مقوله «تنفیذ» در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به هیچ وجه جنبه تشریفاتی نداشته و از امور ذاتیه ولایت فقیه است و مطابق اصول 110 و 130 و 131 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، دارای آثار و لوازم و الزامات خاصی مشتمل بر «نصب»، «شرط گذاشتن یا اشتراط»، «نظارت»، «قبول استعفا» و «عزل» رئیس‌جمهور توسط ولی فقیه بوده و در دو مرتبه تنفیذ ابتدایی و تنفیذ استدامی جاری و مقوّم و مشروعیت بخش اراده و آرای مردم است و تمام مشروعیت برنامه‌ریزی، اعمال قوانین و تطبیق آن در هندسه قوه مجریه منوط به تنفیذ ولی فقیه است.
امام راحل عظیم الشأن در تنفیذ حکم یکی از رؤسای جمهور اینگونه نگاشته‌اند: «بر اساس آنکه مشروعیت آن (ریاست جمهوری) «باید» به نصب فقیه جامع الشرایط باشد اینجانب به موجب این حکم رأی ملت را تنفیذ و ایشان را به این سمت «منصوب» نمودم لکن تنفیذ و نصب اینجانب و رأی ملت مسلمان ایران محدود است به عدم تخلف ایشان از احکام مقدسه اسلام و تبعیت از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. » و در تنفیذ حکم ریاست جمهوری شهید رجایی نیز فرموده‌اند: «و چون مشروعیت آن باید با نصب فقیه ولی امر باشد، اینجانب رأی ملت شریف را تنفیذ و ایشان را به سمت ریاست جمهوری ایران منصوب نمودم اگر خدای ناخواسته بر خلاف آن عمل نمایند مشروعیت آن را خواهم گرفت.»
حضرت امام خامنه‌ای نیز با همین ادبیات حقوقی مقوله تنفیذ را انشا نموده‌اند: «بدیهی است که تنفیذ اینجانب و رأی ملت تا زمانی است که ایشان به تعهد خود و صراط قویم و مستقیمی که تا کنون در پیش داشته‌اند یعنی راه اسلام و احکام نورانی آن و دفاع از مستضعفان و مظلومان و ایستادگی در برابر دشمنان مستکبر و زورگو پای‌بند باشند.» علاوه بر شروط کلی و مشترک در تمامی احکام تنفیذ، ولی فقیه می‌تواند با ابلاغ راهبردها و خطوط کلی، شروط اختصاصی و انتظارات خود را نیز از رئیس‌جمهور مطالبه کند. در میان تمامی احکام تنفیذ، حکم تنفیذ و ملحقات نصب رئیس‌جمهور دوازدهم بی‌شک متفاوت‌ترین و جامع‌ترین حکم تنفیذ تلقی می‌گردد. رهبر معظم انقلاب اسلامی در نصب آقای روحانی به عنوان رئیس‌جمهور دوازدهم علاوه بر شروط متداول برای اولین بار حداقل سه نوع شرط دیگر را نیز از وی مطالبه فرموده‌اند:
شروط اول: همان شرط مشترک همه احکام تنفیذ است که با ادبیاتی جدید و بدیع ابلاغ شده است: «... رأی ملت و تنفیذ آن موکول به حفظ و رعایت تعهد به صراط قویم و مستقیم «اسلامی» و «انقلابی» است». در این شرط بعد انقلابی تعهد رئیس‌جمهور به صورت اخص و مستقل برجسته شده است.
شروط دوم: مقام معظم رهبری در متن حکم تنفیذ، تلاش رئیس‌جمهور برای کسب رضای الهی را موکول به مصروف داشتن تمام همت خود در تحقق «شروط راهبردی نظام» به شرح زیر کرده‌اند:
1 - استقرار عدالت.
2 - جانبداری از محرومان مستضعف.
3 - اجرای احکام اسلام ناب (محمدی).
4 - تقویت وحدت و عزت ملی.
5 - توجه به توانمندی‌ها و ظرفیت‌های عظیم کشور.
6 - صراحت در بزرگداشت ارزش‌ها و مبانی انقلاب اسلامی.
7 - اجرای برنامه اقتصاد مقاومتی.
8 - توجه ویژه به موضوع اشتغال و تولید داخلی.
شروط سوم: جهت‌گیری‌های کلی دولت دوازدهم مشتمل بر:
1 - تلاش برای حل مشکلات معیشتی مردم و اقتصادی کشور.
2 - تعامل گسترده با همه کشورهای جهان (دنیا فقط منحصر در امریکا و چند کشور زورگو و مستکبر اروپایی نیست).
3 - در برابر هر سلطه طلبی به پشتوانه اقتدار ملی و کمک مردم، با صلابت و با قدرت ظاهر شده و از ترفندهای دشمن جلوگیری کنید که بر اساس تجربه جهانی و چهار دهه گذشته انقلاب اسلامی، هزینه تسلیم در برابر باج‌خواهی و افزون‌طلبی قدرت‌های زورگو به مراتب بیشتر از ایستادگی و مقاومت در برابر خواسته‌های ظالمانه آنان است. باید بدانیم که تسلیم شدن در برابر خواسته‌های مستکبران و قدرت‌های زورگو؛ ملت را بیچاره می‌کند، راه‌های پیشرفت را مسدود می‌کند و نظام را از ارزش‌های اسلامی دور می‌کند.
شروط چهارم: انتظارات عمومی و عملیاتی مشتمل بر:
1 - مسئولیت را امانت الهی بدانید (نه طعمه‌ای برای دنیاطلبی و اشرافیگری).
2 - وقت (چهار سال ریاست‌جمهوری) کم است و کارها بسیار: اولویت را رعایت کنید (هم در برنامه ریزی‌ها و هم در هزینه کردن‌ها) .
3 - منطبق با برنامه ششم حرکت کنید.
4 - اتحاد ملت را مهم بشمارید: به سلایق مردم احترام گذاشته و از التهاب‌آفرینی و دودستگی‌های مضر جلوگیری کنید و بگذارید مردم در کنار هم زندگی آرامی داشته باشند.
5 - از نظرات مخالفین و منتقدان آشفته نشوید.
6 - به گزارش‌های رسیده اکتفا نکنید و مستقیماً به میان مردم بروید و مشکلات آنان را لمس کنید.
7 - قدر نیروهای انقلابی و پرانگیزه را به عنوان سرمایه‌های اصلی انقلاب اسلامی بدانید.
8 - در تصمیم گیری‌های بین‌المللی صریح و محکم باشید و به یاد داشته باشید که دشمن تمام توان خود را برای نابودی ما می‌گیرد، یک روز هسته‌ای روز دیگر موشکی و... ، با اقتدار در برابر بهانه‌های دشمنان بایستید.
9 - پاسخ دشمنی دشمنان (مذاکره و تسلیم شدن در برابر خواسته‌های دشمن با عنوان تعامل و... نیست) فقط قوی‌ترشدن در تمام زمینه‌های نظامی، امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و «حفظ هویت انقلابی و اسلامی» است.
10 - به خدا توکل کنید و وعده نصرت الهی را باور کنید که «اِنْ تَنْصُرُالله ینْصُرْکمْ وَ یثَبِّتْ اَقْد‌امَکمْ.»
با این اوصاف برای اولین بار مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه‌ای در قالب تنفیذ نقشه راه دولت دوازدهم را مانند خورشیدی فروزان ترسیم فرموده و انتظار بجا و منطقی مردم از دولت دوازدهم این است که به دور از جنجال‌آفرینی‌های حزبی و فارغ از نگاه‌های غربگدایانه برخی از اطرافیان، منطبق با این نقشه راه وجهه همت خود را تحقق خواسته‌ها و شروط چهار بخش فوق قرار دهند که بی‌تردید صراط قویم و مستقیم برای دولت دوازدهم همین نقشه راه است و بس و هر گونه تخلف از آن بی‌شک به منزله انحراف از صراط قویم و مستقیم انقلاب اسلامی و اسلام انقلابی خواهد بود.
سیدعبدالله متولیان
