استحاله هویتی در ازای روابط اقتصادی... این خلاصه پیششرطهای زیگمار گابریل، وزیر اقتصاد و معاون صدراعظم آلمان برای سفر امروزش به ایران است. فردی که قرار است امروز یکشنبه برای دومین بار به ایران سفر کند تا بتواند سهمی را از اقتصاد ایران به واسطه توافق هستهای برای کشور خود به ارمغان ببرد.
این اتفاق در حالی روی میدهد که آلمان به عنوان بزرگترین اقتصاد اروپا که پیشتر به عنوان مهمترین شریک تجاری ایران محسوب میشد، پس از امضای توافق هستهای، از همسایه خود فرانسه در چیدن میوههای اقتصادی برجام عقب مانده بود و شاید بتوان گفت حساسیت بیشتری را نسبت به دیگر کشورهای عضو 1+5 در خصوص رابطه با ایران پسابرجامی به خرج میداد. موضوعی که به نظر میرسد بیارتباط با روابط استراتژیک و مهم آلمان و رژیم صهیونیستی نیست.
حال وزیر اقتصاد آلمان در شرایطی برای توسعه روابط اقتصادی کشورش با ایران به تهران سفر میکند که پیششرطهای وی در خصوص شرایط برقراری رابطه اقتصادی با کشورمان بر نقش رژیم صهیونیستی در دور ماندن آلمان از بازارهای ایران مهر تأیید میزند. بر این اساس، زیگمار گابریل، وزیر اقتصاد و معاون صدراعظم آلمان، پیش از سفر خود به تهران گفتوگویی با اشپیگل آنلاین داشته گفته است که در این سفر رسمی، همانند سفر به روسیه، به مقامات جمهوری اسلامی خواهد گفت که خشم و اعتراض شدیدی نسبت به اسد و متحدان او در آلمان وجود دارد.
گابریل بهبود رابطه جمهوری اسلامی با آلمان و اتحادیه اروپا را در گرو نقش ایران در جنگ سوریه دانسته و گفته است: «اتحادیه اروپا نمیتواند نقش کشورهایی را که در این جنگ جنایتکارانه (!) سهیم هستند نادیده بگیرد و تنها به موضوعات مورد علاقه بپردازد.»
وزیر اقتصاد آلمان همچنین تأکید کرده است: «تهران باید دریابد که ادامه این وضعیت(جنگ سوریه) مانع ایران در یافتن شریکی پایدار در آلمان و دیگر کشورهای اروپایی خواهد شد.»
گابریل در بخشی دیگر از گفتوگوی خود با اشپیگل با پرده برداشتن از نقش رژیم صهیونیستی در منع کشورها از رابطه با جمهوری اسلامی ایران تصریح میکند: « ایران تنها زمانی میتواند رابطهای متعارف و دوستانه با آلمان داشته باشد که حق بقا و دوام اسرائیل را به رسمیت بشناسد.»
گابریل همچنین پیش از این قبل از سفر دور اولش به ایران در اواسط اردیبهشت ماه سال جاری که لغو شد نیز طی مصاحبه با یک نشریه آلمانی گفته بود: «مسئله حقوق بشر در ایران پرمسئله است»! وی به شرکتهای تجاری کشورش نیز گوشزد کرده بود «هنگام سرمایه گذاری در ایران مسئله حقوق بشر در این کشور را مدنظر قرار دهند!»
واکنش مقامات وزارت خارجه
اما گفتههای مداخلهگرانه وزیر اقتصاد آلمان درست یک روز پیش از سفر به تهران، با واکنش صریح مقامات وزارت خارجه کشورمان نیز همراه شده است؛ جایی که بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه میگوید: «همانگونه که بارها تأکید کردهایم مناسبات جمهوری اسلامی ایران و آلمان بر پایه منافع و احترام متقابل بنا شده و در این رابطه هیچگونه پیششرطی پذیرفتنی نیست.»
به گفته قاسمی، ایران در این ارتباط دخالت هرگونه عامل ثالث را کاملاً مردود و مخل روابط دوجانبه میداند. سخنگوی وزارت خارجه همچنان به این موضوع نیز واکنش نشان داده و تأکید کرد که جمهوری اسلامی «دفاع از حقوق مردم فلسطین را جزء تغییرناپذیر سیاست خارجی خود میداند و از آرمان فلسطین هیچگاه و تحت هیچ شرایطی دست نخواهد کشید.»
بهرام قاسمی همچنین تأکید کرد: «جمهوری اسلامی به هیچ کشوری اجازه دخالت در امور داخلی خود را نمیدهد.»
اقدامی با سابقه قبلی
اما تعیین پیششرط برای شکلگیری روابط اقتصادی میان ایران و آلمان در حالی توسط وزیر اقتصاد این کشور صورت گرفته که قبل از این نیز بارها شاهد طرح پیششرطهای مختلف برای ایران توسط اروپاییان بودهایم. پیششرطهای مختلف 1+5 برای آغاز مذاکرات هستهای با ایران، پیششرطهای غربیها برای از سرگیری رابطه تجاری با ایران و از همه مهمتر پیششرط هیئت پارلمان اروپا برای ملاقات با سران فتنه در جریان سفرشان به تهران نمونههایی از چنین رفتاری با ایران است. حال براساس آنچه گفته شد و مرور تاریخی زیادهخواهیهای غرب در خصوص ارتباط با ایران، به نظر میرسد که وزارت امورخارجه باید اقدامی اساسی در خصوص برخورد با این پیششرطها انجام دهد و در اقدامی نمادین با توجه به گفتههای مداخلهگرانه زیگمار گابریل مانع از سفر وی به تهران شود، چراکه وی به عنوان یک مقام اقتصادی که باید پیگیر موضوعات اقتصادی باشد، در قضایای سیاسی و حقوق بشری وارد شده است.
پیششرط برای فرار از مخالفان
اما در همین ارتباط، حشمتالله فلاحتپیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، پیرامون طرح پیششرطهای سیاسی وزیر اقتصاد آلمان برای برقراری رابطه تجاری با ایران میگوید:«طرح چنین موضوعاتی عملی بیسابقه است و من معتقدم که آلمانها این حرفها را در مسیر دیپلماسی عمومی خود مطرح کردهاند و خوب میدانند که ایران به چنین حرفهایی اهمیت نمیدهد.»
وی میگوید: این گفتههای وزیر اقتصاد آلمان برایشان مصرف داخلی دارد و از این مسیر میکوشند تا از فشار مخالفان خود رهایی پیدا کنند، چراکه همگان به خوبی میدانند رژیم صهیونیستی لابی بسیار قوی در آلمان دارد و این لابی دولت آلمان را در خصوص رابطه با ایران تحت فشار قرار میدهد.» فلاحتپیشه همچنین در ادامه با بیان اینکه غربیها همواره موضوعات حقوق بشری و تروریسم را به عنوان پیششرط مذاکرات با ایران مطرح میکنند، عنوان میکند: «این گفتهها هیچگاه جایگاهی برای مقامات ما ندارد و همه به خوبی میدانند که هدفگذاریهای اقتصادی غرب برای همکاری با ایران بسیار مهمتر از چنین مسائلی است.»
این عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در پاسخ به این سؤال که آیا میتوان چنین گفتههایی را در راستای بازتولید تحریمهای ایران در قالبی جدید دانست، میگوید:« غربیها علاقه زیادی دارند که ساختار تحریمهای ایران را حفظ کنند اما تعهدشان به برجام این امکان را از آنها گرفته است، چراکه آنها علاقهای ندارند به عنوان کشوری که برجام را نقض کرده در سطح جهان معرفی شوند؛ از اینرو من معتقدم که بازگشت تحریمها عملاً امکانپذیر نیست.»
فلاحتپیشه در خصوص وظیفه دستگاه دیپلماسی در قبال گفتههای زیگمار گابریل نیز میگوید:« وزارت امور خارجه کشورمان باید تند و جدی به این اظهارات واکنش نشان دهد.»
پازل غربی با سفر مقامات اروپایی
سیدحسین نقویحسینی، سخنگوی کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس نیز در خصوص گفتههای مداخلهجویانه وزیر اقتصاد آلمان پیش از سفر به تهران گفت: کشورهای سلطهگر، پس از برجام رویشان باز شده و مسائلی را مطرح میکنند که بتوانند برجامهای 2 و 3 را به ایران تحمیل و در کشورمان نفوذ کنند. وی ادامه داد: غربیها در تمام مذاکرات و برنامهها اهداف سیاسی خود را دنبال میکنند. به عنوان نمونه آنها در یک همایش فنی به نام ایران کانکت که در داخل خاک کشورمان برگزار میشد، حاضر به پذیرش ایرانیانی که در لیست تحریمها بودند، نشدند. همین یک موضوع کافی است تا به همگان ثابت شود که تمام اهداف غرب در ایران، به موضوعات سیاسی خلاصه میشود.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس همچنین به توافق FATF نیز اشاره کرد و ادامه داد: در این توافق نیز نظرات سیاسی غربیها در قالبی اقتصادی ارائه شده و از این مسیر به دنبال برجامهای 2 و 3 هستند. نقویحسینی با طرح این سؤال که آنها اگر روابط اقتصادی میخواهند، به دیدگاه سیاسی ما چه کار دارند، گفت: دیدگاه اصولی جمهوری اسلامی حمایت قاطع از آرمان فلسطین است و در این مسیر معتقد به محو رژیم صهیونیستی است و در این خصوص از هیچ اقدامی فروگذار نخواهد کرد. در خصوص سوریه نیز ما همواره اعلام کردیم که راهحل بحران سوریه تنها از مسیر سیاسی میگذرد و در این خصوص باید حرف اول و آخر را خود مردم سوریه بزنند.
وی سپس با بیان اینکه استراتژی ایران در عرصه بینالملل شفاف و اساسی است، ادامه داد: این گفتههای وزیر اقتصاد آلمان دخالت در امور داخلی کشورمان و توهین آشکار به ملت ایران است و اگر ما متوجه شویم که وزارت خارجه در این خصوص به آلمانها چراغ سبز نشان دادهاند، با آنها برخورد خواهیم کرد. نقویحسینی در پایان گفت: از وزارت خارجه انتظار میرود که در این خصوص برخورد انقلابی کنند و دیگر اجازه ندهند که این موضوع رسم شود و هر کسی که قصد سفر به ایران را دارد، برای ما شرط تعیین کند.