جمهوری اسلامی ایران در ۱۰۰ کشور سفیر دارد؛ همچنین ۳۴ کنسولگری نیز به نمایندگی از ایران در خارج از کشور فعالیت می‌کنند.
البته درمعدودی ازکشور‌ها، مسئولیت اداره سفارتخانه جمهوری اسلامی ایران نه با «سفیر» که با «کاردار» یا «رئیس نمایندگی» است. در آخرین مورد، کشور چک در اروپا بود که سفارتخانه کشورمان را مقامی پایین‌تر از سفیر اداره می‌کرد که البته از حدود ۸ ماه پیش سفیرمان به پراگ پایتخت جمهوری چک اعزام شد.
اما فرایند انتخاب سفرا، فرآینده پیچیده‌ای است؛ در همین رابطه بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان که خود سابقه تصدی سفارت ایران در کشور‌هایی همچون ایتالیا و اسپانیا و ایرلند را دارد به خبرنگار گروه سیاسی خبرگزاری میزان می‌گوید:
دو روش برای انتصاب سفرا
در رابطه با انتصاب سفرا دو روش وجود دارد؛ برخی کشور‌ها صرفاً سفرای خود را از کادر حرفه‌ای دیپلماتیک و اصطلاحا «کریر» وزارت امورخارجه خود انتخاب می‌کنند. به طوری که متصدی بعضی از سفارتخانههایشان دیپلمات‌های حرفه‌ای هستند و برخی کشور‌ها هم تصدی برخی سفارتخانههایشان را به اشخاصی خارج از مجموعه دیپلمات‌هایشان می‌دهند.
سفرای کشور‌های اروپایی عمدتا «کریر» هستند، اما برای مثال در آمریکا، سفرای زیادی هستند که بیش از دیپلمات بودن، فعال صنعتی و تجاری هستند که به دلایلی ازجمله تغییر دولت‌ها، با سمت سفیر اعزام می‌شوند.
در کشور ما عمدتاً سفرای‌مان «کریر» و دیپلمات‌هایمان وزارتخانه‌ای هستند که از ابتدا در وزارتخانه بزرگ امور خارجه پرورش یافته‌اند. البته ما در‌ها را نبسته‌ایم و دولت‌ها براساس مصالح و منافع و هر ضرورتی که تشخیص دهند بعضا ازمقامات کشور به عنوان سفیر هم استفاده کرده‌اند. در دولت‌های مختلف از وزرا و سطوح دیگری از مدیران، سفیر داشته‌ایم. بیشتر
قاسمی همچنین در پاسخ به این سوال که فرآیند انتصاب سفیر جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور به چه صورت است، به خبرنگار گروه سیاسی خبرگزاری میزان، می‌گوید:
فرآیند انتخاب و انتصاب سفیر
انتخاب و انتصاب سفیر به سهولت صورت نمی‌گیرد؛ اگرچه سفیر با پیشنهاد وزیر امور خارجه به رئیس‌جمهور تعیین می‌شود، اما پیش از آن در شورای معاونین وزارت خارجه، بررسی‌های مقتضی صورت می‌گیرد. همچنین در مراحل بعدی در ریاست جمهوری هم روی فرد پیشنهاد شده برای تصدی مقام سفارت، مطالعه صورت می‌گیرد.
اگر ریاست جمهوری با کاندیدای معرفی شده وزیر امور خارجه موافقت کند تازه فرآیند سفیر شدن فرد آغاز می‌شود که آن هم باز چند ماهی زمان می‌برد.
در مرحله بعدی فردی که بعنوان سفیر تعیین شده به دولت کشور مقصد معرفی می‌شود؛ مسئولان و ارگان‌های ذیصلاح در کشور مقصد نیز بررسی‌های لازم را پیرامون فرد معرفی شده صورت می‌دهند؛ رئیس دولت کشور مزبور نیز باید موافقت خود را با آن فرد اعلام کند؛ سپس وزارت خارجه کشور مقصد موافقت کشور خود با فرد معرفی شده به عنوان سفیر را، به وزات خارجه ایران اعلام می‌کند. این موافقت که حاصل شد، استوارنامه سفیر با امضای رئیس‌جمهور کشور تنظیم می‌شود و سفیر ما به رئیس دولت کشور مقصد معرفی می‌شود.
پیرامون سفرای کشور‌های دیگر هم که به ایران می‌آیند همین روند طی می‌شود؛ یعنی پیش از آنکه سفیر یک کشوری به تهران بیاید، دولت متبوعش به ایران یادداشت می‌دهد که شامل بیوگرافی فرد معرفی شده بعنوان سفیر نیز است و نهایتاً این پروسه آغاز می‌شود و وزارت امور خارجه صلاحیت آن فرد را بررسی می‌کند و ارگان‌های دیگر هم بررسی‌های لازم را صورت می‌دهند و نتایج بررسی‌ها به ریاست جمهوری فرستاده می‌شود تا رئیس دولت ما نظر خود را اعلام کند.
درنهایت به آن کشور اطلاع می‌دهیم تا پروسه تنظیم استوارنامه را انجام دهند؛ سپس تاریخ ورود سفیر را اطلاع می‌دهند و بعد که آن فرد وارد ایران می‌شود تا مدتی بعنوان سفیر شناسایی نمی‌شود؛ تا زمانیکه رئیس‌جمهور او را به حضور می‌پذیرد و استوارنامه اش را دریافت می‌کند؛ از آن روز به بعد فرد رسماً سفیر کشورش در تهران می‌شود.
