طی سالهای اخیر تلاش دشمنان بویژه مسئولان نظامی، تقنینی و اجرایی آمریکایی در زمینه اعمال تحریم هایی جهت جلوگیری از توسعه فعالیت های موشکی کشورمان شدت بیشتری گرفته است و علاوه بر طرح های رسمی که در نهادهای قانونگذار آمریکا در این راستا پیگیری می شود، با روی کار آمدن دولت ترامپ، این تلاش ها وارد فاز تازه ای شده است که می توان یکی از این اقدامات را امضاء شدن یک ابر قرارداد تسلیحاتی بین سعودی ها و آمریکا دانست که در کنار اعمال فشارها بر برنامه موشکی ایران، نشان از طراحی یک پازل خطرناک دارد.
چرا تحریم موشک بالستیک ؟
تقریبا تمامی کارشناسان و علاقمندان به مباحث نظامی در ارتباط با کشور ایران چه در داخل و چه خارج، بر این نکته اتفاق نظر دارند که موشک های بالستیک اصلی ترین عنصر سخت افزاری در بحث بازدارندگی و جایگاه ویژه توان دفاعی کشورمان به حساب می آیند. به زبان ساده تر ایران بدون موشک های بالستیک خود عملا در بخش تجهیزاتی، کشوری معمولی محسوب می شود.
طرف غربی نیز با درک عمیق از این توان موشکی که در حد قدرت های جهانی است، به بهانه هایی پیش پا افتاده و فاقد مستندات مثل مسئله موشک های قاره پیما یا موشک هایی با توان حمل کلاهک اتمی، مدتی است که تلاش جدی تری را در حوزه محدود کردن توان موشکی ایران آغاز کرده است. در عین حال اقدامات خاصی نیز برای خنثی سازی توان موشکی ایران در جریان است که نگاهی به خریدهای اخیر ارتش سعودی می تواند در فهم این مسئله راه گشا باشد.
ترکیبی از ماهواره و تاد برای مقابله با شهاب ها و سجیل ها
دو مورد از خریدهای جدید عربستان به غیر از بحث خرید تعداد بیشتری از موشک های پاتریوت، بسیار سوال برانگیز هستند که یکی بحث موشک های تاد است. سامانه موشکی تاد جدیدترین سامانه ای که قرار است به شبکه دفاع هوایی عربستان افزوده شود. این سامانه ساخت شرکت لاکهید مارتین آمریکا، در حدود ۲۰۰ کیلومتر برد داشته و ارتفاع درگیری آن نیز ۱۵۰ کیلومتر است و در حقیقت لایه بالایی پوشش دهنده موشک پاتریوت محسوب می شود. سرعت موشک در حدود ۸ برابر سرعت صوت است و می تواند با موشک های خارج از جو زمین درگیر شود. این موشک نیز به مانند پاتریوت فاقد سر جنگی بوده و بر اثر برخورد مستقیم با هدف و انرژی جنبشی حاصل از برخورد هدف را نابود می کند.
این سامانه از یک رادار آرایه فازی فعال باند ایکس مدل 2 AN/TPY- استفاده می کند. در حال حاضر اولین مشتری بین المللی این سامانه، امارات متحده عربی بوده است که تحویل به این کشور آغاز شده است. نیروهای آمریکایی در پایگاه انجرلیک ترکیه و یک سامانه هم از سری تاد در سرزمین های اشغالی قرار دارد. بر اساس برخی اخبار منتشر شده عمان و قطر نیز به دنبال خرید سامانه تاد هستند. با این روند، به نظر می رسد کشورهای حاشیه خلیج فارس به دنبال ایجاد یک سپر دفاع موشکی مشترک هستند که بر مبنای بکارگیری تاد، رادارهای مختلف و پاترویت خواهد بود.
موشک تاد
هر آتشبار سامانه تاد حدود ۸۰۰ میلیون دلار قیمت دارد اما تا به الان از تعداد سامانه های سفارش داده شده توسط ارتش سعودی و همچنین بهای مربوط به آموزش پرسنل و یا زمان تحویل آنها به این کشور خبری در دست نیست. در بخش ماهواره ای نیز با دو ماهواره هشدار دهنده شلیک موشک رو به رو هستیم که بهایی در حدود 4 میلیارد دلار دارند. هنوز جزییات زیادی از نوع این دو ماهواره به بیرون درز نکرده اما برخی از منابع نزدیک به این قرارداد در آمریکا این مسئله را مطرح کرده اند که احتمالا این دو ماهواره بر اساس سری SBIRS نیروی هوایی آمریکا ساخته خواهد شد.
ماهواره SBIRS
ماهواره های سری SBIRS که در حال حاضر در اختیار نیروی هوایی آمریکا هستند بر اساس سامانه های حس گر فروسرخ عمل می کنند و به محض شلیک موشک این ماهواره ها، نقطه شلیک را مشخص و به کاربران درباره آن هشدار می دهند. دارا بودن این توان از طرف عربستان باعث می شود تا این کشور از زمان واکنش بسیار بیشتری در برابر هر حمله موشکی برخوردار شده و بتواند برنامه لازم را برای دفاع در برابر آن اجرا کند. در عین حال این سامانه توان مشخص کردن دقیق نقطه پرتاب موشک را دارد و در مواردی به مانند پرتابگرهای ثابت آنها را در معرض حملات هوایی قرار میدهد.
در حقیقت آنچه که در صحنه خاورمیانه در جریان است یک برنامه کاملا مشخص و هدف دار برای توقف و در نهایت کاهش قابل توجه توان موشکی و دفاعی کشورمان است. ذکر نکاتی مثل این که کشور امارات متحده عربی نیز از دیگر کاربران موشک تاد است و یا این مسئله که قرار است یک رادار هشدار دهنده موشکی در کشور قطر با برد 5 هزار کیلومتر ساخته شود، شاید در نگاه اول برای کسی معنی خاصی نداشته باشد اما زمانی که قطعات این پازل در کنار هم چیده می شود مشخصا با یک سناریوی پیچیده و خطرناک بر علیه برنامه موشکی ایران رو به رو خواهیم شد.
به این ترتیب به نظر می رسد غربی ها در طراحی خود، قرار است ضمن اعمال تحریم های جدید به بهانه توان موشکی کشورمان که تبعاتی چون پیدا شدن بهانه جدید برای برخی غربگرایان و مغرضان داخلی که مشکلات اقتصادی و مدیریتی را ناشی از این تحریم ها بدانند و ترساندن کشورهای دیگر از هر نوع همکاری صنعتی با ایران به بهانه امکان دوگانه بودن تجهیزات دارد، تلاش های فنی و نظامی لازم را برای ایجاد یک زنجیره سامانه های پدافند موشکی آمریکایی در اطراف ایران کامل کند و در نهایت، یکی از مهمترین اهرم های دفاعی و بازدارندگی کشورمان را خنثی سازد، اقدامی که در عین هوشمندی های نظامی (که خوشبختانه در حد بالای آن در نیروهای مسلح کشورمان وجود دارد)، دیپلماسی و برنامه ریزی مسئولان دولتی را نیز می طلبد.
