روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا» امروز در تحلیلی نوشت: سفر "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهوری روسی به تهران را باید «علامت بسیار خوبی از توسعه روابط بین مسکو و تهران دانست.»، این ارزیابی بود که "حسن روحانی" رئیس جمهوری ایران در دیدار با همتای روسی خود، مورد تأکید قرار داد.
سفر پوتین به تهران در شرایطی صورت گرفته که دولت آمریکا اعمال فشارهای خود بر جمهوری اسلامی را تشدید کرده است. در محافل کارشناسی روسیه یادآور شدهاند که «راهکار جدید آمریکا در برخورد با ایران» که بهتازگی از سوی "دونالد ترامپ" اعلام شده، تنها منجر به نزدیکی بیش از پیش روابط مسکو و تهران شده و یکی از علائم این نزدیکی، در نشست اخیر آستانه پیرامون سوریه به اثبات رسید.
تأکید حسن روحانی بر اهمیت روابط تهران و مسکو
رئیس جمهوری ایران در دیدار با ولادیمیر پوتین گفت: «ما بسیار خرسند هستیم که علاوه بر توسعه روابط دوجانبه، کشورهای ما در حال ایفای نقش بسیار مهمی برای برقراری صلح و ثبات در منطقه خاورمیانه هستند و یکی از مهمترین نتایج این مشارکت، تار و مار شدن یکی از وحشتناکترین گروههای تروریستی در خاک سوریه است و توسعه همکاریهای سهجانبه روسیه، ایران و ترکیه در این زمینه، گویای آن است که روند بازگشت به صلح و ثبات در سوریه آغاز شده است».
حسن روحانی تأکید کرد: «دولت جمهوری اسلامی قصد دارد در آینده نیز روابط با روسیه، این همسایه مهم و نزدیک خود را توسعه دهد و در عین حال مشارکت خود با مسکو برای گسترش صلح و ثبات در منطقه را ادامه دهد».
رئیس جمهوری روسیه روز گذشته به حضور آیت الله خامنهای، رهبر انقلاب اسلامی ایران نیز رسیده و همچنین در نشست سهجانبه رؤسای جمهوری روسیه، ایران و آذربایجان نیز شرکت نمود که اصلیترین موضوع مذاکرات سهجانبه، همکاریها در عرصه انرژی بود. البته رؤسای جمهوری سه کشور در بیانیهای مشترک بر لزوم پایبندی همه طرفین شرکتکننده در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بر تعهدات خویش تأکید کردند.
بررسی وضعیت برجام، یکی از اهداف سفر پوتین به تهران
بهنوشته این روزنامه، واضح است که در شرایطی که دولت آمریکا سیاست ضدایرانی شدیدی را در پیش گرفته، یکی از اصلیترین اهداف رئیس جمهوری روسیه در سفر به تهران، بررسی روند اوضاع پیرامون برجام بود.
لازم به یادآوری است که کاخ سفید از تأیید گزارش کنگره آمریکا در مورد توافق هستهای با ایران و پایبندی تهران به تعهدات خویش در چارچوب برجام خودداری کرده و مبتکر تحریمهای جدیدی علیه جمهوری اسلامی شده و بهانه برای تشدید اعمال فشارها بر تهران نیز این بار برنامه موشکی ایران است که از دید واشنگتن، غیرقابل قبول و تهدیدآمیز تلقی میشود.
روسیه، ایران را همسایه نزدیک، دوست و شریک خود میداند
دقیقاً روز گذشته و قبل از پرواز ولادیمیر پوتین به تهران، "سرگئی ریابکوف" معاون وزیر خارجه روسیه بار دیگر بر مواضع مسکو در قبال توافق هستهای با ایران و مخالفت با موضعگیری واشنگتن در این باره تأکید کرده و در عین حال اعلام نمود که هیچ اختلافی بین روسیه و ایران در سوریه وجود ندارد.
ریابکوف گفت: «ایران هم مانند هر بازیگر جدی بین المللی، منافع خاص، دقیق و واضحی را در سوریه دنبال میکند. روسیه نیز دستورکار مشخص و روشنی در این رابطه دارد و هر زمان این دو برخورد با یکدیگر تقاطع پیدا کنند، سؤالات پیشآمده و نه اختلافات، از طریق هر رایزنی و گفتگو، حلوفصل میشوند».
این دیپلمات روس همچنین تأکید کرد که ایران، همسایه نزدیک، شریک و کشوری دارای روابط دوستانه با روسیه است. و در شرایط کنونی و زمانی که هر دو کشور (روسیه و ایران) در معرض اعمال فشار دشمنان، از جمله آمریکا، قرار دارند که این اعمال فشار اکنون به سطح سیاست دولتی رسیده، توسعه تماسها و مشارکت دوجانبه بین مسکو و تهران در تمامی زمینهها اهمیت بسیار بیشتری پیدا میکند».
حمایت روسیه از مواضع ایران در سوریه باعث خشم آمریکا شده
در محافل کارشناسی اعتراف کردهاند که در حال حاضر مواضع روسیه و ایران نزدیکتر از هر زمان است، بهخصوص در رابطه با سوریه، این مسئله کاملاً واضح است.
"کریل سیمونوف" رئیس مرکز تحقیقات اسلامی در مؤسسه توسعه نوآوریهای روسیه به «نیزاویسیمایا گازیتا» در این باره توضیح داد: «نزدیکی مواضع مسکو و تهران در شرایطی رخ داده که وخامت اوضاع در روابط روسیه و آمریکا از یک سو و روابط آمریکا و ایران از سوی دیگر، بیش از هر زمان دیگر شده است. اوضاع در دیرالزور سوریه که نیروهای دموکراتیک سوری متحد آمریکا، مناطق نفتخیز سوریه را به اشغال خود درآورده و حتی تلاش کردند تا مرز سوریه با عراق را ببندند، باعث شد تا جو حاکم بر روابط مسکو و واشنگتن، بیشتر از قبل وخیم شود. مسلماً مسکو در این رابطه، با قاطعیت از منافع دولت سوریه و همچنین از حضور نظامی ایران در سوریه با هدف تقویت مواضع دمشق، حمایت میکند که واشنگتن، بهشدت مخالف آن است».
این کارشناس برجسته افزود: «البته در این سیاست مسلماً وعدههای مقامات دمشق برای سهم داشتن در عرصه نفتی آینده سوریه، نقش بسیار مهمی بازی میکند تا روسیه قاطعانه با تحت کنترل کردها قرار گرفتن منابع انرژی سوریه مخالفت کند. در چنین شرایطی در سوریه، دولت آمریکا تهدید کرده که تحریمها علیه ایران را گسترش داده و قصد دارد در توافق هستهای با این کشور تجدید نظر کند».
سیمونوف توضیح داد: «در چنین شرایطی، نشست کشورهای ضامن آتشبس در سوریه (روسیه، ایران و ترکیه) در آستانه که دقیقاً یک روز قبل از سفر پوتین به تهران، پایان یافت، آمادگی مسکو برای حمایت از منافع تهران در سوریه را بهخوبی نشان داد. برای اینکه در آستانه تلاش شد تا از مواضع مخالفان مسلح سوری در قبال کنگره گفتگوهای ملی سوریه (نام جدید کنگره ملل سوریه) که آن را ساختاری در دست رژیم بشار اسد نامیدند، حمایت شود، این در حالی است که نیروهای دولتی سوریه در حال حمله به شرق گوتا هستند. اوضاع بدین شکل شده که در این مورد، طرف روسی از ابتکارعمل دمشق و متحدان آن (ازجمله ایران) در مناطق کاهش تنش حمایت کرده و در واقع چشمان خود را بهروی این مسئله بسته است».
بهعقیده وی، در واقع در شرایط رویارویی جدی با آمریکا، روسیه کاملاً ممکن است که مواضع خویش با ایران را در عرصه عملیاتی سوریه، نزدیکتر از قبل کند، هرچند این مسئله ممکن است جنبه موقت داشته باشد و این موضعگیری میتواند بر روند اوضاع در برخی مناطق سوریه که بازیگران خارجی در آنها بیشتر فعال هستند، مؤثر باشد.
سفر پوتین برای نشاندادن حمایت کامل مسکو از تهران بود
در محافل کارشناسی اروپایی هم معتقدند نشان دادن حمایت روسیه از رهبران ایران، یکی از اهداف اصلی سفر رئیس جمهوری روسیه به تهران بود.
"اشتفان مایستر" مدیر برنامه شرق اروپا و آسیای مرکزی در انجمن سیاست خارجی آلمان نیز در گفتگو با این روزنامه گفته است: «بهعقیده من، ولادیمیر پوتین با سفر به تهران میخواهد ثابت کند که بهطور کامل از ایران در برابر سیاستهای آمریکا حمایت میکند، ضمن اینکه این اقدام رئیس جمهوری روسیه میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا هم ممکن است مورد حمایت قرار بگیرد و حتی آنها نیز برای نشان دادن اهمیت حفظ برجام، راهی تهران شوند، همانطور که رئیس جمهوری فرانسه قصد چنین اقدامی را دارد».