گروه سیاسی- محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه 28 آذر در جلسه ای با اعضای کمیسیون امنیت ملی در خصوص قضیه برجام نکات مهمی را مطرح کرد.
به گزارش افکار نیوز، جواد کریمی قدوسی نماینده مشهد بعد از این نشست در بین خبرنگاران اعلام کرد که ظریف در نشست با نمایندگان اعتراف کرد که اعتماد به حرف وزیر خارجه آمریکا در قضیه برجام اشتباه بوده و من مسئولیت آنرا می پذیرم.
این سخنان کریمی قدوسی بلافاصله از سوی سخنگوی وزارت خارجه تکذیب شد و نمایندگان همسو با دولت نیز آنرا تکذیب کردند.
برای اثبات اظهارات کریمی قدوسی، فایل صوتی ظریف در کمیسیون از سوی تعدادی از نمایندگان از جمله بهروز نعمتی نماینده تهران و سخنگوی هیئت رئیسه مجلس، اکبر رنجبرزاده عضو هیئت رئیسه و جهانبخش محبی نیا نماینده میاندوآب بررسی و صحت این اظهارات تائید شد.
اما باز برخ در پی تکذیب اظهارات کریمی قدوسی بودند که نماینده مشهد پیشنهاد کرد تا برای شفاف سازی هرچه بیشتر، روز شنبه چهارم دی ماه به اتفاق چند تن دیگر از نمایندگان مجلس، اصحاب رسانه و آقای قاسمی سخنگوی وزارت خارجه مجددا فایل صوتی مکالمات در کمیسیون امنیت بازبینی شود اما به رغم حضور خبرنگاران و نماینده مشهد درب کمیسیون قفل بود و باز نشد.
خبرنگار افکار نیوز در راهروهای مجلس شنید که با توجه به این قضایا نمایندگان مجلس خواستار برگزاری جلسه غیر علنی در صحن با حضور ظریف هستند.
این عده از نمایندگان نامه ای خطاب به هیئت رئیسه مجلس نوشته و تاکید کردند که در یک جلسه غیر علنی مجلس نوار صوتی ظریف پخش شود و سپس از وی در این زمینه توضیح خواسته شود.
نامه مذکور به امضای جمعی از نمایندگان مجلس رسیده است.
در همین راستا برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی فایل صوتی اظهارات وزیر امور خارجه را استماع و طی بیانیه ای که به امضای 12 نماینده رسیده، توضیحات جواد کریمی قدوسی در این زمینه را تایید کردند.
متن مکتوب اظهارات ظریف در جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی که در رسانه ها منتشر شده به شرح ذیل است:
بسم الله الرحمن الرحیم
اظهارات و توضیحات وزیر محترم امورخارجه در کمیسیون امنیت ملی در 28 آذر 95 در موضوع نقض برجام
در قضیه برجام خب ما اینجا غیررسمی حرفهای خصوصی تر را بزنیم. غیررسمی که نمی گی که (خطاب به سخنگوی کمیسیون امنیت) توی برجام اتفاقی که افتاده در ابتدای مذاکرات برجام استراتژی برای خودمان تعریف کردیم به آقا هم گفتیم.
استراتژی را تعریف کردیم که اگر برجام قرار باشد برود به مجلس نمایندگان آمریکا هیچ وقت تصویب نخواهد شد و به خاطر اینکه مجلس نمایندگان آمریکا در اختیار آقای نتانیاهو است عرض کنم به حضورتان ما تصمیم گرفتیم برجام از طرف آمریکا با دستور رئیس جمهور آمریکا اجرا شود به همین دلیل هم توی برجام تا هشت سال دیگر یا تا هر وقت دیگر که جمع بندی کلی آژانس انجام شود و اعلام کنند آن وقت که همه محدودیت ها برداشته می شود. ما پروتکل الحاقی را بیاوریم مجلس خودمان. آنها هم ببرند کنگره عرضم به محضرتان که لذا ما بر این اساس مذاکره کردیم مذاکره ما این بود که کنگره را درگیر مذاکره نکنیم. نقشی که کنگره داشته باشد نقش حاشیه ای باشد ... توی مذاکراتی که همکاران ما داشتند بحثی مطرح شد که سال 2016 قانون ایسا تمام می شود ما با این می خواهیم چکار کنیم. (این حرفهایی که می زنیم بیرون گفتنی نیست برای خودمان هست). همه این بحث ها حدود دو سال رفت و آمد می شود. دو روزه تمام نشده بعضی از بحث ها قبل از توافق ژنو بود بعضی از بحث ها از روی که توافق ژنو تمام شد شروع شد به رفت و آمد.
توی این بحثهایی که همکاران ما با هیئت آمریکایی داشته همکاران ما به هیئت آمریکایی گفتند که تمدید این خلاف برجام است چون می شود تحریم جدید هیئت آمریکایی هم مخالفت کرد.
یعنی خانم شرمن گفت تمدید ایسا خلاف برجام نیست با شما توافق داشتیم که کنگره را جدا کنیم. استراتژی تغییر کرده؟ دولت موظف باشد ایسا را اجرا نکند. بعد از اینکه تصویب هم بکنند اجراء نمی کنیم. گفتم نه ـ همکاران سختگیری کردند تا رسید به جلسه من و آقای کری توی جلسه من هم اصرار کردم که اگر کنگره ایسا را تصویب کند خلاف برجام است. آقای کری هم گفت من با حرف فلانی موافقم.
خانم شرمن گفت من با این نظر مخالفم آقای کری استدلال کرد. گفت من نظر فلانی را قبول دارم. خانم شرمن گفت خوب رئیس این است که مجبورم ما بپذیریم این شد مبنای اینکه تمدید ایسا (توی متن نیامد) می خواستیم توی متن بیاید توافق کردیم توی متن بیاید ولی آنها استدلال کردند اگر توی متن بیاید کنگره مخالفت می کند. انصافا آقای کری هم تا چهارشنبه به وقت خودشان روی حرف خودشان وایستادند. این توی دوران بعد از برجام بحث می کردیم تذکر می دادیم حال می گم ما چه کردیم. من توی نامه ای که سپتامبر برای خانم موگرینی نوشتم. نوشتم که این کار نباید بشود، به سازمان ملل هم نوشتم قوانین که تمام می شود و تمدیدش نقض برجام است. در صورتی که توی متن برجام نیست ها. این برداشت ماست.
بر اساس توافقی که با آقای کری کردیم و من الان دارم عرض می کنم بیرون نمی گم. ولی خدمت شما میگم من اشتباه کردم بر اساس یک توافقی که کردیم ما استراتژی خودمان را کنار گذاشتیم و بر مبنای آن توافق آمدیم آن را اعلام کردیم که تبدیل شد به موضع جمهوری اسلامی. من این را می پذیرم من اشتباه کردم عرض کنم به خدمتتان ولی ما اینکار را کردیم، گفتم در طول اجرای برجام هر دفعه ما می گفتیم. اعضای تیم آمریکایی محکم می گفتند این مخالف برجام نیست. می کشاندیم به آقای کری. آقای کری آقای مونیز می گفتند ما روشهایی داریم در کنگره در سنا که مانع می شویم از تصویب در سنا. همانطوری که قانون بوینگ را تصویب نکردند در سنا. تا دوشنبه ای که سه شنبه اش انتخابات ریاست جمهوری بود. در جلسه ای که آقای دکتر صالحی با آقای مونیز داشت آقای دکتر عراقچی هم بود آقای تخت روانچی نبود. تیم آمریکایی هم آقای استیومن بود. آقای مونیز گفت اگر برود سنا ما روشهایی داریم که جلویش را بگیریم. آقای استیومن گفته بود که چون توی مجلس چهارصد به یک تصویب شده بود که یعنی خیلی اکثریت بالایی بود که می دانید که وتوی رئیس جمهور با دو سوم رای نمایندگان می شکند به شرطی که هر دو مجلس دو سوم رای بدهند. گفته بود که اگر حالا ما وتو بکنیم که وتویمان رد بشود چی می شود؟
این سئوال را کرده بود یعنی تا آن وقت هم خودشان قانع بودند که تعهد کلامی کرده بودند توی جلسه. گفتم تعهد متنی نیست... خوب اینها توقع این انتخابات را نداشتند که انتظار داشتند که سنا را بدست بیاورند که توی سنا هم برد داشتند چهارتا به بالا جمهوری خواهان را به دو تا تبدیل کنند. هم توقع داشتند که رئیس جمهور را ببرند. اتفاقی که افتاد که آقای ترامپ برد. اینها با یک معضلی مواجه شدند که ما خودمان. من خودم توی جلسه وزارت خارجه گفتم اینها الان ترجیح شان این می شود که سنا تصویب کند و این ها وتو نکنند ولی فورا تحریم ها را بلااثر کند به دو دلیل. یکی اینکه جلوی یک تصمیم بدتری را بگیرند. دوماً این که اینکه آن را بلااثر کند چون اگر این کار را نکنند و اینها وتو بکنند و مانع شوند. چون کنگره که تصویب کرده مجلس سنا هم خیلی مقررات تند و تیزی دارد. آن هم که تصویب بکند. آقای ترامپ هم امضا کند کسی هم بلااثرش نکند. توی روزهای اول ریاست جمهوری ترامپ هم که این قدر شعار داده نمی آید که بلااثری بدهد. لذا قانون می شود و لذا برجام نقض می شود. لذا نقض بیّن و قطعی برجام است بر اساس خود برجام. گفتم توی تحلیلی که خودمان کردیم گفتم واسه اینکه خودمان به رئیس جمهوری نوشتیم الان احتمالا موقعیت شان عوض می شود و همین طور هم شد. گفتم آقای اوباما بر اساس شرایطی که پیش آمده ریل گذاری کرده که چهار پنج ماه بتواند برجام را زمان آقای ترامپ ضرورتی نداشته باشد که کاری بکند که نقض برجام بشود، می تواند کاری بکند که برجام را به هم بزند.
وی نیاز ندارد که اقدام مثبتی در جهت اجرای برجام بکند. قرارشان چیه. قرارشان اینه که یعنی قرارشان این بوده ولی ما یک ذره عوض‌اش کردیم که قرارشان این بود که روز 19 ژانویه که آخرین فرصت اینها که اوباما سرکار هست همه قوانین را بلااثر کنید یعنی این بلااثر کردن ها یعنی اثرش 120 روز است بعضی هاش 180 روز است.
یعنی می خواست آقای اوباما مطمئن شود که 120 روز بعد از خودش. بعد از 180 روز بعد از خودش آقای ترامپ مجبور نباشد اقدامی انجام بدهد که برجام را نقض کند.
می تواند اقدامی بکند که نقض کند ولی الان یعنی یک فعل است یک ترک فعل. یعنی الان باید یک فعلی انجام بدهد که برجام را نقض کند. آن وقت با ترک فعل هم می توانست با ترک فعل هم برجام را نقض کند. این را اوباما کرد و ما هم توی بررسی هایمان رسیدیم و آمریکایی ها توی مذاکره توی جلسه هم گفتند. هم توی صحبتی که آقای کری با من کرد ولی آقای کری توی صحبت هایی که توی دولت وایستاد گفت باید وتو بکند من تعهد کردم. هم رفت کنگره گفت. رفت توی سنا گفت تصویب این قانون بدرد ما نمی خورد. نیازی نیست.
اما قصدشان این بود که اینکار را انجام بدهند یعنی من فکر می کنم آقای اوباما اینجا گفت آقای کری تو قول داده ای، داده باش !
ما می خواهیم برنامه ای بریزیم که برجام لااقل ابتدا توسط آمریکا نقض نشود. طراحی که کردند این بود. فشاری که ما آوردیم خوب فشار آوردیم که این نقض است. فشار دومی که آوردیم اینه که ما کاری نداریم که لغو اثری است که شما کردید تا کی امتداد دارد، چون اینها ممکن است یک ماه پیش آثار تحریم ها را لغو کرده باشند. به اصلاح برجام اجرایش را متوقف کرده باشند لذا می توانند تا 19 ژانویه صبر کنند آقای کری گفت با فشار ما روز پنج شنبه یکبار دیگر اجرایش را متوقف کرد.
یکبار هم روز 19 ژانویه خواهد کرد، یعنی این کاری که کرد.
گفت یکبار دیگر، شرایط تغییر نکرده، تا آخر شب هم با من تلفنی صحبت می کرد بعد 5 شنبه زنگ زد آقای کری زنگ زد که ساعت هفت صبح ما بود و ساعت 12 شب آنها، گفت من می خواهم آقای اوباما را وادار کنم که امضاء نکند شما چه تضمینی می دهی؟ گفتم من هیچ تعهدی نمی دهم اینجا ساعت هفت صبح است. تعطیلی است من هیچ تعهدی نمی توانم بدهم.
حالا موضوع پیش ران مطرح شده بود آنها می دانند برخلاف برجام نیست. پیشران به شرطی که سوختنش زیر 3.5 باشد مغایرت با برجام ندارد ولی نگران کارهای دیگری بودند که ما می توانیم انجام بدهیم. می خواست قول بگیرد که ما کاری نمی کنیم، گفتم من قول میدم من تصمیم گیر نیستم. می توانم پیشنهاد کنم. به شما بگویم قصد ما شکستن برجام نیست. واقعاً آخرین تلفنی که به من زد 8:25 دقیقه بود که 8 و نیم ما می شود و 12 واشنگتن که آقای اوباما باید یا امضاء می کرد یا امضاء نکرده رد می کرد می دانید که آخرین موردی که رئیس جمهور قانونی را امضاء نکرده برود به آرشیو ملی و قانون شود، سال 1995 بوده یعنی بیست و یکسال پیش و بعد از آن همه قوانین را یا وتو کرده یا امضاء کرده وتو اگر می کرد خوب می رفت توی مجلس یا وتویش نقض می شد و این از نظر ما خوب بود به تعهدش بیشتر عمل می کرد ولی از نظر خودشان ادعا می کردند که توافقی را که با کنگره کرده اند که وتو نکند در واقع یک خط مصوبه بود در صورتیکه مصوبات گذشته طول و درازی بود که به دولت اجازه داده بود آن قانون اجرا شود.
این قضیه ماوقع واقعی بحث تمدید تحریم هاست یعنی که ما با یک صحبتی که با آقای کری کردیم بر اساس صحبتی که با آقای کری کردیم و قولی که آقای کری داد ما آمدیم یک موضع علنی گرفتیم من اشتباه کردم. در این، رسما ما نمی بایستی بر اساس حرف این بابا (کری) می کردیم ما باید بر اساس همان استراتژیی که تعیین کرده بودیم که باید کنگره را حذف می کردیم در 8 سال اول، بر اساس آن عمل می کردیم من هیچ اجباری هم نداشتم.
چون موضوع ایسا یک موضوع داخلی هم نبود چون قول گرفته ایم چون آقا هم گفته بودند لذا اقداماتی که کردیم تو این حوزه بود.
من قرار بود یک جلسه سخنرانی مشترک با کری توی ایتالیا داشته باشیم. من سفر خودم را لغو کردم و نرفتم و به آقای کری هم نوشتم که شما کاری کردید که حضور من با شما در یک شهر غیرممکن است.
آقای عراقچی رفت توی جلسه. آقای کری آمد نیم ساعت برای آقای عراقچی توضیح داد.
علیرضا تهرانی
