محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در سال 96 به بیش از 20 کشور جهان سفر کرد و عمده تمرکز این دیدارهای دیپلماتیک موضوعات اقتصادی، تجاری و مبارزه با تروریسم بوده است. این سال یکی از پرکارترین فصل‌های دیپلماتیک و رفت و آمدهای سیاسی و اقتصادی برای کشورمان بوده است.
در مجموعه گزارش که منتشر می شود به سفرهای وزیر خارجه در چهار فصل سال گذشته پرداخته می‌شود و در این گزارش به سفرهای وزیر خارجه کشورمان در تابستان 96 می‌پردازیم.
اروپا مقصد اول دیپلماسی ظریف در تابستان
وزیر خارجه کشورمان در تابستان گرم 96، آلمان، فرانسه و ایتالیا را به عنوان مقصد سفرهای دیپلماتیک خود به قاره سبز انتخاب کرد. در دیدار محمدجواد ظریف با مقامات سه کشور گفت‌وگوها و مذاکراتی صورت گرفت که در طی آن بر تعمیق روابط دو جانبه با هریک از طرفین تاکید شد، همچنین ظریف در پاریس پیام کتبی حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان را به امانوئل مکرون ارائه کرد. اما این سفر حاشیه‌هایی نیز در پی داشت که از جمله آن میتوان به نشست منافقین بلافاصله پس بازگشت وزیر خارجه کشورمان اشاره کرد.
همچنین به دنبال این سفر ظریف با وزیر اقتصاد آلمان دیدار کرد و بر اهمیت گسترش روابط اقتصادی و برطرف کردن برخی از موانع موجود در این زمینه از جمله موانع بانکی و مالی تاکید شد. باید اذعان کرد هدف عمده از سفر5 روزه به سه کشور اروپایی تسهیل همکاری‌های اقتصادی پس از امضای برجام بوده است. به طوری که در جریان سفر به این سه کشور، مقامات ارشد اروپایی متفق‌القول بر اهمیت تداوم برجام و التزام اتحادیه اروپا به این قرداد بین‌المللی تاکید کردند. علاوه بر این وزیر خارجه کشورمان برای اولین بار در محل شورای اروپایی روابط خارجی آلمان حضور پیدا کرد و از مجمع امنیتی منطقه‌ای در خلیج فارس سخن گفت.
نیویورک پیش زمینه گفت‌وگوهای برجامی
ظریف در این سفر به شورای روابط خارجی آمریکا رفت و مهمان ریچارد هاس رئیس این شورا بود و با حضور در این نشست درباره تحولات کنونی منطقه سخنرانی کرد. عراقچی معاون وی در مورد محتوای این سفر اعلام کرده بود که در جریان سفر با اعضای ١+٥ رایزنی‌ها و گفت‌وگوهایی خواهیم داشت و با طرف آمریکایی نیز اگر دیداری انجام شود، در چارچوب ضرورت و مسائل مرتبط با برجام است. در ادامه ظریف و معاونانش پس از این مذاکرات راهی وین شدند و در ٣٠ تیر کمیسیون مشترک برجام در وین برگزار شد. لازم به یادآوری است که در این دوره زمزمه‌هایی مربوط به عدم تایید برجام از طرف ترامپ مطرح بود.
حضور در ترکیه برای قدس
در اتفاقاتی که در فلسطین برای مسلمانان رخ داد سازمان همکاری‌های اسلامی با هدف بحث و بررسی این رخدادها نشست فوق العاده‌ای را به میزبانی استانبول برگزار کرد که در پی آن مقامات بلندپایه کشورهای اسلامی در این نشست حضور پیدا کردند. رژیم صهیونیستی در یک رفتار مغرضانه مبادرت به قرار دادن گیت‌هایی امنیتی در ورودی مسجد الاقصی کرده بود که خشم مسلمانان را برانگیخت. محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان در این نشست تاکید کرد توطئه صهیونیست‌ها موجب شده است، کشورهای اسلامی اهداف غیرضروری و غیرواقعی را دنبال کنند و از مسئله اصلی جهان اسلام که فلسطین است غافل شوند.
همچنین وی در متن سخنرانی خود بیان کرده بود: ما نباید به هیچ چیز و هیچ کس اجازه دهیم تا آرمان اصلی این سازمان را که ارتقای وحدت امت اسلامی، مقابله با توسعه طلبی و اشغالگری صهیونیستی و حمایت از تاسیس دولت مستقل و پایدار فلسطینی به پایتختی قدس شریف است، منحرف کند. ما نبایستی به صهیونیست‌ها اجازه دهیم تا برای ما دستورکار تعیین کنند یا مسائل جدیدی خلق کنند و در نتیجه آن، از جنایاتی که علیه همه ما مرتکب شده‌اند، مصونیت یابند. کشورهای اسلامی نباید با ژست‌های توخالی و سراب غیرواقعی وعده‌های آنها گمراه شوند.
پایان دیپلماسی گرم در اقامتگاه تابستانی پوتین
وزیر خارجه کشورمان در 23 شهریور سال گذشته پیش از نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد به سوچی روسیه سفر کرد تا گفت‌وگوهایی دوجانبه در مورد تحولات منطقه، برجام، همکاری‌های اقتصادی و نظامی بین دو طرف صورت گیرد. وزیر خارجه کشورمان در این سفر یک روزه با پوتین نیز دیدار و گفت‌وگو داشت.
براساس آنچه برخی رسانه‌ها عنوان کرده بودند، اوضاع سوریه و برجام محور عمده این رایزنی‌ها بوده است، علاوه بر این وزیر خارجه کشورمان در بدو ورود به سوچی در جمع خبرنگاران درباره هدفش از این سفر اعلام کرده بود: ما روابط راهبردی با فدراسیون روسیه در حوزه‌های مختلف داریم و ارتباطات بسیار نزدیکی بین دو کشور وجود دارد. همچنین وی تاکید کرده بود که در مورد برجام با توجه به سیاست‌های اخیر آمریکا نیاز است هماهنگی بین دو کشور وجود داشته باشد و تاکنون هماهنگی بسیار خوبی بین ایران و روسیه وجود داشته و دو کشور از مواضع یکدیگر در سازمان‌های بین المللی و روابط چندجانبه حمایت کردند و مسکو حمایت بسیار خوبی از ایران در روند اجرای برجام داشته است.
