ایران و روسیه با نقش آفرینی خود توانستند روند حرکتی بحران سوریه را تغییر دهند و آنچه که در نظر آمریکا بود، منحرف کنند.
آمریکا نتوانست آنچه که در سوریه می خواست به دست آورد و اکنون که دو کشور تأثیر گذار ایران و روسیه توانستند همراه با عملیات نظامی در سوریه جایگاه و پایگاه تروریست های تکفیری را تضعیف کنند، از امکان دیپلماسی هم برای پایان دادن به بحران غرب آسیا به ویژه سوریه بهره می برند.
چند نشستی که برای پایان بحران سوریه میان ایران، روسیه و ترکیه برگزار شد، توانسته است گروه های مسلح این کشور را وادار به آمدن پای میز مذاکره کند.
این اتفاق بدون حضور و نقش آفرینی آمریکا افتاده است، در حالی که واشنگتن خود را سردمدار مبارزه با تروریسم و البته حل بحران های غرب آسیا از جمله سوریه و عراق می داند.
ایران و روسیه توانستند ترکیه را نه صد در صد اما به اندازه زیادی با خود همراه کنند و بتوانند از دشمنی های آنکارا علیه دمشق بکاهند.
ترکیه ای که تا پیش از این از خواسته خود دست بردار نبود و اصرار می کرد که بشار اسد یا باید برود یا سرنگون شود، اکنون حساسیت خود را نسبت به این اعتقاد کاسته است.
حال که یک نشست دیگر درباره سوریه در آستانه قزاقستان برگزار می شود، نقش آمریکا در آن بسیار کمرنگ است.
آمریکایی ها در زمان اوباما تلاش بسیاری کردند تا بتوانند خود را در این نشست جا دهند اما یک عامل مخالف آن بود.
جمهوری اسلامی ایران از همان آغاز بحث حضور آمریکا در نشست آستانه در قزاقستان، با این درخواست مخالف بود و بر آن اصرار و تأکید داشت که حضور آمریکا در این نشست، مذاکرات را با شکست روبرو خواهد کرد.
وزیر خارجه کشورمان محمد جواد ظریف در همین زمینه گفت که ما از آمریکا برای حضور در آستانه دعوتی نکرده ایم و مخالف حضور آنها هستیم.
علیرغم این که روسیه بی میل به حضور آمریکا در نشست آستانه برای سوریه نبود و این موضوع از زبان لاوروف گفته شده بود، اما به خاطر مخالفت ایران با حضور آمریکا، سفیر این کشور در قزاقستان به عنوان نماینده آمریکا حضور می یابد.
نشست آستانه برای سوریه قرار است دوشنبه و سه شنبه هفته جاری با حضور هیأت های ایران، روسیه، ترکیه، نمایندگان دولت سوریه، معارضین و مخالفین دولت و دمیستورا نماینده سازمان ملل در امور سوریه برگزار شود.
در واقع این نشست، مذاکرات سوری - سوری است و کشورهای نقش آفرین هم برای هدایت مذاکرات به سمت رسیدن به نتیجه در آن حضور دارند.
مخالفت ایران با حضور آمریکا در نشست باعث شد تا سطح حضور این کشور در نشست آستانه تنزل بیابد.
چنین اتفاقی آن هم به خاطر مخالفت ایران، به جایگاه آمریکا به عنوان یک کشور ابر قدرت ضربه می زند. آمریکا که خود را کدخدای جهان می داند اما با بی محلی در نشست آستانه روبرو شده است.
هر چند در هر دو حالت، یعنی آمریکا چه در نشست حضور داشته باشد یا نداشته باشد، سعی در ایجاد اخلال در روند نشست آستانه خواهد کرد.
باید با نتیجه رساندن نشست آستانه برای سوریه ثابت کرد، بدون مشارکت آمریکا هم می توان یک موضوع مانند سوریه را حل و فصل کرد.
عقب نشینی آمریکا از حضور نیافتن در نشست آستانه یک پیروزی سیاسی برای جمهوری اسلامی ایران خواهد بود، این که واشنگتن دلیل حضور نیافتن در آستانه را پروسه انتقال قدرت در آمریکا اعلام کرده است، بهانه ای است برای سرپوش گذاشتن بر روی شکست مقابل جمهوری اسلامی ایران.
البته حضور نیافتن آمریکا در نشست آستانه از یک سو می تواند دست کاخ سفید را برای ادامه حمایت از تروریست ها در سوریه باز بگذارد، آمریکا اگر با یک هیأت در نشست شرکت می کرد و به نتیجه می رسید، باید تن به تصمیمات هیأت هم می داد، البته اگر به نتیجه می رسید، چون آمریکا خود باعث شکست نشست می شد.
اگر هم اکنون به صحنه جنگ در سوریه بنگریم، به این واقعیت می رسیم که اکنون در مناطقی که گروه های تروریستی داعش و جبهه النصره در حال جنگ با ارتش سوریه هستند، نیروهای آمریکا هیچ عملیاتی علیه تروریست ها ندارند.
واکنشی که اکنون آمریکا در بحران منطقه دارد، جلوگیری از پایان آن در غرب آسیا است. ادامه حنگ ناامنی خواسته کاخ سفید است اما می توان بدون آمریکا هم نتایج مطلوبی به دست آورد.
