انتقادات اخیر آیتالله یزدی به دولت در حوزه وزارت ارشاد، شکاف میان دولت و علمای قم را بیشتر آشکار کرد. اگرچه زمزمههای این شکاف را پیشتر از آن نیز شنیده بودیم. جایی که خبر نامه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به روحانی فاش شده بود. نامهای که علما در خرداد ماه امسال برای روحانی نوشته بودند، بعدها گفته شد که سفر نهاوندیان به قم به منظور پاسخگویی به این نامه تدارک دیده شده بود.
این گزارش میافزاید: فاصله میان «قم» و «پاستور» در این روزها در ماجرای برگزاری یک مراسم همخوانی در شهر قم به اوج خود رسیده است. مهمترین محمل مخالفت روحانیون ساکن قم به دولت، به وزارت ارشاد باز میگردد.
صدا مینویسد: علما عموما در ماجرای پرونده هستهای کمک کردند و دستکم مخالفتهای صریحی را شاهد نبودیم. این در حالی بود که یک ماه بعد از سفر اواخر سال 93 روحانی به قم، توافقنامه سیاسی لوزان انجام شد. توافقی که مبنای توافق نهایی در تیرماه سال بعد بود.
«صدا» ادامه میدهد: بعد از روی کار آمدن دولت روحانی، اولین خیز علما علیه سیاستهای فرهنگی دولت را در آبان ماه سال 92 شاهد بودیم. جایی که روزنامه بهار مقاله علیاصغر غروی، از اعضای نهضت آزادی، با عنوان «امام؛ پیشوای سیاسی یا الگوی ایمانی؟» را منتشر کرد. اما دولت و وزارت ارشاد توانست از آن ماجرا به سلامت خارج شود. با این حال، بیشترین اجماع علیه مسائل فرهنگی را علمای قم در مورد ماجرای اعطای مجوز تکخوانی زنان داشتند که در آن جریان آیات عظام صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، علوی گرگانی، یزدی و طیف زیادی از روحانیون قم و مشهد صریحا در مورد آن موضعگیری کردند و ماجرا تا مطرح شدن استیضاح وزیر ارشاد پیش رفت. اما دولت در نهایت توانست این انتقادات را دریافت و مدیریت کند.
این گزارش خاطرنشان میکند: آنچه مشخص است، این است که قم سالهاست دیگر عرصه علمای میانهرو[!؟] نیست. دو سر طیف در قم شکل گرفتهاند. یک سر طیف آیتالله مصباح یزدی و شاگردان او و طلابی که مدل اعتراضات ایشان به مسائل سیاسی را میپسندند. طیف دیگر علمایی هستند که حتیالامکان سعی میکنند وارد مسائل سیاسی نشوند. به طور طبیعی نیز روحانیونی که بیشتر از دیگران سیاسی بوده و در سیاستورزی و انتقاد تندتر هستند، عرصه را از دیگران ربودهاند. برای این طیف سبک مخالفت با دولتها شیوه خاص و یکسانی دارد. در این مسیر فرقی برایشان میان دولت روحانی و احمدینژاد نیست. آنها اگرچه در ابتدا حامی تمامقد دولت احمدینژاد بودند، اما بعد از آنکه با احمدینژاد به مشکل برخورد کردند، تندترین شیوه را برای اعلام مخالفت خود با او برگزیدند، تا جایی که آیتالله مصباح نسبت به جریان پیرامونی احمدینژاد حرفهایی زد که حتی اصلاحطلبان نیز آنگونه انتقاد نکرده بودند. در پی انتقادهای اخیر هم، به نظر میرسد دولت تلاش میکند این شکاف را بدون رویارویی مستقیم مدیریت کرده و از آن عبور کند. هرچند خود دولت به خوبی میداند که ضعف وزارت ارشاد در ماجرای برگزاری کنسرت در مشهد موجب شد تا دامنه این اعتراض به قم نیز کشیده شود. با این حال، سخنگوی دولت طوری حرف میزند که گویی دولت نیاز نمیبیند در این مقوله وارد چالش علنی شود. چرا که آن را انتخاباتی میبیند. نوبخت در اینباره در نشست خبری خود پس از انتقادهای آیتالله یزدی گفت: «دولت به شدت پرهیز دارد که در این ایام تمرکز و صرف انرژی را به مباحث اینچنینی معطوف کند، زیرا سریال این واکنشها تا انتخابات 96 ادامه خواهد داشت.»
از حرفهای سخنگوی دولت و اتفاقات اخیر این نتیجه برمیآید که دولت قصد ندارد در مدت زمان باقیمانده تا انتخابات اختلاف علما را چندان جدی بگیرد و از آنها پایگاهی قوی در مخالفت با روحانی در انتخابات پیش رو بسازد.
این مسئله اما در طرف دیگر جدیتر از چیزی است که دولت تصور میکند.