محمد محمودی شاه نشین رئیس هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا و احمد امیرآبادی فراهانی نماینده مجلس شورای اسلامی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما به بررسی روند نظارت بر انتخابات شوراها پرداختند.
در ابتدای این بخش، شاه نشین در خصوص آمار تأیید صلاحیت شدگان انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا بیان داشت: ۲۸۹ هزار و ۸۷۷ نفر در مجموع کشور برای حضور در صحنه انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا ثبت نام کرده بودند که ۵ هزار و ۷۹۹ نفر انصراف دادند و مابقی نیز در طی مراحل قانونی هستند.
وی اظهار داشت: آمار تأییدیه‌ها که بنده به آنها اشاره خواهم کرد قبل از رسیدگی هیئت‌های استانی است لذا ممکن است آمار تأیید صلاحیت شدگان تغییر پیدا کند.
رئیس هیئت نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا افزود: طبق آمار بررسی صلاحیت‌ها، تا پایان مرحله رسیدگی هیئت‌های نظارت شهرستان و هیئت‌های نظارت بخش‌ها از مجموع ۵۵ هزار و ۲۰ نفر کاندیدا در شوراهای اسلامی شهرها حدود سه هزار و ۶۰۵ نفر رد صلاحیت شدند و از مجموع ۲۳۵ هزار و ۷۵۵ نفر کاندیدای شوراهای اسلامی روستاها نیز نزدیک به شش هزار و ۳۷۷ نفر رد صلاحیت شدند که این میزان رد صلاحیت‌ها در دوره قبل رسیدگی به صلاحیت کاندیداها در هیئت‌های اجرایی، یک درصد افزایش پیدا کرده است.
شاه نشین در خصوص مراحل روند احراز صلاحیت کاندیداهای شوراهای اسلامی شهر و روستا نیز اظهار داشت: پس از ثبت نام کاندیداها، هیئت‌های اجرایی متشکل از ۱۱ نفر به موضوع بررسی صلاحیت‌ها ورود پیدا می‌کند و همزمان با ثبت نام نامزدها، استعلامات آنها به مراجع چهارگانه که در قانون پیش بینی شده ارجاع می‌شود و این مراجع نیز ده روز فرصت اعلام نظر دارند.
شاه نشین یادآور شد: پس از دریافت پاسخ استعلامات از سوی هیئت‌های اجرایی یک گروه از نامزدها تأیید صلاحیت می‌شوند و پرونده‌هایشان به هیئت‌های نظارت شهرستان برای شهرها و هیئت‌های نظارت بخش‌ها برای روستاها ارجاع می‌شود وگروهی که رد صلاحیت شده‌اند نیز می‌توانند شکایات خود را به استان ها ارائه دادند.
رئیس هیئت نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا افزود: ماده ۴۸ قانون صراحت دارد که هرنوع تأییدی که توسط هیئت‌های نظارت می‌شود باید به تأیید هیئت نظارت متناظر خود برسد تا در آن‌جا نیز بررسی شود به مر قانون عمل کرده یا خیر.
وی تصریح کرد: پس از بررسی تأیید صلاحیت‌ها در این هیئت‌ها صورت جلسه و تأییدیه‌های اجرایی به تصویب می‌رسد.
امیرآبادی فراهانی رئیس کمیسیون شوراهای مجلس شورای اسلامی در خصوص ارزیابی بررسی صلاحیت نامزدهای انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا اظهار داشت: فرایند رسیدگی به صلاحیت نامزدها در هر دوره از مجلس متفاوت هست و علت این است که نوع انتخاب مردم نیز متفاوت است، یک مجلسی ممکن است اکثریت آن اصول‌گرا باشند و بعضاً ممکن است اکثریت مجلس دیگری از اصلاح طلبان باشند که خود این مسئله در بررسی صلاحیت‌ها تأثیرگذار خواهد بود.
وی تصریح کرد: بررسی صلاحیت‌ها توسط نمایندگان مجلس به جهت اینکه خود آنها نیز در معرض انتخابات هستند ممکن است دستخوش اعمال سلیقه‌هایی قرار گیرد به گونه‌ای که خود بنده که در دور قبل در هیئت مرکزی بودیم به عینه می‌دیدم که در هیئت‌های مرکزی چقدر نماینده‌های مجلس در فشار بودند تا یکی تأیید صلاحیت و یکی دیگر رد صلاحیت شود.
امیرآبادی فراهانی افزود: از آن‌جا که خود نماینده دو سال بعد می‌خواهد در معرض انتخاب قرار گیرد حتما این موضوع در روند بررسی صلاحیت‌ها تأثیرگذار خواهد بود و به همین جهت خود بنده با بررسی صلاحیت‌ها با این فضایی که در دست نمایندگان مجلس باشد به طور کلی مخالف هستم و به نظر می‌آید که باید یک فکر اساسی برای این بحث داشته باشیم.
این عضو هیئت رئیسه مجلس همچنین افزود: با توجه به همزمان بودن انتخابات ریاست جمهوری و شوراها یک فضای سیاسی را وارد انتخابات شوراها می‌کنیم و این انتخابات را از فضای عمرانی، خدماتی، اجتماعی و فرهنگی خارج می‌کنیم.
امیرآبادی فراهانی در ادامه با اشاره به اینکه در قانون شوراها مشکل داریم گفت: نظارت شوراها برعکس نظارت شورای نگهبان است لذا نظارت به صورت استصوابی است.
وی با اشاره به تبصره 3 ماده 50 افزود: نظر هیئت نظارت شهرستان و استان قطعی و لازم الاجرا است لذا اگر کسی در فرایند انتخابات تخلف کند صلاحیتش مجددا می تواند مورد بررسی قرار بگیرد.
عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه باید دیوانی تحت عنوان دیوان نظارت بر شوراها و عملکرد آن ها ایجاد شود خاطر نشان کرد: برخی شهرها چندین هزار میلیارد بودجه دارند که عددهای هزار میلیاردی است اما کسی به کار آنها نیاز ندارد.
**ضرورت ایجاد دیوان نظارت بر انتخابات شوراها و عملکرد آن
امیرآبادی فراهانی با اشاره به اینکه پس روی کار آمدن شوراها و پس از آن که کار به مردم سپرده شد شاهد هستیم که تخلفاتی در شوراها به وجود آمده است این در حالی است که نظارت در شورا وجود ندارد گفت: اگر این دیوان راه اندازی شود کارها را برعهده می گیرد لذا باید این دیوان در استان ها اداره کل داشته باشد.
**هیچ کس برعملکرد شوراها در کشور نظارت ندارد
وی با اشاره به هیئت حل اختلاف استان افزود: این هیئت بیشتر اقدام به رسیدگی می کند اما هیچ کس برعملکرد شورا در کشور نظارت ندارد.
عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در بررسی صلاحیت ها آبروی افراد برایمان مهم است و نباید آبروی کسی خدشه دار شود اظهار داشت: ما می خواهیم یک شهر را به صورت امانت به دست کسی بدهیم لذا نباید آن فرد پرونده و یا محکوم شده باشد و یا اینکه غصب اموال کند پس باید بر روی امر صلاحیت ها دقت لازم را به عمل آورد.
**یکی از مشکلات فضای مجازی است که در آن رقبا را تخریب می کنند
امیرآبادی فراهانی با تاکید بر اینکه مر قانون باید مورد توجه قرار بگیرد گفت: یکی از مشکلات در مورد تبلیغات مسئله فضای مجازی است که رقبا را تخریب و خودشان را تبلیغ می کنند.
وی با اشاره به اینکه مگر می شود نماینده سلایق سیاسی نداشته باشد اظهار داشت: نظارت انتخابات شوراها را نباید به مجلس داد بلکه باید به جایی داد که در همه زمینه ها بی طرفی وجود داشته باشد.
عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه سلایق سیاسی و فشار احزاب و گروه ها بی تاثیر در این ماجرا نخواهد بود ادامه داد: به شورای نگهبان اصرار کردیم که مسئولیت نظارت را کس دیگری به عهده بگیرد لذا بحث ساختار تشکیلات هیئت های نظارت مطرح شد شورای نگهبان در تمام استان ها دفتر دارد ولی نظارت ما هر 4 سال یک بار تشکیل می شود و کار سختی است.
محمودی شاه نشین در ادامه برنامه با اشاره به اینکه اگر کسی به فرایند رسیدگی در استان ها شکایت دارد می تواند اعتراض خود را اعلام کند افزود: مراجع 4 گانه یک نگاه مشورتی و کمک برای تعیین تکلیف افراد است لذا سوابق موجود از قبیل محکومیت ها را با مستندات در اختیار هیئت ها قرار می دهند و می گویند که مثلا فرد کاندیدا شده در یک زمانی محکوم شده و لذا هیئت نظارت اقدام به بررسی می کند که آیا جرم در این محرومیت اجتماعی موثر است یا نه؟ و یا اینکه آیا حکم قطعی است؟
وی با اشاره به اینکه سوابق را از یک مرجع قانونی مانند دادگستری، نیروی انتظامی و ثبت احوال دریافت می کنیم خاطر نشان کرد: می توان به نظرات این مراجع استناد کرد.
رئیس هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا تصریح کرد: مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام، قانون لزوم رسیدگی دقیق به شکایات رد صلاحیت شدگان را به چالش می کشاند، اگر کسی علت رد صلاحیتش را بپرسد باید پاسخگو باشیم. لذا کسانی که درخواست رد شدنشان را می خواهند باید به صورت مکتوب پاسخ را اعلام کنیم.
محمودی شاه نشین با اشاره به اینکه باید با استفاده از تکنولوژی از مردم با شفافیت رای گرفت ادامه داد: اگر قانون اشکال دارد باید اصلاح گردد این قانون مربوط به سال 65 است و در اسفند سال 77 انتخابات شورا آغاز شده و سال 78 شوراها شروع به کار کرد.
وی با بیان اینکه قانون برای انتخاب شونده و انتخاب کننده باید شفاف باشد اظهار داشت: در کشور ما حقوق شهروندی اولویت خاصی دارد لذا باید عدالت اجتماعی را به شدت اجرا کرد؛ ما امانتدار هستیم و رای مردم حق الناس است.
رئیس هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا با اشاره به اینکه هیئت نظارت زمانی که صلاحیت افراد را تایید و یا رد کرد بلافاصله به فرمانداری اعلام می کند، گفت: ده روز هیئت نظارت استان ها و شهرستان ها زمان برای رسیدگی دارند و انتشار آگهی از 18 تا بیستم خواهد بود به طوری که فرمانداری ها ظرف مدت سه روز موظفند آگهی افرادی که می توانند وارد انتخابات شوند را اعلام کنند.
محمودی شاه نشین با بیان اینکه از 21 اردیبهشت وارد تبلیغات به مدت 7 روز می شویم گفت: شرایط تبلیغات مشخص است به طوری که مثلا ابعاد پوستر می تواند 70 درصد باشد.
وی با اشاره به تخلفاتی که در ناحیه تبلیغات صورت می گیرد گفت: بخشی از تخلفات مورد پیگیری قضایی قرار می گیرد مثلا کسی که پوستر خود را بر روی جعبه پست و یا تابلوی راهنمایی رانندگی نصب می کند متخلف است و حداقل 30 روز زندان برای چنین تخلفاتی پیش بینی شده است.
**در فضای مجازی برای تبلیغات انتخابات اقدامات پیشگیرانه انجام شده است
رئیس هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا با اشاره به اینکه در فضای مجازی اقدامات پیشگیرانه را انجام داده ایم افزود: ادمین های گروه و کسانی که تعدادشان از یک حدی زیادتر است را دعوت و توجیهشان کردیم و هم چنین پلیس فتا اطلاعیه نیز در این رابطه صادر کرده است.
محمودی شاه نشین در ادامه با اشاره به اینکه در جلسات توجیهی برای کاندیداها، نمایندگان هیئت های نظارت شهرستان ها حضور داشتند گفت: فضای مجازی هیچ فرقی با فضای عینی ندارد و هر دو قابل پیگیری هستند.
وی با اشاره به اینکه تا به امروز فضای تخریب نداشتیم اظهار داشت: برای اولین بار در هیئت مرکزی نظارت تصمیم تیم بازرسی را از 7 نفر از نمایندگان تشکیل دادیم و برای هر استان 3 بازرس قرار دادیم.
رئیس هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا با اشاره به تبصره 2 ذیل ماده 60 گفت: اعضای هیئت نظارت بخش شهرستان و استان و هم چنین ناظرین باید در انجام وظایف خود بی طرفی کامل داشته باشد لذا امیدوارم انتخابات با گستردگی و پرشوری هر چه تمام تر برگزار شود تا پیامی باشد برای آنهایی که نمی خواهند شاهد رشد کشور باشند.
