دلواپسی بزرگ اصلاح‌طلبان برای کابینه دوازدهم

 روزنامه بهار در یادداشتی با عنوان «دلواپسی بزرگ برای کابینه دوازدهم» نوشت: اعلام اسامی کابینه دوازدهم واکنش‌های مختلفی را ایجاد کرد که اغلب منفی بود. واکنش‌هایی که بخشی از آن به عدم شناخت برخی رای‌دهندگان از مشی و روش روحانی برمی‌گردد. بخشی از آن ناشی از عدم تجانس بین وعده‌های رئیس‌جمهور، به عنوان مثال در موضوع استفاده از زنان و اقلیت‌های قومی و مذهبی است، بخشی از این واکنش‌ها هم به علت عدم توجه کافی روحانی به حامیان سیاسی‌اش می‌تواند باشد. اما شاید بتوان گفت دلواپسی بزرگ برای کابینه‌ای که روحانی برای دولت دوازدهم برگزیده است نه عدم جسارت کافی در این کابینه است، نه در عدم حضور اقلیت‌ها و زنان و نه در سهم نه چندان زیاد اصلاح‌طلبان حامی روحانی.

دغدغه و دلواپسی اساسی برای کابینه دوازدهم هیچ‌کدام از این موارد نیست. از انتخاب‌های حسن روحانی غمگین، متعجب و دلواپسیم به این دلیل که آن چه روحانی وعده‌اش را به مردم داده است بسیار بعید است که با چنین کابینه‌ای محقق شود. روحانی وعده فضایی باز در عرصه فرهنگ و هنر را داده بود، آیا انتخاب چهره‌ای که مهم‌ترین خصلت و ویژگی‌‌اش کوتاه آمدن در برابر فشارهای بیرونی است دولت را در تحقق این امر یاری می‌کند، وعده روحانی در حوزه سیاسی زدودن نگاه امنیتی بوده است، آیا برگزیدن چهره‌ای برای وزارت کشور که در روزهای انتخابات شاهد جدال آشکار او با منتخب اکثریت بودیم باعث کاهش نگاه امنیتی در حوزه سیاسی خواهد شد؟

آیا برگزیدن فردی برای وزارت ارتباطات که در کارنامه خود درگذشته حضور در نهادی را تجربه کرده است که بخشی از جامعه تصویری ناخوشایند از آن را در ذهن دارد اقدامی منطقی و در راستای برنامه‌های اعلامی رئیس دولت دوازدهم بوده است؟

آیا برای وزارت آموزش و پرورش فردی که مقبول جامعه فرهنگیان باشد وجود نداشت و حتما می‌بایست این قشر مهم در جامعه را با انتخابی خنثی و ضعیف گلایه‌مند می‌کردیم؟

روزنامه وقایع اتفاقیه هم در یادداشتی با عنوان «در حسرت تغییرات ملموس» نوشت: از ظهر سه‌شنبه که اسامی وزیران پیشنهادی رئیس‌جمهوری منتشر شد در فضای مجازی و در میان حامیان دولت، جوی از نارضایتی، نگرانی و اعتراض پدید آمد. وقتی به اسامی وزرای پیشنهادی نگاه می‌کنیم به نظر می‌رسد کابینه معرفی شده نسبت به دوره قبل افت فاحشی نکرده اما نارضایتی به طرز عجیبی زیاد است و شاید این فضا برای حسن روحانی هم تا حدی غافلگیرکننده باشد. به راستی مشکل کابینه پیشنهادی روحانی چیست؟ چرا گروه‌های مختلف حامی روحانی عموما ناراضی هستند؟ برای پاسخ به این سؤال باید کمی به عقب برگردیم. مرداد ماه 92 مجلس نهم با ترکیبی از اصول‌گرایان تندرو سرکار بود. در آن مقطع قابل درک بود که هر وزیری نمی‌تواند رأی اعتماد بگیرد در نتیجه انتظارات حامیان دولت زیاد نبوده و هسته مرکزی حامیان دولت با ترکیب پیشنهادی رئیس‌جمهوری، همراهی کردند و از همانجا تصمیم گرفتند تلاش کنند ترکیب مجلس دهم تغییر کرده و مجلسی همسو با دولت تشکیل شود.

تغییر ترکیب مجلس از یکسو و رأی 24 میلیونی اردیبهشت ماه 96 به حسن روحانی از سوی دیگر، باعث شد انتظارات از کابینه دوم روحانی افزایش پیدا کند. درعین حال انتقاد حسن روحانی از افرادی که گیوه ورنکشیده بودند و همزمان وعده‌های اسحاق جهانگیری برای توجه بیشتر به زنان، جوانان و اقوام باعث شد حامیان دولت، خواب و خیال‌های زیادی در ذهن بپرورانند.

به عنوان مثال، افرادی که در ایام تبلیغات با یادآوری تغییرات ملموس از روحانی حمایت می‌کردند انتظار داشتند در چهار سال دوم، تغییرات بیشتری را ببینند. این تغییرات می‌توانست جلوه‌ها و نمودهای مختلفی داشته باشد اما اتفاقی که ظهر سه‌شنبه رخ داد این بود که مشاهده وزیران جدید پیشنهادی هیچ دلگرمی خاصی در هواداران ایجاد نکرد و هیچ ذوق و شوق و امیدی برنینگیخت.

کابینه جدید در کنار حضور وزرای افتخارآفرینی چون ظریف و زنگنه در عمل هیچ حرف تازه و جدیدی نداشت.

به عنوان مثال در ترکیب وزیران پیشنهادی نام هیچ زنی دیده نمی‌شود، هیچ جوان اصلاح‌طلبی وجود ندارد، همچنان اثری از اهل سنت و اقوام نیست و رد و نشانی از چهره‌های محبوب اصلاح‌طلب هم دیده نمی‌شود. اگر خلاصه بخواهم بگویم برای بدنه ستادی حامی دولت، مجموعه کابینه پیشنهادی هیچ جذابیتی نداشته و هیچ دلخوشی، دلگرمی و رضایتی ایجاد نکرد تا با افتخار بگویند ما اثر رأی خود را به صورت ملموس مشاهده کردیم. به این اتفاقات اضافه کنید زمزمه کنار گذاشته شدن سه نفر از معاونان رئیس‌جمهوری با گرایش اصلاح‌طلبی و همزمان، طرح شایعاتی درباره سوابق امنیتی یکی از وزرای معرفی شده و در نهایت مجموعه‌ای از اتفاقات که همگی دست به دست هم داد تا کابینه جدید به مذاق حامیان روحانی خوش نیاید.

در این میان روزنامه ستاره صبح در گزارشی با عنوان «کابینه پرمنتقد و کم‌طرفدار» نوشت: نقطه قوت چشمگیری از نگاه منتقدان در کابینه دیده نمی‌شود. همان گونه که انتظار می‌رفت، معرفی لیست وزرای پیشنهادی به مجلس، نه‌تنها به حرف و حدیث‌ها در این ارتباط پایان نداد، بلکه بر حجم آن‌ها نیز افزود. از شامگاه سه‌شنبه تاکنون، فضای مجازی مملو از پیام‌هایی است که رئیس‌جمهور را به خاطر ترکیب کابینه دوازدهم نکوهش می‌کند. عده‌ای بالا رفتن میانگین سنی دولت را بهانه‌ای برای انتقاد یافته‌اند و عده‌ای دیگر عدم حضور زنان در میان وزرای پیشنهادی را دلیل رویگردانی خود از روحانی عنوان می‌کنند. انتقادها از کابینه پیشنهادی به صفحه نخست روزنامه‌ها نیز راه یافت. عدم تغییر ملموس در ترکیب هیئت دولت و همچنین سن بالای برخی از وزرای پیشنهادی از جمله مواردی است که در اکثر روزنامه‌ها به آن پرداخته شده است. با این وجود عده‌ای نیز هستند که معتقدند باید به این افراد فرصت داد و دید در میدان عمل چگونه ظاهر می‌شوند و بهتر است حامیان روحانی قصاص قبل از جنایت نکنند. با این وجود این امر غیرقابل کتمان است که حامیان انتخاباتی روحانی و بدنه اجتماعی اصلاح‌طلبان به دیده تردید به لیست وزرای پیشنهادی می‌نگرند و نسبت به 4 سال آینده نگرانی‌های جدی دارند.