«فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا امروز در مصاحبه با سیانان، صراحتاً گفت که تلاش «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا برای خروج از برجام یا بازمذاگره در خصوص این توافق بینالمللی، به منزله نقض آن و نقض قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل خواهد بود.
در ابتدای این مصاحبه، خبرنگار سیانان از موگرینی پرسید که آیا حیات برجام در خطر است؟
موگرینی بدون ارائه پاسخی صریح گفت: « این یک توافق بین المللی است و یک قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل است پس اختیار آن در دست یکی از طرفین توافق نیست و به همه جامعه بین الملل تعلق دارد و همانطور که اروپاییها تضمین خواهند داد، این توافق پابرجا میماند.»
خبرنگار به اعلام مکرر کاخ سفید در خصوص اعلام نظر ترامپ در قبال برجام تا 15 اکتبر هم اشاره کرد و از موگرینی در خصوص این امر نظر خواست.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: «من شنیدهام که آقای ترامپ تصمیم خود را در خصوص برجام گرفته و امیدوارم که هنوز زمان برای تفکر باقی مانده باشد. ما با ایران توافقی را منعقد کردیم که فقط مسائل هستهای را حل میکند و هر چند مسائل بسیار دیگری برای مباحثه با ایران داریم، ولی توافق هستهای در حال اجرا است.»
موگرینی ادامه داد: «ما همین حالا یک بحران اتمی در کره شمالی داریم و یک توافق اتمی که دارد کار خودش را میکند و نیازی به از بین بردن آن نیست. یک بحران اتمی برایمان کافی است.»
خبرنگار سیانان بدون استفاده از لغت بازمذاکره که در عرف بینالملل به عنوان نقض یک توافق محسوب میشود، پرسید که نظر این مقام ارشد اروپایی در خصوص تلاش ترامپ برای «بازگشایی» مذاکرات در خصوص برجام چیست؟
موگرینی پاسخ داد: «توافق ما یک توافق هستهای 104 صفحهای بود که 12 سال به صورت فشرده برای رسیدن به آن مذاکره کردیم و همه جوانب یک برنامه هستهای را پوشش میدهد. هر مشکلی که خارج از حیطه شمول این توافق است، میتواند و باید حل شود ولی نه در داخل چارچوب این موافقتنامه.»
وی افزود: «توافق در حال اجرا است و همه (اجرای صحیح) آن را تأیید کردهاند. آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکنون هشت بار تأیید کرده که ایران به همه تعهدات هستهای خود پایبند بوده است.»
خبرنگار سیانان به تفسیر دولت آمریکا از مقدمه برجام و تکیه بر نقض برجام بخاطر آرام نشدن تنشها در خاورمیانه اشاره کرد و پرسید که آیا بنا بوده که برجام همه رفتارهای ایران را تحت پوشش قرار دهد؟
فدریکا موگرینی پاسخ داد: «خیر، این یک توافق خیلی دقیق در خصوص مسائل هستهای است. شاید انتظاراتی وجود داشته که این توافق مبنایی باشد برای روابط دوجانبه متفاوت میان ایران و آمریکا ولی مسیر سیاست از مسیر توافق هستهای جداست.»
وی افزود: «بحران سوریه کماکان پابرجا و شرایط حاشیه خلیج (فارس) بسیار تنشآلود است ولی در دنیای امروز، از بین بردن یک توافق عدم اشاعه که دارد کار خودش را میکند، رفتاری غیرمسئولانه تلقی میشود. ما بجای این کار باید سعی کنیم که توافقی مشابه در جاهای دیگر دنیا منعقد کنیم.»
خبرنگار سیانان به تلاشهای برخی طرفهای برجام بخصوص فرانسه برای ازسرگیری مذاکرات هستهای برای صحبت در خصوص محدودیتهای ایران پس از سال 2025 هم اشاره کرد.
موگرینی در پاسخ به شبهات موجود در این خصوص گفت: «زمانبندی توافق خیلی روشن است و روزها و شبهای طولانی در خصوص آن با ایرانیان مذاکره کردهایم. ایران بر اساس توافق هستهای، به صراحت تعهد داده که هیچگاه بمب اتم نمیسازد. ایران به عنوان یک قدرت غیراتمی و یکی از اعضای پیمان عدم اشاعه، هیچگاه بمب اتم نمیسازد و این در متن توافق نوشته شده است. برخی مفاد برجام زمانبندی اجرایی مشخص و برخی دیگر، زمانبندی اجرایی طولانیتری دارند و برخی هم برای همیشه اجرایی میمانند. بحث زمانبندی، بخشی از توافق بود و اجرایی خواهند ماند.»
وی افزود: «ما از ابتدای کار با شک و شبهات زیادی روبرو بودیم. برخی میگفتند که ایران هیچگاه این توافق را قبول نمیکند. برخی هم بعد از امضای برجام میگفتند که ایران هیچگاه این توافق را اجرا نمیکند ولی حالا 2 سال گذشته و میبینیم که اروپا، چین، روسیه و سازمان ملل، پایبندی ایران را تأیید میکنند.»
خبرنگار صراحتاً پرسید که در صورت بیرون رفتن آمریکا از برجام، چه اتفاقی رخ میدهد؟
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پاسخ داد: «این توافق متعلق به آمریکا نیست. ما در برجام مکانیزمی داریم که در صورت نقض توافق، 6 کشور، تحت رهبری من گرد هم میآیند و مسئله را حل میکنند. مکانیزم ما پیشبینی کرده که مسئله طی کم و بیش یک ماه حل میشود و این یک مکانیزم سیاسی است برای یافتن راه حل.»
وی در تفسیر این اقدام محتمل رئیسجمهور آمریکا با تکیه بر چارچوب برجام گفت: «این کار (ترامپ) به عنوان خروج از برجام و یا تلاش برای مذاکره مجدد تلقی نمیشود بلکه این کار، به منزله نقض برجام است چون همانطور که گفتم این یک معاهده یا یک توافق بینالمللی نیست بلکه یک قطعنامه شورای امنیت خواهد بود که آمریکا نقضش میکند.»