سعدالله زارعی کارشناس ارشد مسائل منطقه پیرامون برگزاری همه پرسی کردستان عراق و آینده ای که می توان از آن متصور بود اظهار کرد: روز برگزاری این هم پرسی برای حزب دموکرات کردستان عراق یک روز تاریخی به حساب می آمد چرا که آقای بارزانی می تواند ادعا کند که یک آرمان صد ساله را علی رغم مخالفت های داخلی، منطقه ای و جهانی به پله اول رسانده و یک گام بلند به سمت آن هدف اساسی برداشته است.
وی گفت: در همین اندازه هم همه پرسی دارای اهمیت خاص هست و تاثیرات آن بر وضعیت آینده عراق و کردهای این کشور اساسی و مهم تلقی می شود، نکته ای که وجود دارد این است که آیا چنین رویدادی در مجموع با مصالح، موقعیت و منافع کردها در منطقه و حتی داخل عراق هم هماهنگ است و همخوانی دارد یا خیر؛ یعنی اینکه برگزاری همه پرسی افزون کننده موقعیت و منافع کردهای عراق در داخل آن کشور و منطقه می شود یا خیر که تردید بسیار جدی در این زمینه وجود دارد.
زارعی تصریح کرد: از نظر عراق، ایران و ترکیه که سه طرف اصلی این مساله به حساب می آیند، کردستان عراق به عنوان کانون توطئه علیه این کشورها تبدیل می شود و این کشورها که از موقعیت بهتری از اقلیم برخوردار هستند با اربیل وارد معاملات راهبردی نمی شوند و به آن اعتماد نخواهند داشت. دولتی که فاقد ارتباطات استراتژیک با حداقل یکی از همسایگان خود نباشد نمی تواند در سطح منطقه ای و بین المللی از ظرفیت ها استفاده کند و موقعیت و بازیگری مناسبی را داشته باشد چرا که از نظر کشورهای هم مرز به عنوان کانون توطئه و یک دولت مزاحم به حساب می آید.
کارشناس ارشد مسائل منطقه ادامه داد: این مساله منجر به این خواهد شد که دولت اربیل مجبور شود بخش اعظم بودجه خود را به حوزه نظامی اختصاص دهد که طبعا برای آنها به صرفه نیست و این وضعیت معیشت مردم کرد را تحت تاثیر قرار می دهد، همچنین باید توجه داشته باشیم که به این علت که کردستان عراق در منطقه ای کوهستانی قرار دارد فاقد منابع کشاورزی لازم و فاقد معادن است.
وی اظهار کرد: بنابراین اقلیم در آینده نه یک قطب کشاورزی خواهد بود و نه یک قطب صنعتی که می تواند این مساله منجر به نابسمانی وضعیت معیشتی مردم کرد شود، همچنین باید توجه داشت که تا کنون کردها دستشان در جیب دولت عراق، ایران و ترکیه بوده و از منابع و موقعیت های خاص این سه کشور برخوردار بوده اند.
زارعی با بیان اینکه ما یادمان نرفته روزی که داعش کردستان عراق را تهدید کرد و آقای بارزانی از ایران برای دفع این خطر درخواست کمک کرد، ما بدون درنگ به کمک آنها شتافتیم و مشکل آنها را حل کردیم، گفت: در زمانی که به لحاظ اقتصادی آنها دچار مشکل شدند ترکیه با خرید بی دریغ و البته غیرقانونی نفت از آنها کمک ویژه ای به بارزانی برای اداره اقلیم انجام داد و این در حالی بود که در آن زمان حتی دولت مرکزی بغداد هم از چنین مراوده ای بی بهره بود.
کارشناس ارشد مسائل منطقه افزود: از فردا همه این کمک ها به حساسیت ها و رقابت ها بدل می شود و اینها همه هزینه هایی است که بر دولت کردی تحمیل می شود و باید این را هم لحاظ کنند که این دولت توانایی پاسخ به این نیازها و مشکلات را ندارد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: شاید به تعبیری بتوان گفت همه پرسی کردستان عراق که در تاریخ سه مهر ماه برگزار شد، حس شوالیستی کردها را ارتزاق کرد اما آغازی بر مشکلات گسترده برای ملت کرد می شود. شاید فردا روزی کردها آرزو کنند که ایکاش چنین اتفاقی رخ نمیداد و از یک حصن حصین به دریایی مواج از انواع گرفتاری ها پرتاب نمی شدند.