رای الیوم در مطلبی با اشاره به گفتگوی تلفنی شیخ تمیم بن حمد، امیر قطر، با حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، نوشت: قطر به نسبت پنج سال قبل، مدتها از رسانه‌ها و شبکه‌های تلویزیونی عربی و بین المللی غایب بود. شاید دلیل آن بازگشت این کشور به ردیف دوم باشد؛ موضوعی که شیخ حمد بن جاسم در گفتگو با روزنامه فایننشال تایمز در سه ماه قبل به آن اشاره کرد. بخشی از این شرایط نیز به شیخ تمیم بن حمد آل ثانی و سیاست وی مربوط می‌شود. وی به سیاست برخورد کم و آرامش در شرایط ملتهب منطقه تمایل دارد.
دو حادثه اصلی درباره قطری‌ها رخ داده است؛ نخست کشته شدن سه نظامی قطری در جنگ یمن؛ جایی که قطری‌ها در قالب ائتلاف عربی حضور دارند. این آمار کشته با توجه به تعداد ساکنان قطر که از 300 هزار نفر فراتر نمی‌رود، بسیار زیاد است. کشته شدن این نظامیان تلفات سنگینی محسوب می‌شود و نشان می‌دهد که قطری‌ها در صفوف اول درگیری‌ها در یمن حضور دارند. هر چند قطر جزییات زیادی درباره کشته شدن این نظامیان ارائه نداده‌اند.
اما تحول دوم؛ درخواست شیخ تمیم بن حمد امیر قطر، بر روابط شاخص بر اساس اصل حسن همجواری میان کشورهای حوزه خلیج فارس و ایران در تماس تلفنی با حسن روحانی است و اینکه اختلافات از طریق گفتگو میان کشورهای خلیج فارس ایران حل شود.
رای الیوم در ادامه نوشت: اگر موضوع اول مربوط به کشته شدن قطری‌ها در یمن را رها کنیم، هر چند اهمیت دارد، باید بر تحول دوم که بسیار مهم است، تمرکز کنیم. این اظهارات غیرمترقبه امیر قطر و زمان آن با توجه به تنش در روابط میان سعودی ها و ایرانی‌ها و جنگ کلامی میان دو طرف مهم است.
امیر قطر هنگامی که با رئیس جمهور ایران تماس گرفت و خواستار گفتگو برای حل اختلافات شد؛ نشان داد که یا خواستار اتخاذ موضع بی طرفی در نزاع سعودی-ایرانی است؛ یا به دنبال وساطت است و هیچ یک از این دو گزینه بعید نیست.
درخواست قطر برای گفتگو چه بسا بر نزاع سوریه منطبق شود زیرا ایران در اردوگاه روسیه و سوریه قرار دارد و چه بسا امیر قطر درک کرده است که راه حل نظامی بحران سوریه در سایه تفاهم اخیر روسیه و آمریکا کارساز نیست؛ تفاهمی که منجر به توافق آتش بس کنونی شد و تاکیدی بر عزم دو قدرت بزرگ برای پاک سازی گروه‌های تروریستی و تندرو، از جمله جبهه النصره و داعش که از حمایت کشورهای حاشیه خلیج فارس برخوردار هستند، است.
آن چه باعث می‌شود که پیش بینی کنیم که در موضع قطر تغییری در حال رخ دادن است؛ نزدیکی ترکیه و روسیه و افزایش انتشار اخبار درباره گفت و گوی محرمانه روزافزون میان طرف های ترک و سوری با نظارت ایران و حمایت روسیه و سخنان مسئولات ترک، در رأس آنها «بینالی ییلدریم» نخست وزیر ترکیه، است که درباره قطعی بودن عادی سازی روابط میان دمشق و آنکارا در هفته‌های آینده سخن می‌گوید.
قطر و ترکیه در یک ائتلاف استراتژیک قرار دارند و این ائتلاف تا همین چند ماه پیش پشت سیاست مخالف با دخالت نظامی روسیه در سوریه قرار داشت و همین ائتلاف در راستای براندازی «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه حرکت کرد و ما بر این نظر را نداریم که امیر قطر در حالی که نزدیکی ترکیه و روسیه،ترکیه و ایران و ترکیه و سوریه را می‌بیند، بر موضع قبلی خود یعنی حمایت از گروه های تندرو که قرار است توسط آمریکا و روسیه پاک سازی شوند، بماند و همچنان خواستار براندازی رئیس جمهوری سوریه شود. قطر در نهایت کار کشور کوچکی باقی می‌ماند.
امیر قطر فرصت عید قربان را برای تماس تلفنی با رئیس جمهور ایران به منظور آغاز فرایند نزدیک شدن و تاکید بر اصل گفت و گو برای حل اختلاف ها مغتنم شمرد. رسانه‌های رسمی قطر نیز این اقدام را به طور ویژه ای انعکاس دادند که نشان دهنده این است که این تماس معمولی و در راستای مجامله و تعارفات عادی نیست؛ بلکه حاوی پیام مهم منطقه ای و بین المللی است که حکایت از فرایند تغییرات سریع دارد.
سئوالی که نیاز به پاسخ دارد این است که آیا امیر قطر این اقدام یا این طرح را با هماهنگی کشورهای حاشیه خلیج فارس انجام داده است، که به سعودی ها تمایل دارند و در جنگ کلامی عربستان علیه ایران از عربستان حمایت کردند، یا نه یک طرح قطری صرف است که نمایانگر رویکرد قطر برای بی طرفی‌اش از اختلافات عربستان و ایران و پیامدهای خطرناک آن و اهتمام به منافع کشور قطر است.
رای الیوم در پایان نوشت: این سئوال و طرح آن به این دلیل است که ما پاسخی برای آن نداریم و کشورهای حوزه خلیج فارس در تعطیلات ده روزه عید قربان و تعطیلی به سر می برند و در حال حاضر چاره ای جز گزینه انتظار وجود ندارد.
