امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل بینالملل در مورد تهدیدهای ترامپ و اینکه در نهایت او با برجام چه میکند، اظهار کرد: از آنجایی که نیکیهیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل و یک عضو فعال در کابینه ترامپ محسوب میشود هم دقیقا نمیداند ترامپ چه در سر دارد و در 15 اکتبر (موعد اعلام پایبندی برجام به کنگره) چه میکند و به عبارتی فضا همچنان مبهم و غبارآلود است.
سه سناریوی احتمالی پیش روی برجام
وی به سناریوهای احتمالی دولت ترامپ اشاره کرد و گفت: سناریوی نخست؛ ترامپ همچنان پایبندی ایران به برجام را تأیید و در ماه اکتبر در گزارش به کنگره، پایبندی ایران به برجام را اعلام میکند. سناریوی دوم؛ اعلام خروج آمریکا از برجام است که البته احتمال وقوع آن بسیار ضعیف است چرا که نه فضای بینالملل این اجازه را به ترامپ میدهد و نه توصیههای بدنه کارشناسی و سران دستگاههای تأثیرگذار در فرآیند تأیید برجام. سناریوی سوم؛ شکلگیری وضعیتی میان دو سناریوی قبلی است؛ بهاین شکل که در روز موعد ترامپ اعلام کند، ایران به برجام پایبند نبوده؛ اما خروج آمریکا از برجام را هم رسما اعلام نکند و تصمیمگیری درمورد آن را به کنگره واگذار کند.
وی تصریح کرد: براساس قانون تصویب شده در کنگره آمریکا، اگر دولت آمریکا عدم پایبندی ایران به برجام را اعلام کند، کنگره آمریکا ظرف شصت روز فرصت دارد تا تصمیم بگیرد که تحریمهای به حالت فریز درآمده برجامی، برگردد یا آمریکاهمچنان به تعلیق تحریمها ادامه دهد.
کارشناس مسائل بینالملل با بیان اینکه ترامپ دو هدف را از این حرکت احتمالی دنبال میکند،گفت: در صورت وقوع این وضعیت ترامپ افزون بر اینکه ایران را ناقض تعهدات برجام معرفی میکند، از فشار منتقدان برجام رهایی مییابد و با انداختن توپ به زمین کنگره، مسئولیت عواقب احتمالی هر اتفاقی به عهده کنگره قرار میگیرد.
وی با اشاره به خروج آمریکا از توافقنامه آب و هوایی پاریس و مقایسه آن با برجام، اذعان داشت: در توافقنامه پاریس موقعیت اقتصادی آمریکا و هزینههایی همچون جلوگیری از آلودگی هوا، محدود سازی صنعت سوخت فسیلی و استانداردسازی کارخانهها مطرح بود و در این زمینه کارشناسان و اندیشمندان آمریکایی آن را توجیه میکردند؛ اما درمورد برجام توجیهی برایشان قابل درک نیست.
ابوالفتح در ادامه تأکید کرد: از دید اغلب تحلیلگران و سیاستمداران آمریکایی برجام با همه نقایصی که دارد، از آنجایی که مانع دستیابی ایران به سلاح هستهای شده است، توافق مناسبی برای آمریکا محسوب میشود و بی دلیل نیست که وزارت خارجه و دفاع آمریکا با وجود دشمنی عمیقی که نسبت به ایران دارند؛ اما نسبت به خروج از توافق و تبعات آن برای آمریکا بسیار نگران هستند.
جیمز ماتیس وزیر دفاع ضد ایرانی آمریکا: تصمیم به خروج از برجام نگران کننده است
ابوالفتح افزود: خروج از برجام به علت تبعات احتمالی آن برای آمریکا حتی از دید جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا که روحیهای به شدت ضد ایرانی دارد و زمانی که جزء فرماندهان ارتش آمریکا بوده، پیشنهاد بمباران ایران را مطرح کرده است نیز مناسب نبوده و همراه با مدافعان برجام در آمریکا سعی کرده که ترامپ و مشاوران ضد برجامش را قانع کند تا آمریکا فعلا به برجام پایبند بماند.
اتهام نقض روح برجام به ایران از نظر جامعه جهانی قابل پذیرش نیست
وی با اشاره به صحبتهای ترامپ مبنی بر نقض روح برجام از سوی ایران، اذعان کرد: با توجه به گزارشهای آژانس، آمریکا نمیتواند اثبات کند که ایران متن برجام را نقض کرده است و ناچارا اعلام میکند ایران روح برجام را نقض کرده است که البته از نظر جامعه جهانی این صحبتها قانعکننده و قابل پذیرش نیست.
ابوالفتح با اشاره به صحبتهای مقامات اروپایی، روسیه و گزارشهای آژانس، گفت: هیچ یک از کشورهای غربی قانع نشده و نپذیرفتهاند که صحبتهای ترامپ مبنی بر نقض روح برجام حتی بر فرض پذیرش از سوی آنها مجوزی برای نادیده گرفتن برجام از سوی آمریکا باشد.
هر اقدام آمریکا با پاسخ مقتدرانه، متناسب و هوشمندانه ایران همراه است
کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به تهدیدها و تحریمهای آمریکا بعد از برجام و واکنش ایران، تصریح کرد: همانند ماههای گذشته هر اقدامی که آمریکاییها و کنگره آمریکا انجام میدهند، ایران و نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز باید هم وزن و متناسب با آن پاسخ دهند.
وی تأکید کرد: ایران نه فعالیتهای موشکی خود را به علت تهدیدها و فشار آنها متوقف کرده و نه دست از توسعه دفاعی خود برداشته و نه نقش خود را در منطقه از دست داده است.
ابوالفتح با بیان اینکه آمریکاییها با فضاسازی و جنگ روانی در حال تحریک ایران برای خروج از برجام هستند، گفت: نباید با خروج از برجام که تمایل غربیها و آمریکاییهاست، تعهد عمل به برجام از دوش آمریکاییها برداشته شود و روی دوش ایران قرار گیرد؛ اما میتوان این تصویر کلی حفظ برجام را در نظر داشت و در زیر آن کارهایی همچون همکاری با کشورهای اروپایی، ادامه شفاف سازی و افزایش جذب سرمایهگذاریهای خارجی و ورود کشورهای اروپایی، روسیه و چین به بازار ایران انجام داد تا این وضعیت به صورت یک پدافند غیرعامل عمل کرده و هزینه خروج یکجانبه آمریکا از برجام را افزایش دهد.
کارشناس مسائل بینالملل در پایان گفت: هر چه مناسبات با طرفهای دیگر برجام از جمله اروپا، روسیه و چین افزایش پیدا کند، آنها میتوانند به عنوان لابی غیرمستقیم ایران فشار را بر واشنگتن افزایش دهند تا آمریکا از هرگونه اقدام یکجانبه دست بردارد.