استفاده از تاکتیک چماق و هویج در برجام از جمله راهکارهای آمریکا برای رسیدن به اهداف خود در قبال کشورمان بوده است؛ موضوعی که همواره کاخ سفید علاقه داشت آنرا به دیگر حوزهها از جمله مسائل موشکی و منطقهای تسری دهد.
نکته انحرافی در این ماجرا وعدههای دولت آمریکا به ایران در خلال مذاکرات بود که عنوان میکرد اگر ایران از مسائل اساسی خود کوتاه بیاید امتیازاتی را در قبال این عقبنشینیها به طرف مقابل خود خواهد بخشید که عملا این موضوع وعدههای پوچ بود و بعد از مدتی همه این موارد توسط آمریکاییها فراموش شده و انتظار عقبنشینی بیشتر برای امتیازات واهی دیگر جایگزین این موارد شد جهت خلع سلاح کامل حریف.
در همین رابطه، جان کری، وزیر خارجه دولت اوباما، در یادداشت خداحافظی خود با برشمردن برجام به عنوان دستاورد سیاست خارجی دولت متبوعش، از آن به عنوان الگویی برای پیشبرد اهداف آینده امریکا در قبال ایران یاد کرد.
کری با بیان اینکه کاری کردیم که «ایرانیان خود قلب راکتور اراک را بیرون کشیدند و آن را با سیمان پر کردند تا مطمئن شویم که دیگر قابل استفاده نیست.» اظهار کرد که : «در مورد دولت ایران، ما به آنها با صراحت گفتهایم که برای (ایجاد) آیندهای متفاوت آمادهایم به شرطی که بسیاری از سیاستهای مخالفتبرانگیز خود را تغییر دهد.»
وی در سخنانی که حاکی از پیشنهاد دولت اوباما به ترامپ برای پیگیری سیاستهای این کشور علیه ایران است، گفت:«روابطمان با ایران بسیار مناقشهبرانگیز خواهد ماند و ما باید اعمال فشار را بر ایران حفظ کنیم تا بتوانیم برنامه موشکی ایران را عقب بنشانیم.»[1]
درواقع جان کری با این سخنان برجام 2 و 3 را که شامل مسائل موشکی و منطقهای است را به دانلد ترامپ، رئیسجمهور آینده امریکا سپرده و آنرا تا جایی موفقیت آمیز خواند که به گفته خودش: «جای خرسندی است که بگویم حتی سناتور کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی که از این توافق حمایت نمی کرد و به آن رأی (مثبت) نداده بود گفته است به هر صورت این توافق جواب داده است و لزومی ندارد دولت خود را (دولت ترامپ) با بحران شروع کنید.»[2]
این سخنان وزیر خارجه سابق آمریکا یادآور هشدارها و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب در اولین روز از سال 1395 در اجتماع انبوه و پرشور زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی علیهالسلام است که در سخنانی مهم به تحلیل وضعیت موجود و ترسیم نقشه راه پیشرو پرداختند.
رهبر انقلاب در این زمینه فرمودند: «یا ما مشکلات دیگری داریم، اختلافات زیادی با آمریکا داریم، این اختلافات را باید حل کنیم، این اختلافات بایستی تمام بشود؛ حالا در حلّ این اختلافات، فرض بفرمایید که ملّت ایران مجبور باشد از اصول خود صرفنظر کند، از خطّ قرمزهای خود هم صرفنظر کند، بکند؛ طرف مقابل از اصول خود و ارزشهای خود تنازل نمیکند لکن اگر لازم شد، ما باید تنازل کنیم تا مشکلات را برطرف کنیم؛ تا در نتیجه کشور بتواند از ظرفیتهای خود استفاده کند و مثلاً به یک اقتصاد برجستهای مبدّل بشود. حرفشان این است. بنابراین در قضیه هستهای توافق شد و اسم این را گذاشتیم «برجام»؛ برجام دیگری در قضایای منطقه، برجام دیگری در قضایای قانون اساسی کشور؛ برجام ۲ و ۳ و ۴ و الیغیرذلک بایستی بهوجود بیاید تا ما بتوانیم راحت زندگی کنیم.»[3]
درواقع جان کری همین تاکتیک را در دوران ریاست خود بر دستگاه دیپلماسی آمریکا به رئیسجمهور آینده این کشور به عنوان یک الگوی موفق پیشنهاد میکند و با بر شمردن دستاوردهای این نوع عملکرد حیلهگرانه میگوید راه موفقیت در این حیطه است.
2- جان کری بیپرده اعلام کرده است که آمریکا به دشمن خود اعتماد نمیکند و برای شکست دشمن، دست به هر اقدامی میزند و از هیچ بدعهدی فروگذار نخواهد کرد.
3- جان کری در نامه خود، ادامه برجام و همچنین برجام 2 و 3 را بر عهده دولت ترامپ گذاشته است.
4- جان کری صادقانه اعلام کرد عدم گشایش اقتصادی در پسابرجام، به دلیل سیاستهای ایران در منطقه است.
5 - نامه وزیر خارجه اوباما نشان داد، ما برخلاف عزت، در مقابل خواست آمریکا به سادگی امتیازات مهمی به آنان دادیم که پر کردن قلب رآکتور اراک با بتن، یکی از این موارد که متاسفانه اعتماد و سازش با طرف مقابل چیزی جز بدعهدی نسیب ما نکرد.
6- این نامه به مسؤولین ایرانی نشان داد هیچگاه نباید به یک آمریکایی اعتماد کرد بلکه باید دشمن را جدی گرفت
7- این نامه نشان داد آمریکا دست از پروژه برجامیزه کردن ایران برنداشته و باید در دولت آتی، منتظر برنامههای جدید غرب در راستای سیاستهای موشکی و منطقهای باشیم.
[1] http://www.dana.ir/news/999377.html/
[2] http://www.mashreghnews.ir/fa/news/675286
[3] http://www.mashreghnews.ir/fa/news/549281