«اگر برگردیم تا مرز غنیسازی 90 درصد پیش خواهیم رفت.» این بخشی از اظهارات جواد کریمی قدوسی نماینده مردم مشهد است.با وی درباره داستان بدعهدیهای آمریکا و غرب در جریان توافق هستهای به گفت و گو نشستهایم که در ادامه آن را میخوانید.
مقام معظم رهبری اخیرا درباره بدعهدیهای غرب دراجرای برجام بیاناتی را مطرح کردند، تحلیلتان درباره این فرمایشات چیست؟
کریمی قدوسی: از ابتدای آغاز مذاکرات هستهای در دوره جدید، ولی امر مسلمین همیشه مواضع بسیار شفاف و روشنی داشتهاند و اظهارات اخیرشان مربوط به امروز و دیروز نیست. مقام معظم رهبری از ابتدای مذاکرات هستهای فرمودهاند که آمریکاییها قابل اعتماد نیستند و همواره در سایر نشستها هم بحث نمایان کردن چهره استکبار جهانی را محور صحبتهایشان قرار دادهاند.
**ماجرای 13 هزار سانتیرفیوژ
آیا دولت در مواجهه با بدعهدی آمریکا تاکنون عملکرد خوبی داشته است ؟
کریمی قدوسی: خاطرم هست مقام معظم رهبری در ابتدای ماه مبارک رمضان به صراحت درباره برجام سخن گفتند و در آن جلسه و پیش از سخنان رهبری، رئیس جمهور یک ساعت درباره برجام صحبت کردند که متأسفانه آقای روحانی نیم ساعت از آن سخنرانی را به فضایل برجام اختصاص دادند و حتی یک کلمه درباره نقص برجام سخن به میان نیاوردند.
همچنین باید گفت رئیس جمهور در روز اجرای برجام گروههای ویژهای را برای جمع آوری سانتریفیوژها سازماندهی کرده بودند و این اقدام در حالی عملیاتی شد که 40 الی 45 روز جمع آوری سانتریفیوژها به طول انجامید ،اما رئیس جمهور دستور داده بود تا گروه سازماندهی شده با سرعت عمل بالایی و صرف یک هفته 13 هزار سانتریفیوژ را جمع آوری کنند که ما مطلعیم در هنگام جمع آوری، این سانتریفیوژها را روی هم میریختند و متخصصین سایتهای هستهای با دیدن این صحنه گریه میکردند. بنابراین این رفتار آقای روحانی بود که میخواست ثابت کند اهل اجرای برجام است و میخواست به سرعت به طرف غربی پیام دهد که ما به تعهدات خود پایبندیم.
**اثر برجام
کمی درباره تأثیرات برجام بر زندگی مردم بگویید به نظر شما برجام در زندگی مردم تأثیرگذار بود؟
کریمی قدوسی: آقای روحانی مدعی بودند و همواره می گفتند که بلافاصله آثار برجام در زندگی مردم احساس خواهد شد و همچنین آقایان عراقچی و ظریف پیشتر عنوان میکردند که در روز اجرای برجام تمام تحریمها لغو خواهد شد ولی همان زمان هم ما سوال میکردیم و میگفتیم این طور نیست! حتی بنده در آن زمان درباره تحریم اولیه و دلار با مسئولین صحبت میکردم و میگفتم تا این موارد حل نشود شما هر کاری کنید توافق هستهای اثرگذار نخواهد بود ولی این عزیزان پاسخهای سربالایی به ما میدادند. لذا این مسئله تا جایی پیش رفت که توافق هستهای انجام شد و در حال حاضر مردم نه تنها کوچکترین اثری از برجام در زندگی خودشان ملاحظه نمیکنند بلکه فریادشان هم بلند شده است و حتی بنده باید بگویم آن تولید کنندگانی که پیش از برجام کاروبارشان رونق داشت در حال حاضر دچار رکود شدید شدهاند.
**علاج بدعهدیها
با این حال فکر میکنید حسن روحانی چه برنامه ای دارد؟
کریمی قدوسی: به نظر بنده باید در گام اول بیاید و خودش را نسبت به این توافق سرزنش کند و در مقابل ملت بگوید که ما اشتباه کردهایم لذا بنده معتقدم این سرزنش نه تنها دولت و تیم مذاکره کننده را کوچک نخواهد کرد بلکه حتی آنها بزرگ هم خواهند شد بنابراین بنده تأکید دارم دولت میتواند موضوع بدعهدیهای طرف مقابل در برجام را علاج کند.
دیگر چه راههایی وجود دارد؟
کریمی قدوسی: به نظر بنده تنها راهی که در این بین باقی میماند این است که ما بر اساس قانون مصرح در مجلس و شروط رهبری در مقابل هر گونه نقص برجام اقدام متقابل انجام دهیم لذا اگر ما از روز اول و در اولین قدمی که آمریکاییها دست به بدعهدی زدند و تحریمهای جدید وضع کردند اقدام متقابل انجام میدادیم در حال حاضر وضعیت بهتر بود یعنی اگر از سانتریفیوژها که جمعآوری شد 20 عدد از انها را دوباره نصب میکردیم به این جایی که الان رسیدهایم، نمیرسیدیم.
همچنین بنده باید بگویم در حال حاضر ما راهی جز حرکت پلکانی نداریم و باید حرکت پلکانیمان را معکوس کنیم و به عقب برگردیم لذا طبق فرمایشات رهبری اگر ما قوی باشیم این دشمن است که دنبال ما میدود.
در تدوین گزارش نظارتی برجام وزارت امور خارجه چه اشاراتی به بدعهدی غرب در گزارش برجام به مجلس داشت؟
کریمی قدوسی: امروز حرف ما در کمیسیون امنیت ملی با آقای ظریف این است که باید بیاید و صادقانه درباره برجام گزارش دهد چرا که در حال حاضر وزارت امورخارجه طی دو گزارش اخیر خود به کمیسیون امنیت ،فرار از واقعیت کرده است چرا که در این گزارشات همواره عنوان میشود منابع ایران آزاد شده ولی باید گفت سیستم بانکی در حال حاضر نقص دارد.
همچنین معتقدم این روزها روزهای سرنوشتساز کمیسیون امنیت ملی مجلس جدید است که باید در روزهای آینده گزارشی از اجرای برجام تهیه کرده و به صحن علنی مجلس ارائه کند اما ذیل این موضوع باید گفت که این کمیسیون گزارش صادقانهای از وزارت امور خارجه درباره برجام دریافت نکرده است و به نظر بنده تنها گزارش کامل و جامع که ملت درباره برجام تاکنون شنیده است گزارش شفاف ولیامر مسلمین بوده است. بنابراین بنده معتقدم ما باید این گزارش را محور کارمان قرار دهیم و پس از آن مستندات را به پیوست مواضع رهبری در گزارش بیاوریم.
**گلایه از هئیت نظارت
روند فعالیت هیئت نظارت بر برجام را چگونه ارزیابی میکنید؟
کریمی قدوسی: متأسفانه هیئت نظارت بر برجام تاکنون یک گزارش از روند اجرای برجام منتشر نکرده است که این موضوع گلایه آمیز است.
چرا؟
کریمی قدوسی: معتقدم علت ضعف این هیئت این است که مجری و ناظر در این مجموعه برخی از دولتمردان هستند که باید گفت قرار نبود این تیم بدین نحو چیده شود و مقام معظم رهبری اذعان داشتند که این تیم باید از افراد آگاه ، باتجربه ،قوی و هوشمند تشکیل شود تا بدین نحو بر اجرای برجام نظارت مطلوبی صورت گیرد وگام به گام مذاکرات را رصد شود. بنابراین با این وجود کمیسیون امنیت ملی باید جور کم کاری هیئت نظارت بر برجام و نقایص گزارش وزارت امورخارجه را در گزارش خود جبران کند.
آیا شما موضوع ایجاد کارخانه هستهای جدید را که ریاست مجلس در هفتههای اخیر در رابطه با آن صحبت کردند، در کمیسیون امنیت پیگیری خواهید کرد؟
کریمی قدوسی: باید به این نکته اشاره کنم که نمایندگان پیش از توافق هستهای هم چندین طرح را در زمینههای مختلف در مجلس دنبال می کردند البته بگذارید در این بین به این نکته هم اشاره کنم، همواره رئیس جمهور پس از توافق هسته ای اذعان داشتند که یکی ازمهمترین دستاورد برجام پذیرش حق غنی سازی صنعتی ایران توسط آژانس انرژی اتمی و 1+5 بوده است این در حالی است که این مسئله کذب است چراکه در برجام آورده شده ما باید گزارش جامع غنیسازی را بعد از مدتی به آژانس تحویل بدهیم و آژانس پس از بررسی، این گزارش را به شورای امنیت سازمان ملل ارسال کند و پس از تائید این شورا ایران می تواند برنامه جامع غنیسازی خود را پیش ببرد بنابراین بر این اساس است که در حال حاضر موضوع کارخانه هستهای پیگیری میشود.
اخیرا موضوع درز اطلاعات برنامه هستهای ایران در یکی از رسانه های خارجی مطرح شده است، چه تحلیلی درباره این مسئله دارید؟
کریمی قدوسی: درباره این موضوع باید گفت که آقای صالحی پیش از اینکه یک برگ از گزارش برنامه جامع غنیسازی کشور را به ما بدهد این گزارش را در اختیار سه کشور غربی چون آمریکا، فرانسه، انگلیس و آژانس قرار میدهد که در حال حاضر موضوع درز اطلاعات آن مطرح است لذا این جای سوال دارد وقتی مسئولین به خوبی آگاه از سیاستهای این کشورها هستند چرا باید این گزارش را به آنها بدهند لذا این گزارش باید تنها در اختیار آژانس قرار میگرفت نه اینکه این گزارش به سه کشور دیگر ارسال می شد تا اینکه این سه کشور درباره درز اطلاعات تقصیر را به گردن دیگری بیاندازند و ما هم در این وضعیت از مواضعمان کوتاه بیاییم.
**برگشت 90 درصدی
به نظر شما اگر به وضعیت قبل برگردیم فعالیتهای هستهای در چه سطحی دبنال خواهد شد؟
کریمی قدوسی: اگر به وضعیت قبل برگردیم این بار درست برمیگردیم یعنی آن خط قرمزهای سابق را میشکنیم و حتی جلوتر خواهیم رفت و این بار غنیسازی را به مرز 90 درصد میرسانیم. همچنین بنده معتقدم اگر این بار برویم دیگر برگشتی در کار نیست و تنها در صورتی برمیگردیم که طرفهای غربی بیایند و به خواستههای ما تن بدهند و دنبال ما بدوند.
** روز ملی
آیا این مسئله برای ما تبعاتی خواهد داشت؟
کریمی قدوسی: باید به یک نکته اشاره کنم که زمانی برخی اذعان میکردند که اگر توافق نکنیم جنگی اتفاق میافتد، که بنده باید در پاسخ به این موضوعات بگویم، آمریکا به هیچ وجه جرأت شلیک یک فشنگ سبک از یک اسلحه سبک به نام کلاشینکف به سمت ملت ایران را هم ندارد.
همچنین معتقدم و احتمال زیاد هم میدهم در همین دولت، رئیس جمهور دست به دامن رهبری خواهند شد و به ایشان خواهند گفت که بیایید و ما را از برجام نجات بدهید چراکه روز ملی آتش زدن برجام درو نیست و این روز در راه است در غیر اینصورت دولت باید اولتیماتوم مشخصی برای طرف غربی در مذاکرات تعریف کند و مثلا بگوید اگر ظرف یک ماه آینده مشکلات سوئیفت ، لغو تحریمها و مشکلات منابع پولی ایران در سایر کشورها حل نشود ملت خود را برای روز ملی آتش زدن برجام آماده خواهد کرد.