همان موقع این باور دولتمردان مورد انتقاد بسیاری قرار گرفت که چگونه دولتی که سابقه طولانی در بدعهدی دارد و پای معاهده مکتوب خود نیست چگونه میتوان امید بست که به قول شفاهی خود پایبند باشد؟
با این حال به جای آنکه نوک پیکان انتقادات تند دولتمردان علیه عهدشکنان غربی خاصه آمریکا باشد اما متاسفانه همچنان به سمت داخل است. رئیس جمهور در مراسم گرامیداشت روز ملی صادرات تعامل سازنده را نه راه رفتن و نشستن و غذا خوردن با غربیها بلکه مناسب کردن محیط بین الملل برای صادرات کالا و اشتغال جوانان عنوان کرده است. با این وصف که درست هم به نظر میرسد بجا بود دولت محترم که چند ماهی تا اتمام دوره چهار سالهاش باقی مانده از دستاوردهای خود در مناسب کردن محیط بینالملل برای صادرات و ایجاد اشتغال به مردم گزارش دهد. چرا که آمار، چیزی خلاف آمال دولت (که در گفتار رئیس آن تجلی یافته است) میگوید. به راستی کارنامه دولت در همین شاخصهایی که در گفتار رئیس جمهور به عنوان دغدغه دولت معرفی میشود چگونه است؟
رئیس جمهور از دو کشور مالزی و ویتنام به عنوان نمونههایی موفق از رشد صادرات در دهههای گذشته نام برده است و در بیان چرایی این موفقیت گفته است که این کشورها روابطشان را با دنیا بر مبنای تعامل سازنده قراردادند. روحانی در ادامه افزوده است که از داخل دعوا با دنیای صادرات بیرون نمیآید!
دعوا با دنیا؟!
تقلیل علت رشد صادرات کشورهای مذکور تنها به تعامل سازنده با دنیا، سطحی نگری نسبت به این موضوع است. دلایل بسیار دیگری نیز بر این رشد صادرات مترتب است که از آنچه رئیس دولت به آن اشاره کرده مهمتر مینماید. دیگر آنکه باید از رئیس جمهور پرسید مگر کسی یا گروهی در داخل کشور معتقد است که باید با دنیا دعوا کرد؟! مگر کسی یا گروهی مخالف «تعامل سازنده» که منفعت ملت ایران را نیز در بر داشته باشد مخالف است؟ موضوع عدم اعتماد به دشمنی مثل آمریکا به معنای جنگ با دنیا نیست، مگر آنکه آمریکا را تمام دنیا در نظر بگیریم!
موضوع دیگر مورد اشاره رئیس جمهور خرید هواپیما بوده است. ایشان گفته است که «اگر هواپیما نخریم، میگویند، نتایج برجام چه شد و اگر بخریم، میگویند که لوکس و ساخت جدید است. مشخص نیست برخیها در چه وادی سیر میکنند و یا اینکه عمرشان خیلی طولانی است ما خبر نداریم.»
باز هم در فقره خرید هواپیما رئیس جمهور موضوع را به گونهای از جانب منتقدان مطرح کرده که با واقعیت آن انتقادها فاصله دارد. نوسازی ناوگان هواپیمایی کشور در حد لزوم موضوعی نیست که با آن مخالفت شده باشد. دیگر آنکه گفته منتقدان آن است که غربیها و خاصه آمریکا در روند تحویل همین هواپیماهای مسافربری نیز بسیار مانع تراشی کردند. آنچه مورد انتقاد واقع شد این مانع تراشی بر سر تحویل هواپیمای مسافربری از یک سو و خرید برخی مدلهای غیرضروری هواپیما از سوی دیگر بود ضمن آنکه در گرگ و میش برجام دولت محترم ناگهان صحبت از قرارداد تعداد انبوه هواپیما برای کشور کرد که آن تعداد، مورد بحث و انتقاد قرار گرفت.
گزیده گفتههای رئیس جمهور
رئیسجمهور در این مراسم گفت : برخی فکر میکنند وقتی ما میگوییم تعامل سازنده یعنی برویم و بنشینیم با غربیها و اروپاییها لبخند بزنیم، با هم صحبت کنیم و ناهار بخوریم نه اینطور نیست، تعامل سازنده مناسب کردن محیط روابط بینالمللی برای صادرات کالا و اشتغال جوانان است.
حسن روحانی رئیسجمهور کشورمان صبح پنجشنبه در مراسم گرامیداشت روز ملی صادرات که در محل اجلاس سران برگزار شد، طی سخنانی اظهارداشت: صادرات همواره باید با رقابت در داخل همراه باشد و در صحنه بازارهای هدف باید بتوانیم به لحاظ کیفیت، قیمت و بسته بندی کالا به نقطهای برسیم که در مقابل رقبای خارجی موفق و پیروز باشیم.
روحانی ادامه داد: اساس اقتصاد مقاومتی هم تولید درون زا است لذا باید در داخل کشور تولید کنیم، اگر تولید ما با استانداردهای جهانی منطبق نباشد و کیفت لازم را نداشته باشد و اگر شرایط کشور باعث شود آن محصول گرانتر از محصول رقیب بدست ما برسد قطعا ما در صادرات کالا اگر هم موفق باشیم نمیتوانیم در میان مدت و بلند مدت ادامه دهیم.
وی افزود: کنترل تولید در داخل، استاندارد بودن تولیدات داخل و محصولات داخل و خدمات به عنوان اولین زنجیره مهم است و اگر خدمات و کالای ما استاندارد نباشد نه تنها بازار خارجی را از دست میدهیم حتی بازار داخلی را هم از دست خواهیم داد.
مبارزه با قاچاق کالا مهم و ضروری است
رئیس جمهور با بیان اینکه مبارزه با قاچاق کالا نیز در حمایت از تولیدات داخل بسیار مهم و ضروری است، تصریح کرد: این دولت بیشترین توان خود را برای مبارزه با قاچاق کالا گذاشته و موفقیتهای خوبی هم کسب شده به طوری که این میزان از 25 به 15 میلیارد رسیده که موفقیت خوبی بوده و این روند ادامه خواهد داشت زیرا یکی از راههای رونق تولید مبارزه جدی با کالای قاچاق است.
چرا آنها پیشرفت کردهاند و ما ...!
وی ادامه داد: شما برگردید به سال 1980 یعنی یک سال بعد از انقلاب. فکر میکنید صادرات ویتنام چقدر بوده است؟ 300 میلیون دلار. در حالی که امروز اعلام کردند صادراتمان 170 میلیارد دلار بوده است، از طرف دیگر مالزی در گذشته حدود 12 میلیارد دلار صادراتش بوده که طبق آمار 2014 این میزان 234 میلیارد دلار شده است.
روحانی با طرح این سوال که چرا این کشورها صادرات بالایی دارند گفت: اولا روابط شان را با دنیا بر مبنای تعامل سازنده قرار دادند، دعوا با دنیا داخلش صادرات درنمیآید.
وی تاکید کرد: برخی فکر میکنند ما وقتی میگوییم تعامل سازنده یعنی برویم و بنشینیم با غربیها و اروپاییها لبخند بزنیم و با هم صحبت کنیم و با هم ناهار بخوریم نه اینطور نیست. تعامل سازنده یعنی مناسب کردن محیط روابط بینالمللی برای صادرات کالا، اشتغال جوانان، واردات راحتتر کالاهای سرمایهای و مواد اولیه ، مگر در دنیای امروز میتواند کشوری بگوید من بدون رابطه با دنیا به پیشرفت میرسم.
روحانی ادامه داد: خود قرآن هم به ما گفته دنیا باز است ، زمین وسیع است و راه بیفتید. حالا این هجرت میتواند برای فرهنگ، تجارت و یا صادرات باشد، بعضیها میگویند ارض الله فقط ایران است. از مرز ایران بخواهیم خارج شویم افکار ما را میدزدند. ما را گول میزنند. بعضیها عظمت ملت ایران را هنوز باور نکردهاند. ملت ایران در طول تاریخ با دنیا رابطه داشته است.
فقط چهار نیروی امنیتی نمیتوانند مورد اعتماد باشند
وی افزود: باید به ملت ایران اعتماد کنیم، چهار نفر نیروی امنیتی نمیتوانند آنها فقط مورد اعتماد ما باشند. جوانان، تجار و دانشجویان ما مورد اعتماد ما هستند، اما حالا امکان دارد میان این همه محصول پرطراوت در این باغ یک سیب پوسیده هم پیدا شود. باید برگردیم به قرن جدید، بعضیها در قرن قبلی و حتی قرنها قبل زندگی میکنند، ما باید شرایط را برای روابط خارجی که البته روابط خارجی فقط سیاسی نیست شامل روابط اقتصادی، علمی، فناورانه و... هم میشود که باید این فضا را آماده کنیم تا بتوانیم در مسیر صادرات حرکت کنیم که یک راهش تعامل سازنده با دنیا بوده است.
روحانی میهمانپذیری را راه دیگر این کشورها برای توسعه کالاهای صادراتی برشمرد و افزود: برای صنعت گردشگری و همچنین تجارت باید میهمانپذیر باشیم و بازرگان و سرمایهگذار باید بتواند به آسانی به کشور رفت و آمد داشته باشد.
رئیس جمهوری تصریح کرد: تمام تلاش دولت تدبیر و امید به ویژه در برجام بر این مبنا بود که موانع از پیش پای تجار، کارآفرینان، صادرکنندگان، تولیدکنندگان، بخش خدماتی، روابط بانکی و همچنین ورود سرمایه برداشته شود و درعین حال مقررات زاید، غیرمفید و دست و پاگیر تولیدکنندگان نیز حذف شوند.
روحانی با بیان اینکه تلاش دولت یازدهم بر این اساس بوده که ایرانهراسی را از بین ببرد، ادامه داد: با ایرانهراسی نمیتوان کار تجاری و اقتصادی کرد. اقتصاد زمانی میتواند بروننگرا باشد که بتوانیم ایرانهراسی ظالمانهای را که دیگران ایجاد کردهاند، بزداییم. دولت یازدهم در این زمینه کار بزرگی انجام داده و این روند باید ادامه یابد.
رئیس جمهوری تأکید کرد: بزرگترین هدف سفرهای خارجی دولت یازدهم تسهیل در مسیر تجارت، توسعه اقتصادی، صادرات کالای ایرانی، جذب سرمایه و فناوریهای خارجی بوده است.
باید گذشته را جبران کنیم
روحانی با اشاره به آمار 88 میلیاردی صادرات کالا در سال 2014 نسبت به آمار 12 میلیاردی در سال 1980 میلادی، ادامه داد: البته قبول داریم دوران 8 ساله جنگ تحمیلی و تحریمهای ظالمانه علیه کشور وجود داشت، اما امروز باید گذشته را جبران کنیم و از هر منظر در جایگاه عزت و عظمت قرار گیریم.
رئیس جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه از دست دادن بازار بسیار آسان بوده اما به دست آوردن آن کار سختی است به ضرورت توجه به اموری که در کنار صادرات کالا ضروری است، اشاره کرد و ادامه داد: باید حمل و نقل درست باشد. خرید هواپیما برای تقویت صنعت توریسم، عظمت ایران و تلف نشدن وقت مردم و اینکه محصولات داخلی به دنیا صادر شود، لازم است.
روحانی افزود: اگر هواپیما نخریم، میگویند، نتایج برجام چه شد و اگر بخریم، میگویند که لوکس و ساخت جدید است. مشخص نیست برخیها در چه وادی سیر میکنند و یا اینکه عمرشان خیلی طولانی است ما خبر نداریم.
رئیس جمهوری افزود: باید کامیونها و کانتینرها، هواپیماها و کشتیها و بطور کلی، سیستم حمل و نقل کشور مجهز شود.