10 روز پس از اعلام تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا درباره خروج از برجام، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا اعلام کرد این اتحادیه برای محافظت از شرکت‌های اروپایی در برابر تحریم‌های آمریکا علیه ایران قرار است مقررات بازدارنده را به اجرا درآورد. اما خبرهایی مبنی بر خروج برخی از شرکت‌های بزرگ و چندملیتی اروپایی از ایران به گوش می‌رسد. خروج شرکت‌های بزرگی چون توتال، انی، زیمنس، ایرباس، دنیلی، مرسک، ساگا، آلیانتس و... از ایران خبرهایی نومیدانه است که قدرت آمریکا را در خنثی‌کردن تلاش‌های سیاسی اروپا به رخ می‌کشد.
به گزارش روزنامه «گاردین»، «ژان کلود یونکر»، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، اعلام کرد که این اتحادیه قصد دارد مقرراتی مشابه قانون 1996 را اجرایی کند که مانع از همکاری شرکت‌های اروپایی با تحریم‌هایی که آمریکا قرار است علیه ایران وضع کند، شود. یونکر گفت: «ما به‌عنوان کمیسیون اروپا وظیفه داریم از شرکت‌های اروپایی محافظت کنیم. اکنون لازم است که دست به اقدام بزنیم و به همین دلیل است که فرآیند فعال‌سازی «مقررات بازدارنده 1996» را آغاز می‌کنیم.» او که در جریان نشست وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا در صوفیه پایتخت بلغارستان سخن می‌گفت، در ادامه تاکید کرد که این قانون صبح روز جمعه 28 اردیبهشت- 18 مه اجرا خواهد شد.
بنا بر آنچه جین کلود جانکر گفته اعضای این اتحادیه در حال وضع قانونی هستند که تحریم‌های ثانویه آمریکا علیه شرکت‌های اروپایی را به دلیل همکاری با ایران به رسمیت نشناسد. این قانون هیچ دادگاهی را در جهت اعمال جریمه که ممکن است از سوی کاخ سفید علیه شرکت‌های اروپایی به‌منظور انجام تجارت در جمهوری اسلامی ایران وضع می‌کند، به رسمیت نمی‌شناسد. سخنان او نوید می‌دهد که بانک سرمایه‌گذاری اروپا، سرمایه‌گذاری شرکت‌های اروپایی در ایران را تسهیل بخشد یا شرکت‌های کوچک و متوسط تشویق به سرمایه‌گذاری در ایران شوند. بااین‌حال، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در سخنانی شرکت‌های فراملیتی را از همکاری در این زمینه به تعبیری مستثنا کرد و گفت: «من مدیرعامل شرکت توتال نیستم.» از سوی دیگر وزارت خزانه‌داری آمریکا 180 روز به بنگاه‌های اقتصادی مهلت داده تا ایران را ترک کنند، صرفاً با اعلام این خبر، خط کشتیرانی مرسک، بزرگترین سرویس کانتینری جهان، CMA CGM، Evergreen، 170 روز مانده به مهلت ترامپ ایران را ترک کردند.
توتال
شرکت نفت و گاز فرانسوی؛ شرکت توتال با صدور بیانیه‌ای اعلام کرده با توجه به خروج ایالات متحده از برجام و بازگشت تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران، در صورتی که مورد معافیت قرار نگیرد، مجبور است از پروژه اکتشاف گاز پارس جنوبی خارج شود. 35 درصد سهامداران آمریکایی در این شرکت سرمایه‌گذاتری کرده‌اند؛ همچنین این شرکت 10 میلیارد دلار دارایی در آمریکا دارد که ترس از بلوکه شدن این اموال از طرف آمریکا وجود دارد. وزیر نفت از امکان جایگزینی توتال فرانسه در فاز 11 پارس جنوبی با شرکت چینی CNPC خبر داد و گفت: «برای خروج توتال از قرارداد جریمه‌ای وجود ندارد؛ اما مبلغی که توتال تاکنون در این قرارداد هزینه کرده است تا زمان اجرای کار، بازپرداخت نمی‌شود.» بیژن زنگنه وزیر نفت در حاشیه امضای موافقتنامه بین المللی توسعه میدان نفتی کرنج با کنسرسیوم بین المللی پرگس گفته است: «توتال اعلام کرده است اگر آمریکا مجوز معافیت توتال از تحریم‌ها را صادر نکند بر اساس قرارداد، فرآیند خروج از قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبی را آغاز می‌کند.
طبق قرارداد، در صورتی که توتال فرانسه از فعالیت در توسعه فاز 11 پارس جنوبی کنار برود شرکت سی.ان.پی.سی. چین جایگزین آن می‌شود.» زنگنه با بیان اینکه «سی.ان.پی.سی. چین در صورت جایگزینی، سهام توتال را در اختیار می‌گیرد»، گفت: «در صورت خروج طرف چینی از قرارداد نیز شرکت پتروپارس ایران باقی می‌ماند.»
دنیلی
شرکت فولاد ایتالیایی، تولیدکننده فولاد ایتالیایی به دنبال خروج آمریکا از برجام، کار برای یافتن پوشش مالی سفارش‌های ایران به ارزش 1.5 میلیارد یورو (1.8 میلیارد دلار) را متوقف کرد. الساندرو تریویلین، مدیر ارشد اجرایی این شرکت گفته است: «با توجه به خروج آمریکا از این توافق، بانک‌ها به علت از ترس از مواجه شدن با تحریم‌های ثانویه، دیگر آماده تأمین سرمایه پروژه‌های ایران نیستند.» شرکت دنیلی در سال 2016، یک توافقنامه چهارچوب تجاری با ایران به ارزش حدود 5.7 میلیارد دلار امضا کرد. در همین رابطه مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان البرز در گفت و گو با ایسنا در خصوص خبر توقف همکاری شرکت دنیلی با ایران پس از خروج آمریکا از برجام گفت: فعالیت این شرکت در این استان ادامه دارد و هنوز نمی‌توان در این خصوص اظهار نظر کرد.
ساگا
شرکتی نروژی که در حوزه انرژی خورشیدی فعال است و در اکتبر 2017 قراردادی به ارزش 2.5 میلیارد یورو برای ارائه خدمات انرژی خورشیدی به مدت پنج سال با شرکت «توسعه دهندگان انرژی امین» امضاء کرده است. اما بعد از اعلام تصمیم ترامپ برای خروج از برجام، «گائوت استینکوپف» مدیر توسعه شرکت «ساگا» از خروج این شرکت از ایران خبر داده است.
ایرباس
شرکت اروپایی ایرباس در دسامبر 2016 اعلام کرد که برای تحویل 100 جت به ایران، قرارداد امضاء کرده است و تا کنون تنها 3 فروند جت مسافربری را به این کشور تحویل داده است.
انی
شرکت ایتالیایی انی در ژوئن 2017 برای مطالعه میدان‌های نفتی و گازی با ایران توافقنامه امضاء کردند. این شرکت تصمیم گرفته توافق خود را با ایران لغو کند. «کلودیو دسکالزی»، مدیر شرکت انی ایتالیا، در نشست سالانه خود به سهامدارانش گفته که تمام طلب معوق خود از ایران بابت سرمایه‌گذاری‌های سال گذشته در این کشور را از تهران گرفته و قصدی برای اجرای پروژه جدید در ایران ندارد.
مرسک
شرکت دانمارکی مرسک (Maersk) بزرگترین شرکت کشتیرانی جهان روز پنجشنبه 27 اردیبهشت اعلام کرد که کلیه فعالیت‌های تجاری خود با ایران را متوقف خواهد کرد. به گفته محمدحسین داجمر، مدیرعامل اسبق کشتیرانی شرکت‌های بزرگی مانند مرسک و مرسی به سبب اینکه بازار بزرگی در آمریکا دارند، نگران هستند که مشمول تحریم‌های آمریکا شوند. در این رابطه معاون دریایی سازمان بنادر و دریانوردی در گفتگو با فارس و در واکنش به گفته مدیر اجرایی شرکت مرسک مبنی بر توقف همکاری با ایران، گفت: مرسک از گذشته تاکنون چندان در ایران فعال نبود و بودن یا نبودن لاینر مرسک، تأثیر چندانی در عملکرد بنادر ایران ندارد.
آلیانتس
Allianz شرکت چندملیتی خدمات مالی است، که دفتر مرکزی آن، در شهر مونیخ، آلمان قرار دارد. تمرکز اصلی این شرکت بر ارائه خدمات بیمه است. در سال 2010 شرکت آلیانتس، دوازدهمین شرکت بزرگ خدمات مالی در جهان بوده و در فهرست سال 2010 مجله فوربس، در رتبه 23 از بزرگترین شرکت‌های جهان، قرار داشت. سهام شرکت بیمه آلیانتس در بازار بورس نیویورک و بورس فرانکفورت معامله می‌شود. این شرکت هم‌اکنون به‌عنوان سومین شرکت خدمات مالی و بانکداری جهان شناخته می‌شود. حالا با اعلام خروج امریکا از برجام آلیانتس تصمیم گرفته از ایران خارج شود.
