چرا مسؤولان برجام بازهم به قول آمریکایی‌ها اعتماد کردند؟

عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران پس از غیبتی طولانی، هفته گذشته به وین رفت تا در نشست کمیسیون مشترک برای بررسی نقض تعهدات آمریکا در اجرای برجام شرکت کند.

 
در این نشست که به خواسته ایران و پس از نامه اعتراضی محمدجواد ظریف وزیرخارجه ایران به موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار شده بود طرفین درباره نقض برجام توسط آمریکا در تمدید قانون آیسا مذاکره کردند.
 
براساس اخباری که توسط مقامات ایرانی حاضر در این دور از مذاکرات مخابره شده است، طرف آمریکایی با وعده این که اجازه نمی‌دهد قانون تمدید تحریم‌ها اثرگذار باشد، نقض شدن برجام را نپذیرفت.
 
عباس عراقچی در این باره گفت: هیأت آمریکایی ادعا داشت که آنها در عمل اجازه نمی‌دهند که تعهداتشان انجام نشود و با استفاده از اختیاراتی که رئیس‌جمهور آمریکا دارد، جلوی اثرگذاری آیسا را می‌گیرند. 
 
این گفته عراقچی با تایید بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی همراه شد و وی نیز به وعده آمریکایی ها در این باره اشاره کرد و گفت: در این نشست مسئولان آمریکایی به دیگر اعضای این کمیسیون نیز قول دادند که قطعا آثار تمدید آیسا در عرصه عمل وجود نخواهد داشت.
 
 
اما این وعده آمریکایی‌ها برای اجرا نشدن قانون و همچنین اثرگذار نبودن آن تازگی نداشته و پیش از این نیز در زمان مذاکرات هسته‌ای طرف امریکایی به تیم مذاکره کنندگان ایران طبق سخنان محمدجواد ظریف قول داده بود جلوی تصویب تمدید این قانون را بگیرد اما آنچه در واقع اتفاق افتاد تصویب این قانون در آمریکا بدون حتی یک رای منفی بود.
 
فواد ایزدی کارشناس ارشد مسائل بین المللی هم در این رابطه با بیان اینکه جلسه اخیر کمیسیون مشترک برجام، مشکل را حل نکرد، گفت: " کمیسیون مشترک برجام، مشکل را حل نکرد. قانون ایسا پابرجا ماند و تغییر نمی کند، اما آمریکایی ها قول داده اند که ما این قانون را تعلیق می کنیم.  آیا می توان به آمریکایی ها و آدمهایی که 7 روز دیگر بیشتر از حکومتشان باقی نمانده است، اعتماد کرد؟ دوستان وزارت خارجه باید تصمیم بگیرند که می شود اعتماد کرد یا خیر."
 
 پیش از این محمد جواد ظریف مسئول تیم مذاکره کننده هسته ای ایران نیز که برای پاسخگویی درباره تمدید ایران قانون به کمیسون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس رفته بود، در این رابطه با اعتراف به اشتباه خود در اعتماد به وعده‌های آمریکا گفته بود: بر اساس توافقی که با آقای کری کردیم و من الان دارم عرض می کنم بیرون نمی گم. ولی خدمت شما میگم من اشتباه کردم بر اساس یک توافقی که کردیم ما استراتژی خودمان را کنار گذاشتیم و بر مبنای آن توافق آمدیم آن را اعلام کردیم که تبدیل شد به موضع جمهوری اسلامی. من این را می پذیرم  من اشتباه کردم عرض کنم به خدمتتان ولی ما اینکار را کردیم، گفتم در طول اجرای برجام هر دفعه ما می گفتیم. اعضای تیم آمریکایی محکم می گفتند این مخالف برجام نیست. می کشاندیم به آقای کری. آقای کری آقای مونیز می گفتند ما روشهایی داریم در کنگره در سنا که مانع می شویم از تصویب در سنا. همانطوری که قانون بوینگ را تصویب نکردند در سنا.
 
بنابراین نیاز است مسئولان ناظر بر اجرای برجام چه در کمیته هسته‌ای مجلس و چه در هیئت نظارت بر برجام این موضوع و مذاکرات اخیر در وین را با جدیت پیگیری کنند و از تکرار اشتباه توسط تیم مذاکره کننده جلوگیری نمایند. چراکه طرف آمریکایی همانطور که پیش از این به وعده خود برای جلوگیری از تصویب قانون ISA عمل نکرد هیچ تضمینی هم وجود ندارد در آینده نیز به اجرایی نشدن آن پایبند باشد.

 

از طرفی تیم فعلی کاخ سفید نیز تا چندروز آینده دوران مسئولیتشان تمام می‌شود و با روی کارآمدن دولت دونالد ترامپ که چندین بار بدون در نظر گرفتن عرف دیپلماتیک به توافق هسته‌ای با ایران حمله کرد بود، هیچ معلوم نیست بتوان امیدی بر اجرا نشدن قانون تمدید 10 ساله تحریم های ایران داشت.