اروپا نقش اصلی در مذاکرات داشته است؛ لذا اتحادیه اروپا باید با تصویب قوانین ضد تحریم آمریکا علیه ایران و نیز قوانین حمایت از شرکتهای خصوصی اروپا در تعامل تجاری با ایران در برابر جرایم وزارت خزانهداری آمریکا علاقه خود به حفظ ایران در برجام را عملا نشان دهد.
اتحادیه اروپا باید به صورت فوری هیئت بلندپایهای از مقامات اقتصادی خود را به همراه روسای شرکتهای بزرگ اروپایی- خصوصا در حوزه نفت و گاز- پیش از پایان ضربالاجل به ایران اعزام نماید. این اقدام علاوه شکستن عملی فضای روانی تحریمهای جدید اعلامی آمریکا در دنیا، برنامه اعمال محدودیت آمریکا برای پاسپورت مسافرین خارجی به ایران را عملا به چالش کشیده و بیاثر خواهد کرد.
در گزارش کمیسیون برجام آمده است: «آمارهای رسمی نهادهای خارجی و بینالمللی از جمله اداره اطلاعات انرژی آمریکا و آژانس بینالمللی انرژی نشان میدهد به رغم تحریمهای نفتی آمریکا در اکتبر سال 2011 میلادی و تحریمهای نفتی اتحادیه اروپا در جولای 2012 میلادی، فروش نفت خام ایران با میانگین حدود 1/1 میلیون بشکه در روز تداوم یافته و با وجود تاکید تحریمهای نفتی آمریکا بر کاهش تدریجی خرید کشورها از ایران، این میانگین تا زمان توافق ژنو در ژانویه 2014 میلادی- یعنی حدود 1/5 سال- کاهش نداشته است.
این بدان معناست که دشمنان ملت ایران در اوج تحریمها نیز برخلاف ادعاهایشان توانایی به صفر رساندن صادرات نفت خام ایران به بازارهای جهانی را نداشتهاند و همواره حداقلی قابل توجه از صادرات نفت وجود داشته است؛ اما به هر حال تضمین اروپا در عدم همراهی با سیاست آمریکایی تحریم نفتی ایران و ادامه خرید نفت از ایران به یورو و جبران سهمیه آن دسته از خریداران غیراروپایی نفت ایران که از سوی آمریکا با تحریم و تهدید ناچار به قطع خرید شدهاند باید در دستور کار اتحادیه اروپا قرار گیرد.
اعلام شکایت علیه آمریکا در مجامع بینالمللی نظیر سازمان تجارت جهانی به دلیل یکجانبهگرایی اقتصادی، شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل متحد به دلیل نقض برجام و قطعنامه 2231، گرچه با وتو و ابراز مخالفت آمریکا مواجه خواهد شد. اما نتایج سیاسی و بینالمللی خوبی- از جمله انزوای بیشتر آمریکا- برای کشورهای باقی مانده در برجام به دنبال خواهد داشت.
عدم همراهی با آمریکا در تهدیدهای لفظی و غیرلفظی علیه ایران طبق سند برجام یک ضرورت انکارناپذیر برای اتحادیه اروپاست.