اخیرا رکس تیلرسون وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا در سفر به لندن، با ترزا می نخست وزیر انگلیس در خصوص مسائل مختلفی از جمله پرونده هسته ای ایران گفت و گو کرده است. ترزا می نخست وزیر بریتانیا در جریان دیدار با رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا در لندن بر اهمیت توافق هسته ای قدرت های جهانی با ایران در سال 2015 میلادی تاکید کرده است.
چنانچه منابع خبری گزارش داده اند، گرچه مساله هسته ای ایران رسما در دستور کار این سفر قرار نداشته ولی این موضوع در نشست بین تیلرسون، ترزا می و مشاور امنیت ملی بریتانیا مطرح شده است.سخنگوی ترزا می در این باره تاکید کرد: آنها درباره توافق هسته ای ایران نیز صحبت کردند، نخست وزیر بریتانیا بر اهمیت توافق هسته ای در جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای تاکید کرده است!
بدون شک این اظهارات نخست وزیر انگلیس، به معنای حمایت وی از برجام نیست. طی دو سال اخیر، بارها مقامات انگلیسی حمایت کلی خود را از توافق هسته ای اعلام کرده اند اما در عمل، همگام با ایالات متحده آمریکا به بدعهدی در قبال تهران ادامه داده اند. به عنوان مثال،چندی پیش وزارت امور خارجه انگلیس در بیانیه ای که کاملا مغایر با برجام بود، از ایران به عنوان مکانش چالش برانگیز برای معاملات تجاری یاد کرد. همچنین اخیرا «بوریس جانسون» وزیر امو خارجه انگلیس در نشست خبری با همتای آمریکایی خود اظهار داشت :
" ایران نباید به دنبال ماجراجویی باشد. بعد برجام این است که ایران باید به تعهداتش در این توافق پایبند باشد و ضمنا به دنبال ماجراجویی و توسعه طلبی در مناطق مختلف همچون یمن و سوریه نباشد. بعد دیگر این است که بریتانیا معتقد است که ایران با جمعیت 80 میلیونی که اکثر آن جوانان هستند، میتواند مسیر دیگری انتخاب کند. پس آنها باید شاهد باشند که در حال نفع بردن از برجام هستند. این مسئله ای است که به تیلرسون هم گفته ایم."
واقعیت امر این است که انگلیس بازی کاملا دوگانه و پارادوکسیکالی را در قبال توافق هسته ای با ایران دنبال می کند. لندن از یک سو در صدد است بر حفظ کلیت برجام ( در حد یک کالبد بی جان) تاکید نموده و صرفا آن را در صورتی مفید ارزیابی کند که منجر به تغییر استراتژی و راهبرد کشورمان در منطقه و نظام بین الملل شود! از سوی دیگر، لندن در صدد است هر گاه ترامپ در مسیر تقابل با برجام اقدامی صورت داد، در صدد دفاع از آن بر آید.
در جریان سلسله مذاکرات هسته ای میان ایران و اعضای 1+5 نیز انگلیس نه به عنوان یک بازیگر مستقل، بلکه به عنوان متغیری وابسته به ایالات متحده ایفای نقش نمود. هم اکنون نیز با سر کار آمدن ترامپ در کاخ سفید، لندن اصلی ترین اولویت خود را تنظیم متاسباتش با ایالات متحده می داند. بر این اساس لندن حاضر است در صورت خواست ترامپ، هر گونه رفتاری را در تقابل با برجام صورت داده و هر هزینه ای را نیز در این مسیر بپردازد.
اخیرا پایگاه خبری بلومبرگ از همراهی سه کشور آمریکا، فرانسه و انگلیس در تقابل با برجام خبر داده است. فارغ از صحت یا سقم این ادعا، رصد بازی انگلیس در طول سالها و دهه های گذشته، از سوء سابقه این کشور در پایبندی به تعهداتش پرده بر می دارد. وجه مشترک ایالات متحده آمریکا و انگلیس، بی تعهدی نسبت به توافقنامه های بین المللی و رصد مسائل حقوقی با رویکردی سیاسی است. چنین قاعده ای در قبال توافق هسته ای نیز صادق است.
در چنین شرایطی اظهارات ترزا می نخست وزیر انگلیس مبنی بر اهمیت کلی برجام، نباید ذهن ما را نسبت به بازی واقعی و اصلی لندن در قبال توافق هسته ای منحرف نماید.