حسن روحانی از همان ابتدای نامزدی در جریان انتخابات ریاست جمهوری در سال 1392 در عرصه سیاست داخلی شعار اعتدال و فراجناحی بودن دولت و کابینهاش را محور قرار داد و این دیدگاهی بود که جزء شعارهای انتخاباتی وی مبدل شد؛ شایسته سالاری و فراجناحی بودن در راستای دوری از افراط و تفریط از جمله سیاستهای روحانی در صورت پیروزی در انتخابات بود که در شرایط خاصی تا حدودی به وقوع پیوست.
حسن روحانی با گفتمان اعتدال در کنار حمایت مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی از وی توانست به عنوان تنها نامزد جریان اصلاحات مطرح شود این در حالی بود که محمدرضا عارف که به عنوان نماینده اصلی جریان اصلاحات از وی نام برده میشد، علیرغم میل باطنیاش از صحنه انتخاب ریاست جمهوری کنار رفت و بدین صورت وی با آراء مردم به پیروزی رسید؛ اما کنارهگیری عارف به این مرحله ختم نشد و به نظر میرسد سهمخواهی وی از دولت روحانی در دولت دوازدهم نیز ادامه دارد.
در همین راستا میتوان به اظهارات علی شکوری راد دبیرکل حزب اتحاد ملت اشاره کرد. وی در سال 1395 در خصوص سهم خواهی اصلاح طلبان با مرکزیت عارف تصریح کرده بود که آقای عارف به سختی از صحنه انتخابات کنار رفت و حاضر نشد در زمان اعلام انصرافش حمایت جدی از روحانی اعلام دارد.
عمر دولت یازدهم در حال سپری شدن روزهای آخر خود است چینش کابینه دولت دوازدهم و مرزبندیهای سیاسی برای روحانی از جهات متفاوتی حائز اهمیت است زیرا ماندگار شدن دیدگاه سیاسی اعتدال و تحقق وعدههای وی به چینش کابینه کاملا بستگی دارد. در چینش کابینه باید چهرههایی انتخاب شوند که توانایی و تخصص لازم جهت اجرایی و محقق نمودن وعدههای روحانی به ویژه در عرصه اقتصادی را داشته باشند. به همین خاطر روحانی باید افرادی توانمند، جوانتر به همراه برنامههای منسجم را انتخاب نماید. براین اساس چالش جدی و مهم روحانی در دولت دوازدهم، چینش اعضا کابینه و جریان اصلاحطلب تندرو که به دنبال اعمال نظر و سهمخواهی است میباشد.
محمدرضا عارف اخیراً در نشست شورای هم اندیشی سیاستگذاری بازهم تاکید میکند هیچ شکی نیست که پیروزی روحانی در انتخابات مدیون اصلاح طلبان است و با لحنی کنایهآمیز خطاب به روحانی میگوید: بعضیها پیروز میشوند یادشان میرود چه کسانی زحمت کشیدند اگر میخواستیم سهم خواهی کنیم قبلش شروط میگذاشتیم.
همچنین منتجبنیا قائممقام حزب اعتدال ملی در گفتوگویی عنوان نموده بود اصلاحطلبان باید در دولت آینده سهم بیشتری داشته باشند و درصد قابل توجهی از کابینه را تشکیل دهند، بسیاری از اصلاحطلبان از روحانی رنجیدهاند و آقای روحانی موفق نشد نظر آنها را جلب نماید.
طیبه سیاوشی عضو فراکسیون امید که عارف ریاست آن را برعهده دارد میگوید: تاکنون خواست اصلاحطلبان در چینش کابینه در نظر گرفته نشده است مسلما فراکسیون امید در رای اعتماد به کابینه جدید، خطوط قرمزی دارد، نمایندگان درباره لزوم تغییرات در وزارت کشور اتفاق نظر دارند.
اما مصطفی کواکبیان نماینده اصلاحطلب مجلس در حالی سهمخواهی اصلاحطلبان را کذب میخواند که خود و دوستان همفکرش میدانند اصلاحطلبان چارهای جز حمایت از روحانی نداشتند چرا که به خوبی میدانستند جریان افراطی اصلاحطلبان جایگاه ویژهای در دل مردم ندارد لذا در صورت نبود روحانی در عرصه انتخابات جریان اصولگرایی پیروز قطعی انتخابات بود و از سویی دیگر به غیر از روحانی گزینهای مطرح برای انتخابات را نداشتند.
بر همین اساس حسامالدین آشنا در واکنش به اظهارات محمدرضا عارف گفت: درست است که گفتمان از جنس سهمخواهی نیست اما امان از سهمخواهیهای افراد به اسم جریان!
این سهمخواهیها تا جایی ادامه دارد که رحمانی فضلی وزیر کشور نیز در مورد فشارهای طیفهای سیاسی به خصوص اصلاح طلبان برای عدم حضورش در کابینه آینده اظهارداشت: فشارهای سیاسی در جهت عدم حضورش توسط اصلاح طلبان به شدت پیگیری می شود، اما آنچه مهم است در نهایت نظر و انتخاب آقای رئیس جمهور می باشد.
وی در ادامه صحبت های خود در سهم خواهی ها برای چینش کابینه تصریح کرد: روحانی دارای خط مشی اعتدال گرایی و توسعه مداری است و آقای روحانی اهل باج دهی نمی باشد.
این اصرار اطلاح طلبان جهت کنار رفتن رحمانی فضلی به خاطر نقش و جایگاه با اهمیت این کرسی در کابینه برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری درسال1400 می باشد.
*اهمیت کابینه دولت دوازدهم برای اصلاحات
شورای عالی اصلاحطلبان که ریاست آن را عارف بر عهده دارد به نظر میرسد دغدغه مهم این روزهایش درمورد چینش و حضور چهرهها در کابینه است.که در وهله اول سیاسی و در وهله دوم اقتصادی است؛ زیرا در صورتی که روحانی نتواند به وعدههای اقتصادی خود عمل نماید اصلاحطلبان به دلیل حمایت و تاثیرگذاری از پیروزی روحانی شانس پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری دوره آتی و حضور دوباره در صحنه سیاسی کشور را از دست خواهند داد و به این ترتیب این جریان برای دوره زمانی نسبتا بلند مدتی دچار انزوا و گوشهنشینی سیاسی خواهد شد.
یکصدایی کابینه دوازدهم به مصلحت نیست
این اظهارات عارف و برخی اصلاحطلبان در حالی است که سخنگوی فراکسیون مستقلان مجلس معتقد است آقای روحانی باید در کابینه از هر دو جریان سیاسی چهره هایی هارا انتخاب کند تا دولت آسیب نبیند، لاهوتی تاکید دارد اگر کابینه ای انتخاب شود که مسیر دولت را به سمت تنش پیش ببرد جریان سیاسی که از آقای روحانی در انتخابات حمایت کردند آسیب میبیند.
معاون پارلمانی روحانی: دولت، فراجناحی خواهد بود
حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیس جمهور درباره حضور چهرهها در کابینه آینده گفت: کابینه دولت، فراجناحی خواهد بود و روحانی از تمام ظرفیتهای نظام استفاده خواهد کرد.این درحالی است که بانزدیک شدن به 14 مرداد فشار سیاسی به حسن روحانی جهت چینش کابینه دولت دوازدهم توسط اصلاح طلبان و در راس آن آقای عارف روبه افزایش است.
*نگاهی به آخرین تغییرات در کابینه
محمدباقر نوبخت هفته گذشته در نشست خبری خود با اصحاب رسانه پیرامون آخرین وضعیت کابینه یازدهم با اشاره به اینکه اگر رئیس جمهور از اعضای کابینه برای حضور در دولت جدید دعوت کرد، مسئله عادی است، گفت: البته ممکن است برخی وزرا به هر دلیلی نخواهند همکاری کنند. وزرا می دانند آقای رئیس جمهور در پاسخ دادن به مطالبات مردم بسیار جدی است. طبعا آقای رئیس جمهور به اشخاص بیرون از کابینه هم برای یکایک جایگاه های خدمتگزاری نظر دارند. کار سیاسی هم ایجاب می کند احزاب چهره های مدنظر خود را معرفی کنند. این را هم باید در نظر داشت گرایش اعتدالی، تعادل و توازن را برقرار می کند. مشی آقای رئیس جمهور اقتضا می کند به همه تشکلها، حتی جریانهای اصولگرا احترام بگذارد. باید به این نکته هم توجه داشت اگر کسی اصلا مشی و روش دولت را قبول ندارد، طبعا قادر به همراهی و همدلی نیست. با این وجود همه جریانات سیاسی همراه و همدل میتوانند به کابینه بعدی کمک کنند.
بر همین اساس آخرین بررسی نشان می دهد عدم حضور دانش آشتیانی وزیر آموزش و پرورش در کابینه دولت دوازدهم قطعی است؛ در همین خصوص آشتیانی چندی پیش در جمع خبرنگاران خبر داد که در کابینه دولت دوازدهم حضور نخواهد داشت و دلایل عدم حضور خود را به رئیس جمهور اعلام داشته است.
همچنین محمود واعظی تصدی پست وزارت ارتباطات عنوان داشته است: در دولت دوازدهم حضور دارم، اما در جایگاه دیگری خواهم بود؛ وی همچنین خاطرنشان کرد: صحبتهایی درباره ریاست دفتر رئیسجمهور با من شده، اما اجازه دهید آقای روحانی در این باره تصمیم بگیرند.
وزارت اقتصاد و دارائی از دیگر پست هایی خواهد بود که با توجه به اولویت روحانی در بهبود اوضاع اقتصادی، وزیر آن تغییر خواهد کرد از سوی دیگر طیبنیا در گفت وگو با شرق در سال95 گفته بود در دولت بعدی نخواهم ماند؛ که البته گفته میشود محمد نهاوندیان قرار خاست جایگزین وی در وزارت اقتصاد شود.