بحران سوریه از یک سو و افول جایگاه آمریکا در عرصه بین المللی از سوی دیگر باعث شکل گیری پدیده های سیاسی و همچنین ائتلاف های منطقه ای و فرا منطقه ای جدید شده است. از جمله این ائتلاف ها می توان به ائتلاف بزرگ مقاومت در منطقه خاورمیانه به عنوان مهم ترین منطقه استراتژیک و هارتلند جهان اشاره کرد که طی سال های گذشته به یکی از ستون های قدرت بین الملل تبدیل شده است. این ائتلاف که متشکل از قدرت های بین المللی همچون چین و روسیه، قدرت های منطقه ای همچون ایران و با اغماض ترکیه و همچنین بازیگران غیر دولتی و موثری مانند حزب ا... در لبنان و حشد الشعبی در عراق، نیروهای مقاومت در سوریه و انصارا... در یمن است نقش گسترده ای را در شکل دهی نظم نوین جهانی بر عهده دارد. با این حال در چند هفته گذشته تنش میان این ائتلاف بزرگ با جریان های رقیب به ویژه آمریکایی ها تا سطح تهدیدات جدی و حتی برخوردهای محدود نظامی بالا رفته است. صحنه اصلی نمایش چنین تنش هایی هم سوریه به عنوان یکی از نقاط عطف ترسیم نظم جدید بین المللی بوده است که البته تبعات آن به شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز کشیده شد. علاوه بر این گزارش های اطلاعاتی در کنفرانس امنیتی مونیخ حاکی از شدت یافتن کشمکش های نظامی در سه نقطه متشنج یعنی کره شمالی، ایران و روسیه بود تا جایی که در این گزارش ها سیاست های دونالد ترامپ ماجراجویانه توصیف و از آن به عنوان عامل سوق دادن جهان به لبه پرتگاه یاد شد.
در این میان آمریکایی ها تلاش دارند تا با تکیه بر سلاح های راهبردی و توان هسته ای خود به گونه ای صحنه نمایش در عرصه بین المللی را کارگردانی کنند که گویی تنها عامل اصلی و تعیین کننده در چالش های اصلی نظام بین الملل واشنگتن است. این تحرکات به وضوح در انتشار اسناد راهبردی آمریکا در ماه های اخیر قابل پیگیری است.سند راهبرد امنیت ملی آمریکا، سند راهبرد دفاعی آمریکا و سند راهبرد هسته ای آمریکا، سه سندی است که در همین راستا و در چند ماه گذشته با تاکید بر "تقویت توان هسته ای آفندی آمریکا"، "تقویت نیروهای کلاسیک ارتش این کشور" و "مقابله باتهدیدات امنیتی روسیه ،چین و ایران" تنظیم شده است.
این رفتار باعث شد تا مسکو به عنوان بازیگر موثر در ائتلاف بزرگ مقاومت، با توجه به جایگاه بین المللی و توان نظامی اش، اقدام به خنثی سازی تهدیدات آمریکایی ها در همان سطح کند. در همین زمینه، ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه روز پنج‌شنبه در سخنرانی سالانه خود موسوم به نطق «وضعیت کشور» که در ساختمان مجمع فدرال روسیه برگزار شد، از چندین سامانه نظامی جدید و فوق پیشرفته رونمایی کرد. از جمله سامانه‌های جدیدی که در سخنرانی سالانه پوتین رونمایی شد می‌توان به کلاهک اتمی جدیدی اشاره کرد که برای نخستین بار روی موشک‌های کروز نصب می‌شود و همچنین یک زیردریایی بدون سرنشین و بدون کوچک ترین صدا که قادر است تا اعماق بسیار زیاد اقیانوس پایین رفته و اهدافی را با فاصله بسیار دور در سطح دریا نشانه بگیرد.
اما آن چه مهم تر از رونمایی از دستاوردهای نظامی روسیه است تاکید و تصریح پوتین بر حمایت متحدان این کشور است. رئیس‌جمهور روسیه در این نطق سالانه متحدان کشورش را نیز زیر چتر اتمی روسیه قرار داد و تأکید کرد: «هرگونه حمله اتمی به روسیه و متحدان روسیه را با حمله اتمی متقابل فورا و بدون توجه به عواقب آن پاسخ خواهیم داد». امری که مرزبندی های جدید را در عرصه بین المللی بیش از پیش شفاف ساخته و نمایانگر تقویت همکاری های راهبردی و همبستگی درونی ائتلاف بزرگ مقاومت است. این روزها در حالی که توان رزمی نیروهای مقاومت در سوریه ، عراق و یمن باعث شده این بلوک قدرتمند سیاسی دست بالا در تحولات بین المللی را داشته باشد، رونمایی از چتر اتمی روسیه شوک جدیدی برای آمریکا و همپیمانانش محسوب می شود.
دکترعلیرضارضاخواه
