نشنالاینترست در تفسیری به قلم جنیو عبدو خبرنگار و عضو اندیشکده شورای آتلانتیک نوشت: نقش و اهداف ایران در خاورمیانه، بسیار پیچیدهتر از چیزی است که در ظاهر به نظر میرسد. در پی کشته شدن «علی عبدالله صالح» رئیسجمهوری پیشین یمن، مقامات بلندپایه سیاسی ایران از این اقدام حمایت میکنند که نشانگر وجود حمایت گسترده طیفها و جناحهای سیاسی این کشور از اهداف منطقهای ایران است.
این اتفاق که احتمالا توسط شورشیان حوثی تحت حمایت ایران در تاریخ چهارم دسامبر (13 آذرماه) صورت گرفته، از دید «حسن روحانی» رئیسجمهور ایران، «محمدعلی جعفری» فرمانده ارشد سپاه پاسداران، و حسین شریعتمداری سردبیر روزنامه کیهان و از روزنامهنگاران نزدیک به رهبر ایران، پسندیده آمده است.
سردار جعفری همچنین مرگ صالح را گامی رو به جلو برای اهداف انقلاب اسلامی ایران دانست و افزود: «متحدان ایران در سوریه، یمن و بحرین از تجربیات انقلاب ایران الهام گرفتهاند.»
«علیاکبر ولایتی»، از شخصیتهای مورد اعتماد و نزدیک به «آیتالله» خامنهای، نیز در این خصوص اظهار داشت: «توطئه عربستان و امارات متحده عربی (پس از ترور صالح) در یمن شکست خورده است و مردم یمن با گذشت دو سال از بمبارانهای وحشیانه عربستان، همچنان مقاومت میکنند.» پیش از این روحانی رئیسجمهور میانه رو و وزیر امور خارجه ایران، موضع نسبتا متفاوتی نسبت به دیگر جناحهای سیاسی تندرو داخل این کشور در اینگونه موارد داشتهاند، اما طی ماههای اخیر روحانی با چرخشی قابل توجه، تلاش دارد تا موضع واحدی با دیگر جناحها نسبت به رویدادهای داخلی و خارجی در پیش گیرد.
تهران دیگر قصد ندارد دست از پشتیبانی از نیروهای شبه نظامی شیعه منطقه بردارد، چرا که این حمایت برای ایران، منافع راهبردی فراوانی به همراه دارد.
عوامل دیگری نیز وجود دارند که به محاسبات و تغییرات ایران کمک میکند؛ نقش مهم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و حزبالله که با حضورش در سوریه، به تثبیت قدرت و آینده سیاسی بشار اسد (رئیسجمهوری این کشور) کمک شایانی نمود.
لازم به ذکر است پیروزی اسد در سوریه، برگ برنده بزرگی برای ایران به شمار میآید و توازن قدرت را در منطقه به نفع ایران تغییر داده است.
روحانی در سخنرانی تلویزیونی در روز پنجم دسامبر (14 آذرماه) گفت: «مردم فداکار یمن، اقدام متجاوزان را بدون پاسخ نخواهند گذاشت.» از سوی دیگر، ایران در رقابت ژئوپلیتیک منطقهای با عربستان بر سر سوریه، عراق، لبنان و یمن خود را برنده میدان میداند.
نقش و اهداف ایران در خاورمیانه، پیچیدهتر از چیزی است که در ظاهر به نظر میرسد.
حضور ایران در برخی کشورها، مانند لبنان و سوریه، پیشگیرانه است، اما مداخله در کشوری مانند یمن، فرصتطلبانه به شمار میآید.
«رایان کراکر» دیپلمات کارکشته آمریکایی که به صورت مستقیم با مقامات ایرانی در مورد مسائل مربوط به همکاری تهران با عوامل القاعده، مذاکره کرده و پایهگذار اصلی سیاست ایالات متحده در عراق و افغانستان به شمار میآید، در مصاحبهای در چهارم دسامبر (13 آذرماه) گفت: «یمن و حوثیها همچون هدیهای بودند که در دامان ایرانیها افتادند.»
وی معتقد است ایران همواره تمامی گزینهها را در دسترس نگه میدارد. اگر روزی بداند حمایت از گروههای سنی هم برایش مزایای راهبردی دارد، قطعا این کار را خواهد کرد.»