دروغپراکنی اخیر کانال تلگرامی آمدنیوز علیه فرزند رئیس قوه قضائیه تا آنجا شیوع یافت که برخی مسئولان امنیتی و قضایی را وادار به پاسخگویی و تکذیب آن شایعه کرد.پیش از این نیز آمدنیوز دروغها یا اتهاماتی بدون سند و مدرک را علیه برخی مسئولان و شخصیتهای کشور منتشر کرده بود.
در کنار بسیاری از تحلیلهایی که درباره شارلاتانیسم رسانه ای فوق بیان شده، نباید از این نکته غافل شد که ماجرای اخیر بار دیگر ضرورت آموزش همگانی سواد رسانه ای را متذکر میشود.
رسانههای بیگانه و اپوزیسیون از ناآگاهی جامعه در شناخت رسانههای راستگو و دروغگو سوءاستفاده کرده و با انتشار اخبار کذب، ضمن ترور شخصیت افراد موثر، وجهه نظام اسلامی را تخریب میکنند. مطمئناً اگر در چند سال اخیر و پس از پیدایش انبوه رسانهها و شبکههای اجتماعی و کانالهای مجازی و نیز شبکههای ماهوارهای، سطح سواد رسانهای جامعه به میزان قابل قبولی رسیده بود، امروز هم تصمیمات ملی صحیحتری در بزنگاهها گرفته شده بود و هم یک کانال سرویسهای بیگانه اینگونه قادر به بهم ریختن فضای روانی جامعه نبود.
سواد رسانه ای یعنی چه و چه میکند؟ فارغ از تعاریف رسمی، سواد رسانهای به معنی قدرت تشخیص رسانه ها و منابع خبری از هم و در حقیقت قدرت تشخیص راست و دروغ در این عرصه است، یعنی توان سنجش محتوای رسانه، بهرهوری صحیح از آن و منفعل نشدن در برابر رسانههای متنوع و اغواگر و نیز مدیریت مصرف رسانهای خود.
سواد رسانهای یعنی هر مطلبی را واقعیت محض نپنداریم و در برابر هجمههای سنگین امپراطوریهای تبلیغاتی و رسانهای، تنها یک طعمه نباشیم و توان مقاومت و مقابله منطقی داشته باشیم، یعنی از انبوه اطلاعاتی که روزانه از طریق فضای مجازی در اختیار ما قرار میگیرد، تنها اطلاعات مفید را برداشت کنیم و از انواع اخبار و مطالب و تصاویر زرد و وسوسهکننده و بدردنخور پرهیز کنیم.
سواد رسانهای یعنی اینکه بدانیم بی بی سی رسانه حاکمان بریتانیاست و از ملکه دستور میگیرد، صدای_آمریکا تریبونِ ترامپ است و رادیو فردا از سازمان سیا تغذیه میشود، یعنی اینکه فرانسه و هلند و آلمان و اتحادیه اروپا و عربستان سعودی برای رضای خدا یا خدمت به خلق رسانه فارسیزبان راهاندازی نکردهاند بلکه برای تامین منافع دولتهای خود و خدمت به شبکه صهیونیسم بینالملل با صرف هزینههای کلان، تلویزیون و رادیو و سایت و کانال ایجاد کردهاند.
مقصر کیست؟ چرا سطح سواد رسانهای در کشور ما پایین است؟ مردم مقصر نیستند، آنهایی مقصرند که در این سالها و به موازات ورود فناوریها و ابزارهای جدید ارتباطی باید برای بالا بردن سطح سواد رسانهای کار میکردند و نکردند. اگر چه دستگاههای آموزشی و فرهنگی کشور از آموزش و پرورش و وزارت علوم و ارشاد گرفته تا سازمان تبلیغات و حوزه در این عرصه کمکاری کردهاند اما سهم صداوسیما -که به فرموده امام راحل باید دانشگاه عمومی باشد- بیش از دیگران است. عجیب است که صداوسیما برای فلان وسیله نوین آشپزخانه برنامه آموزشی و تبلیغات پخش میکند اما برای آگاهی مردم از فضای رسانهای هیچ برنامهای ندارد.
تا این وضعیت اصلاح نشود، همچنان باید منتظر بمبهای رسانهای مزدورانِ بیاخلاقِ جبهه باطل باشیم؛ از این رو راهاندازی #نهضت_سوادآموزی_رسانه_ای در کشور لازم و ضروری است.