عبدالباری عطوان سردبیر روزنامههای رایالیوم و القدسالعربی درباره به رسمیت شناختن پایتختی قدس برای رژیم صهیونیستی ازسوی ترامپ گفت: من واقعا این حالت وحشتی را که در نظام رسمی عربی درخصوص این اقدام حکمفرما شده است عجیب میدانم به گونهای که گویی ترامپ اقدام غیرمنتظرهای انجام داده است، خیر چنین نیست. ترامپ یک رئیسجمهور نژادپرست و یک دلال و یک عربستیز و اسلامستیز است. به خدا قسم من دعا میکنم ترامپ از این تصمیم بازنگردد چراکه ما به این شوک نیاز داریم، ما نیاز داریم که اعتقاد به چهرههای رسمی عربی توطئهگر و حتی چهرههای مردمی توطئهگر از بین برود. برخی از این شخصیتهای به اصطلاح مردمی به عادیسازی اشاره و از اسرائیل تمجید کردهاند و میگویند اسرائیل حتی یک تبعه کشورهای خلیجفارس را نکشته است وحتی یک سعودی را نکشته است، طبعا این افراد در اقلیت هستند و ما ملت خلیج فارس را میشناسیم، آنها مردمی ملی و شریف هستند. ترامپ با چهار نفر از سران عرب تماس گرفت، با عبدالفتاح السیسی رئیسجمهور مصر، با عبدالله دوم پادشاه اردن، محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان در رامالله و سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی تماس گرفت، با آنها تماس گرفت نه برای اینکه با آنها به عنوان همپیمان مشورت کند بلکه تماس گرفت تا با آنها به عنوان مطیع صحبت کند و به آنها بگوید من سفارت آمریکا را به قدس منتقل خواهم کرد. چگونه به او اجازه میدهید با این روش با شما صحبت کند. چرا به او نمیگویید که ما با تو مقابله خواهیم کرد و توهین به ما به عنوان همپیمانان تو به شمار میرود و چرا نمیگویید که این اقدام منطقه را شعلهور خواهد کرد. البته من امیدوارم با این اقدام منطقه شعلهور شود. اما خیانت کردند و درباره این مسئله با او بحث نکردند. ترامپ شیر آنها و پول آنها را میخواهد و تنها میخواهد با او قرارداد ببندند و تا آخرین دلار خزانه آنها را به چنگ بیاورد. این یک واقعیت است.
من تعجب میکنم که محمود عباس چرا پس از این گفتوگو نشستی خبری برگزار نکرد و رئیسجمهور آمریکا را به چالش نکشید. چرا عباس نمیگوید معاهده اسلو را لغو خواهد کرد و از روند صلح خارج خواهد شد و توافق امنیتی را متوقف خواهم کرد و انتفاضه را در سرزمینهای اشغالی شعلهور خواهم کرد. از امروز به بعد دیگر هیچ شرافتی برای ما باقی نمانده است و هیچ همکاری با آمریکا نخواهیم داشت و هیچ اطمینانی به آن نخواهیم کرد، چرا اینها را نگفت. این یک فاجعه است چرا دیگر سران عرب نمیگویند ما با این اقدام با شدت مخالفت خواهیم کرد و پایتختهای خود را مملو از تظاهرات و اعتراضات خواهیم کرد، ما با هرگونه تعرض و دستدرازی به قدس اشغالی و تعرض به مسجدالاقصی مقابله خواهیم کرد. این یک واقعیت است، آنها به هیچ وجه هیچ کاری نکردند و منتظر ماندند تا ترامپ آن را اعلام کند. اما ملتها کارهای زیادی انجام خواهند داد.
در اینجا مسئلهای را یادآور میشوم، در اواسط دهه نود زمانی که یاسر عرفات در نوار غزه بود و دفتر او در نوار غزه بود نامهای فوری از آنکارا به دست او رسید که وزیر امور خارجه ترکیه به نوار غزه خواهد آمد و نامهای بسیار مهم از آمریکا و دولت ترکیه و دولتهای اروپایی به همراه خواهد داشت. اسماعیل جم وزیر امورخارجه ترکیه وارد غزه شد.
عرفات همواره میخواست شاهدی در تاریخ وجود داشته باشد و برای همین از دوست من فریح ابومدین وکیل و وزیر دادگستری سابق فلسطین خواست به عنوان مترجم حضور داشته باشد.
اسماعیل جم در این نشست گفت من میدانم که تو میخواهی کشور مستقل فلسطین وجود داشته باشد، میخواهی پرچم داشته باشی، میخواهی به رسمیت شناخته شود و میخواهی میلیاردها دلار داشته باشی. من حاضرم همه این مطالبات را برآورده کنم به شرط آنکه بپذیری یک ساختمان یا چهاردیواری حتی بسیار کوچک مثلاً به اندازه چهار متر در چهار متر ساخته شود و بگویی این هیکل سلیمان است و این ساختمان در محوطه مسجدالاقصی قرار داشته باشد. عرفات خندید و گفت پیشنهاد خوبی است و من آمادهام آن را بپذیرم و گفت تنها یک شرط دارم و میخواهم همهپرسی در ترکیه در خصوص این پیشنهاد برگزار شود. اگر مردم ترکیه با ساخت این کلیسا در حیاط مسجدالاقصی موافقت کردند من اولین کسی خواهم بود که با آن موافقت خواهم کرد. پس از آن چهره اسماعیلجم درهم شد.
من فراموش نمیکنم که عربستان سعودی یعنی کشور حرمین شریفین رئیس محمود عباس را همانند سعدالحریری به ریاض فراخواند و به او گفت قراردادی بزرگ وجود دارد و آمریکائیها به ما گفتهاند این قرارداد بزرگ خواهد آمد و در آن قدس وجود ندارد و تو باید قدس را فراموش کنی و باید بپذیری که پایتخت کشور فلسطین ابودیس در خارج از قدس باشد.
این یک فاجعه است و به خدا سوگند این توطئه بیپاسخ نخواهد ماند و این آغاز بیداری عربی و اسلامی است و به خدا ما به آن نیاز داشتیم. به خدا ما به هماهنگی برای مقابله با کسانی که به دنبال عادیسازی به اسرائیل هستند و برای بازگرداندن مسئله فلسطین به عنوان مسئله اصلی و اول نیاز داشتیم.