اقدام صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برای نمایش سامانه دفاعی اس300 در فردو توجه رسانههای فارسی زبان غربی را برانگیخت.
در آستانه دهم شهریور سالروز تأسیس قرارگاه مستقل پدافند هوایی خاتمالانبیاء سامانههای دفاع موشکی برد بلند اس300 ایران که از روسیه خریداری شده به نمایش درآمد.
برای اولین بار بود
بخش فارسی بی بی سی نوشت: شبکه خبر تلویزیون ایران برای اولین بار سامانه پیشرفته دفاع موشکی اس-۳۰۰ را درحالی که در اطراف تاسیسات اتمی فردو در نزدیکی قم مستقر می شود نمایش داده است.
در ویدئویی که این شبکه پخش کرد یک کامیون حامل اس-۳۰۰ در فردو پرتابگرهای موشکی را به سمت آسمان نشانه می رود.
در تصاویر شبکه خبر ایران علاوه بر سکوهای پرتاب اس-۳۰۰ رادارهای جانبی آن هم درحالی که نصب و فعال شده اند دیده می شود.
ورود اولین محموله اس-۳۰۰ به ایران در ماه آوریل گزارش شده بود. مدل خریداری شده اس۳۰۰ از روسیه پیامیو۲ است که اخیرا از روسیه وارد شده است.
صدای آمریکا هم میگوید "این نخستین بار است که فیلمی از سامانه اس ۳۰۰ مستقر شده در ایران به نمایش در می آید."
رادیو فردا هم در این زمینه نوشته است: در گزارش منتشرشده از تلویزیون دولتی ایران در اطراف تاسیسات فردو، مشخص نیست این سامانه در محل مستقر شده یا تنها برای نمایش به آنجا فرستاده شدهاست. در گزارش پخششده در شبکه یک تلویزیون ایران، تصاویر مشخصی از فعالیت کامل اس ۳۰۰ در جریان یک رزمایش احتمالی، دیده نمیشود.
امیرسرتیپ فرزاد اسماعیلی به شبکه خبر گفت که تمرین های پدافند هوایی در اطراف مراکز هسته ای ایران هر ماه در چند نوبت انجام می شود.
او گفت: «می بینید که این سیستم هنوز مستقر نشده اما آسمان جمهوری اسلامی ایران امن ترین آسمان شده است.»
همزمانی پخش تصاویر با سخنان رهبر ایران درباره خباثت آمریکا
به نوشته بی بی سی، این تصاویر درحالی به نمایش درآمد که ساعاتی پیشتر آیت الله خامنه ای رهبر ایران در جمع فرماندهان نیروی هوایی گفت: «سامانه اس۳۰۰ ابزاری دفاعی است نه تهاجمی، اما آمریکاییها تمام تلاش خود را کردند که جمهوری اسلامی از این امکان برخوردار نشود.»
او اضافه کرد: «ما با چنین دشمنی مواجه هستیم که حق دفاع را نیز برای ملت ما قائل نیست و در واقع میگوید بدون دفاع بمانید تا هر زمان که خواستیم بتوانیم کشور را مورد تهاجم قرار دهیم.»
سایت آمریکایی رادیوفردا نیز به این موضوع توجه کرد و نوشت: «پخش این تصاویر و گزارشها همزمان است با دیدار رهبری جمهوری اسلامی ایران با فرماندهان و مسئولان قرارگاه پدافند هوایی خاتمالانبیاء ارتش؛ آیتالله علی خامنهای در این دیدار، مخالفت با دستیابی به سامانه اس۳۰۰ و یا تأسیسات حفاظتشده فردو را "نمونههایی از خباثت دشمن" توصیف کرده است.»
بنا بر اذعان این سایت آمریکایی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در اردیبهشت ماه گفته بود واشینگتن مکررا مخالفت خود را به مسکو در مورد انتقال سامانه دفاع موشکی اس ۳۰۰ به ایران نشان داده، اما این موضوع خلاف قطعنامه ۲۲۳۱، یا توافق اتمی نیست.
صدای آمریکا که رسانهای وابسته به وزارت خارجه آمریکاست برای توجیه مخالفت دولتمردان آمریکایی با استقرار سامانه دفاعی در ایران آورده است: « وزارت خارجه آمریکا گفته است دفاعی بودن این سیستم مورد اعتراض نیست، بلکه پیشرفته بودن آن مطرح است.»[!]
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، یک هفته پیش گفت: «در شرایط امروز دنیا ورود اس-۳۰۰ یک کلمه رمز است که بعد از سالیان دراز به آن و امکاناتی که الان داریم، رسیدیم.»
به نوشته بی بی سی، گفته می شود سامانه دفاع موشکی اس-۳۰۰ یکی از پیشرفته ترین ها در جهان است و می تواند از فاصله های دور از هواپیماها و موشک ها محافظت کند.
سایت فردو که در دل کوهی در نزدیکی شهر قم قرار دارد پس از اجرای برجام در ماه ژانویه غنی سازی اورانیوم را متوقف کرد.
ورود اس300 به ایران پس از برجام
ایران قرارداد خرید این سامانه را سالها پیش با روسیه امضا کرده بود اما مسکو در سال ۲۰۱۰ تصمیم گرفت به دلیل تحریمهای سازمان ملل و فشارهای بین المللی از جمله از طرف اسرائیل از تحویل آن به ایران تا زمان رفع تحریمها خودداری کند.
اما ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در ژوئیه ۲۰۱۵ پس از توافق اتمی میان ایران و قدرت ها (برجام) صدور اس-۳۰۰ به ایران را از تعلیق خارج کرد.
رادیوفردا هم همچون بی بی سی آورده است: سامانه پدافندی اس ۳۰۰ که ایران آن را سالها پیش از روسیه خرید، به دلیل تحریمهای گسترده بین المللی، وارد ایران نشد. در پی توافق اتمی میان ایران و شش قدرت جهانی، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، حکم به لغو دستور پیشین مبنی بر توقف ارسال سامانه داد.
ارتش ایران اواخر فروردین سامانه اس-۳۰۰ را در مراسم رژه ارتش علنا نمایش داد.
مقامهای دفاعی ایران در عینحال از یک سامانه پدافندی دیگر که گفته میشود "ساخت ایران" است، به نام "باور ۳۷۳" نیز، به تازگی رسما رونمایی کردهاند. فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتمالانبیاء، در سال ۱۳۹۳ گفته بود "باور ۳۷۳ قرار است جایگزین اس ۳۰۰ شود".
ایران چهار گردان اس ۳۰۰ از روسیه خریده که تا کنون دو گردان آن وارد شده است. هر گردان شامل چهار خودروی پرتابگر و سامانه های راداری و پست فرماندهی است.
وزیر دفاع ایران و فرمانده قرارگاه پدافند خاتم الانبیا به تازگی اعلام کردهاند که تحویل سامانه اس ۳۰۰ تا پایان سال جاری کامل شده و این سامانه عملیاتی میشود.