برخی از مقامات امریکایی در هفتههای اخیر از ضرورت بازرسی از برخی مراکز نظامی ایران سخن گفته، در این خصوص عملیات رسانهای خود را آغاز کردهاند. در نقطه مقابل، مقامات نظامی و سیاسی ایران، اجازه هر نوع بازرسی از پایگاههای نظامی کشور را رد و آن را توطئهای علیه جمهوری اسلامی ارزیابی کردهاند.
به نظر میرسد امریکاییها با اهداف خاصی چنین سناریویی را طراحی کرده و احتمالاً در آینده براساس همین سناریو، جنجالهای بیشتری را به راه بیندازند. سؤال این است که نقطه هدف در این سناریو کدام است؟ اشراف امریکایی روی توان نظامی کشورهایی چون ایران، یک نیاز عمومی و همیشگی برای آنها میباشد. بازرسی از پایگاهها و مراکز نظامی تحت پوشش بازرسان آژانس بینالمللی انرژی هستهای، یکی از راههای رسیدن به نوعی اشراف اطلاعاتی از نظر امریکاییها میباشد، اما به نظر میرسد که دولت ترامپ، در کنار این نیاز عمومی و هدف کلی، یک هدف خاص را در این سناریو دنبال میکند؛ هدفی که بیارتباط با برجام نبوده و نیازمند برخورد هوشمندانه از سوی جمهوری اسلامی است.
آقای ترامپ قبل از ورود به کاخ سفید با صراحت از پاره کردن برجام سخن گفت ولکن با این تهدید مواجه شد که اگر امریکاییها برجام را پاره کنند، جمهوری اسلامی آن را آتش خواهد زد.
پس از ورود ترامپ به کاخ سفید، نظر غالب مشاوران ترامپ، این بود که پاره کردن برجام از سوی دولت امریکا، در نهایت به ضرر ایالات متحده تمام خواهد شد. از طرفی هم ترامپ نمیخواهد به تعهدات کشورش در قبال برجام عمل کند و این تعهدات را با منافع و اهداف امریکا مغایر میداند. در چنین فضا و شرایطی، امریکاییها به دنبال خروج از برجام و به نوعی پاره کردن آن با هزینه ایران هستند. به عبارت دیگر امریکاییها با طرحریزی یک سناریوی شیطانی به دنبال متهم کردن ایران به عدم پایبندی به برجام بوده، با جا انداختن این ادعا در افکار عمومی جهانیان و همراه ساختن دیگر کشورها با خود در این خصوص، برجام را به طور کامل زیر پا خواهند گذاشت.
در این سناریو، طرح بازرسی از برخی پایگاههای نظامی ایران به عنوان محل و مراکز مشکوک به انجام فعالیتهای هستهای، جایگاه ویژهای دارد. امریکاییها به درستی میدانند که جمهوری اسلامی اجازه ورود به مراکز، پایگاهها و سایتهای نظامی خود را نمیدهد. بر همین اساس آنان میخواهند همین عدم اجازه را دلیل عدم پایبندی ایران به برجام معرفی کنند و با هزینه ایران از برجام خارج شوند. بنابراین باید هوشیار بود که امریکاییها در حالی که خود برجام را تاکنون به صورت فاحش نقض کردهاند چگونه میخواهند جمهوری اسلامی را به نقض برجام متهم کنند.
این حیله امریکاییها در شرایطی در حال شکلگیری است که آژانس بینالمللی انرژی هستهای، طی چندین گزارش، پایبندی ایران به برجام و عمل به تعهداتش را تأیید کرده است. چند روز قبل برخی از رسانههای غربی از این سناریوی کاخ سفید پردهبرداری و به نوعی آن را افشا کردند. آسوشیتدپرس و نیویورکتایمز در همین خصوص مدعی شدهاند که رئیسجمهور امریکا برای اینکه از برجام خارج شود، میخواهد با سندسازی درباره یک پایگاه نظامی در ایران و طرح درخواست بازرسی از این پایگاه، زمینه برهم خوردن توافق هستهای را فراهم کند. نکته قابل توجه اینکه ترامپ در مصاحبه با والاستریت ژورنال، به صورت تلویحی از اعلام نکردن پایبندی ایران به برجام در گزارش بعدی دولت امریکا خبر داد.
به احتمال قوی ادعای امریکاییها مبنی بر انجام فعالیتهای هستهای مشکوک در برخی از سایتهای نظامی ایران، دلیل عدم پایبندی جمهوری اسلامی به برجام اعلام میشود. آنان اینچنین میخواهند ایران را عامل برهم زدن توافق هستهای معرفی کنند. بنابراین نقطه هدف در طرح بازرسی از مراکز نظامی ایران از سوی امریکاییها، زمینهسازی برای خروج آنان از برجام با هزینه ایران است. این نقشه شیطانی نشان میدهد که امریکاییها تحت هیچ شرایطی قابل اعتماد نبودهاند و اساساً باید باب هر نوع مذاکره با آنان را هفت قفله کرد. امریکاییها تنها راه غلبه بر ایران را سیاست و راهبرد «فشار، تحریم، مذاکره و معامله» میدانند. تجربه برجام نشان داد که در هیچ موضوع دیگری نباید با امریکاییها مذاکره کرد. امریکاییها مذاکره را برای پیشبرد اهداف شیطانی خود میخواهند. آنان به چیزی کمتر از تسلیم شدن ملت ایران در برابر خود نمیاندیشند.
یدالله جوانی