در حالی که رئیس جمهور حتی معصوم را قابل نقد می داند، متأسفانه دولت هنوز نقد برجام را جایز نمی داند و منتقدین را با عباراتی موهن می نوازد! هم رئیس جمهور و هم وزارت خارجه همچنان از برجام دفاع می کنند و آن را شفای دردهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و... جامعه می دانند. در حالی که نیک می دانند در قرارداد برجام تعهدات دو طرف، «نامتوازن»، «ناهمزمان»، «برگشت ناپذیر برای ما» و «برگشت پذیر و قابل نقض برای طرف آمریکایی» است. این قرارداد فاقد یک مکانیسم حقوقی مفید برای ایران هنگام نقض از سوی طرف مقابل جهت شکایت در یک مرجع حقوقی بین المللی می باشد. به همین دلیل تا کنون با نقض مکرر برجام توسط آمریکا، ایران نتوانسته شکایت خود را به خاطر همین مکانیسمی که در برجام است، مطرح نماید.
قرار بود با اجرای برجام همه تحریم های هسته ای، بانکی و پولی لغو شود. اما نه تنها لغو نشد بلکه تعلیق هم نشد. تجار ایرانی امروز برای مبادلات پولی خود دچار مشکل هستند. دولت پول نفتی را که فروخته نمی تواند به ایران بیاورد. آمریکا نه تنها پول های بلوکه شده ایران را آزاد نکرد، بلکه به علامت یک اقدام خصومت آمیز، دو میلیارد دلار از اموال ایران را به بهانه های پوچ و بی اساس مصادره کرد. همین دیروز هفته نامه اشپیگل خبر داده است که؛ آلمان در حال لابی با اروپا برای وضع تحریم های جدید علیه ایران است.
بعد از بدعهدی آمریکا، دولت با آنکه قبلاً گفته بود اگر با کدخدا ببندیم اروپا هم به دنبال آن خواهد آمد، معلوم شد در پسابرجام هنوز با کدخدا نبسته ایم و اشتهای سیری ناپذیر او نه تنها برجام را نقض کرده است بلکه به بهانه آزمایش های موشکی و حقوق بشر ادعاهای مضحکی دارد که اصلاً نمی شود به آن فکر کرد. اروپایی ها گفته اند به برجام پایبندند اما یک قدم هم برای اجرای آن برنمی دارند، به طوری که وزیر خارجه ما گله مند است چرا دولت در لندن نمی تواند یک حساب بانکی باز کند که حقوق کارمندان سفارت را بپردازد. سیف رئیس کل بانک مرکزی در یک سالگی برجام اعتراف کرد؛ دستاورد برجام تقریباً هیچ است و ایران نه می تواند به دارایی های خود در خارج دست یابد و نه می تواند از طریق سیستم بانکی، مبادلات پولی و مالی خود را انجام دهد.
اخیراً رویترز خبری منتشر کرده و گفته است؛ بانک مرکزی ایران شکایتی نزد دادگاه های لوکزامبورگ مطرح کرده که «مؤسسه کلیراستریم، 4/9 میلیارد دلار از دارایی های ایران را مسدود کرده و قرار است آن را به آمریکایی ها تسلیم کند.» اینکه شکایت بانک مرکزی ایران را باید از خبرگزاری رویترز با خبر شویم نه از مقامات رسمی کشور خودمان، تأسف بار است. البته این نشان می دهد دولت بالأخره برای صیانت از بیت المال و جلوگیری از دستبرد آمریکایی ها و اروپایی ها کارهایی دارد می کند و جای شکر دارد. اما چرا ملت باید از آن، از طریق مراجع رسمی خبری خود، بی خبر باشد؟ سرّش در این است که نباید خبری در مورد
بی خاصیتی برجام منتشر شود و برجام همچنان به عنوان «خورشید تابان»، «فتح الفتوح»، «معجزه قرن» و «بزرگ ترین دستاورد تاریخ ایران»! در کارنامه دولت باقی بماند و کسی نباید به آن شک کند.
واکنش روابط عمومی وزارت خارجه به پخش یک مناظره در مورد برجام در برنامه تلویزیونی ثریا، تأسف بار است. یک جوان روزنامه نگار با اسناد متقن و غیر قابل انکار با یک روزنامه نگار کهنه کار طرفدار دولت و طرفدار برجام در مورد دستاوردهای برجام مناظره می کنند. دست طرفدار برجام در این مناظره خالی بود. او حرفی برای دفاع از بزرگ ترین دستاورد دولت! نداشت. وزارت خارجه به جای صبوری و احترام به نقد و منتقد، بیانیه ای سراسر توهین به او و به منتقدین صادر می کند و فهرست فحاشی و هتاکی به منتقدین را که رئیس جمهور قبلاً روا داشته بود، با کلماتی همچون؛ «عقده گشا»، «تازه به دوران رسیده»، «دروغگو»، «سخیف»، «متوهم»، «بی اطلاع» و... تکمیل می کند.
خوب است وزیر خارجه و مسئولین دیپلماسی کشور یک بار دیگر این بیانیه را بخوانند و آن مناظره را هم ببینند و رسماً از مردم عذرخواهی کنند و اگر حرفی دارند رودررو در یک برنامه زنده تلویزیونی با منتقدین بنشینند و حرف بزنند و قضاوت را به مردم بسپارند.بیانیه وزارت خارجه ناظر به نقد مسائلی که در برنامه تلویزیونی ثریا مطرح شد، نیست. متأسفانه در این بیانیه، شعور مخاطبین سیما به سخره گرفته شده است. بیانیه در خصوص نقد مطرح شده، پاسخی جز در یک مورد نداشت و آن مورد هم نوعی تأیید نظر منتقد است!
چرا در زمانه ای که نقد معصوم! از طرف دولت جایز شمرده می شود، نقد یک قرارداد و یک اقدام دولت که با عزت ملت ایران و منافع و مصالح ملی در ارتباط است، قابل نقد نباشد؟! چرا اقدامات دولت در ارتباط با نقض برجام، محرمانه است و نامه های وزیر خارجه به مجامع جهانی از جمله اتحادیه اروپا، سرّی است؟ منتقدین ادله خود را در باره نقد برجام دارند. چرا دولت که همین ادله را در نامه های اعتراض آمیز به طرف ناقض برجام نوشته، باید از نگاه تیزبین ملت پنهان باشد؟
دولت باید اجازه دهد پس از گذشت دو سال از توافق برجام، این توافق نقد شود. مسئولین وزارت خارجه و رئیس جمهور باید به اتاق شیشه ای بروند تا مردم تمام اکناف و اطراف و ابعاد برجام را زیر نورافکن نقد مشفقانه منتقدین ببینند. اگر حرفی هم دارند، بیایند در برنامه تلویزیونی، رودرروی منتقدین بگویند. این حق شهروندی ملت است. نباید به توافق برجام به عنوان یک متن مقدس نگاه کرد به گونه ای که هیچ کس قادر به نزدیک شدن به آن نیست.
سید مسعود علوی
