دولت چه برداشتی از فضای مجلس دهم دارد که به دنبال حذف بودجه دفاعی است؟

دولت هفته گذشته لایحه اصلاحیه قانون بودجه سال 1395 کل‌کشور را با قید یک فوریت تقویم مجلس شورای اسلامی کرد که البته وکلای ملت نیز با 142 رأی مثبت با یک فوریت این لایحه موافقت کردند.

دولت در لایحه اصلاحیه بودجه 95 پیشنهادات تأمل‌برانگیزی را مطرح کرده است. دولت در این لایحه خواستار عدم قطع یارانه ثروتمندان و 3 دهک بالای درآمدی کشور شده است. همچنین دولت در این لایحه پیشنهاد حذف بودجه 5 هزار میلیارد تومانی متعلق به نیروهای مسلح را مطرح کرده است. قوه مجریه در لایحه اصلاحیه بودجه خواستار حذف کارت سوخت نیز شده است.

ارائه پیشنهاد کاهش بودجه دفاعی توسط دولت در شرایطی صورت می‌گیرد که شعله‌های آتش جنگ و ترور در تمامی منطقه خاورمیانه زبانه می‌کشد و همه همسایگان دور تا دور ایران با خطر تکفیر و ترور مواجهند و این اقتدار نیروهای دفاعی و امنیتی کشورمان است که مرزهای کشورمان را از گزند این حوادث ایمن کرده است.

در ماه مبارک رمضان نیز به چشم خود دیدیم که جریان تروریستی و تکفیری داعش در تلاش برای بمبگذاری در 50 نقطه تهران و بسیاری از شهرهای بزرگ کشور بود که با تیزبینی و ایثار نیروهای امنیتی خنثی شد.

با توجه به اهمیت بررسی پیشنهادات دولت در لایحه اصلاحیه بودجه 95، سراغ محمد دهقان نماینده طرقبه و چناران رفتیم که در مجلس نهم، عضو هیأت رئیسه پارلمان نیز بود.

دهقان همچنین نایب رئیس کمیسیون تلفیق بودجه 95 هم بوده است، از این رو وی کاملاً‌ در جریان نحوه رسیدگی به بودجه سال جاری در خانه ملت قرار داشته است.

مشروح گفت‌وگوی فارس با محمد دهقان به شرح ذیل است:

محمد دهقان در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس با اشاره به لایحه اصلاحیه قانون بودجه 95 و پیشنهادات تعجب‌برانگیز دولت در این لایحه مبنی بر حذف بودجه 5 هزار میلیارد تومانی دفاعی کشور و عدم قطع یارانه نقدی ثروتمندان و سه دهک بالای درآمدی کشور، اظهار داشت: تقریباً برای همه و برای هر کارشناس و مسئولی در این کشور روشن و مبرهن شده که پرداخت یارانه نقدی به ثروتمندان جامعه یک اقدام غیرمعقول است.

*پرداخت یارانه 45 هزار تومانی به افراد با درآمد ماهانه چند 10 میلیونی عاقلانه نیست

وی افزود: کسانی که ماهانه چند 10 میلیون تومان درآمد دارند، پرداخت 45 هزار تومان یارانه نقدی به این افراد یک اقدام بیهوده، غیرمنطقی و غیرمعقول است، از ابتدا هم قرار نبود یارانه نقدی به صورت مساوی بین آحاد جامعه توزیع شود، اصلاً قانون هم این بود که یارانه بر اساس درآمد افراد بین آنان توزیع شود، اما در دولت قبل این اشتباه صورت گرفت و یارانه به صورت مساوی بین آحاد جامعه توزیع شد و به فقیر و غنی به طور یکسان یارانه 45 هزار تومانی پرداخت کردند، این یک اقدام غلط بود، دولت قبل از آنجایی در آن زمان وضع مالی کشور خوب بود، توصیه‌ها و پیگیری‌های ما را جدی نگرفت و بی‌نتیجه ماند و تا پایان دولت دهم، یارانه را به صورت مساوی بین همه آحاد جامعه توزیع کرد.

دهقان یادآور شد: دولت جدید این نظر را بارها تکرار کرد که پرداخت یارانه نقدی به این شکل یک مصیبت عظمی برای کشور است و 2 سال پی در پی خود دولت پیشنهاد حذف یارانه ثروتمندان را در کمیسیون تلفیق مطرح می‌کرد، هر سال مسئولان دولتی در کمیسیون تلفیق پیشنهاد می‌دادند که یارانه ثروتمندان حذف شود.

*مصوبه مجلس در حذف یارانه ثروتمندان عین متن پیشنهادی دولت بود

وی با بیان اینکه این پیشنهاد، پیشنهاد بخش کارشناسی و تخصصی خود دولت بود، تصریح کرد: دولت هم در بودجه سال 94 و هم در بودجه سال 95 چنین پیشنهادی داد که یارانه ثروتمندان و سه دهک بالای درآمدی کشور حذف شود، کمیسیون تلفیق هم بر اساس پیشنهاد نمایندگان دولت تصمیم گرفت و آن را به تصویب رساند، امسال هم پیشنهاد برخی از مسئولان سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بود که یارانه ثروتمندان حذف شود، حتی دولت اسامی برخی از اقشار ثروتمند که باید یارانه آنان حذف شود را مشخص کرده بود، بخشی از مصوبه مجلس درباره حذف یارانه ثروتمندان عین متن پیشنهادی کارشناسان و مسئولان دولتی در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی بود.

نایب رئیس کمیسیون تلفیق بودجه 95 در ادامه تأکید کرد: پیشنهاد حذف یارانه ثروتمندان جامعه با حمایت خود مسئولان دولتی در کمیسیون تلفیق به تصویب رسید، مسئولان دولتی از اینکه چنین چیزی در کمیسیون تلفیق به تصویب رسیده بود، ابراز خوشحالی کردند، اما در روزهای آخر که بودجه در صحن علنی مطرح بود،‌ شاهد بودیم نظر دولت تغییر کرده است، سؤال کردیم که خودتان این پیشنهاد را مطرح کردید، حال چه شده که با حذف یارانه ثروتمندان مخالفت می‌کنید؟!

وی اضافه کرد: قطع یارانه نقدی ثروتمندان جامعه کار عاقلانه‌ای است، آن پیشنهاد با مشارکت و حمایت نمایندگان مجلس و سایر مسئولان دولتی در کمیسیون تلفیق به تصویب رسید، همه دست‌اندرکاران دولت که آن روز در کمیسیون تلفیق حضور داشتند، این موضوع در خاطرشان هست و نمی‌توانند آن را انکار کنند، وقتی از آنان درباره علت مخالفت‌شان با حذف یارانه نقدی ثروتمندان در صحن علنی مجلس سؤال کردیم،‌ گفتند رأس دولت و مقامات دولتی با حذف یارانه ثروتمندان مخالفند، این موضوع نشان می‌داد که یکسری ملاحظات سیاسی در رأس دولت وجود دارد که تمایل ندارد یارانه ثروتمندان حذف شود.

محمد دهقان بر همین اساس یادآور شد: می‌گفتند ما آمار دقیق نداریم و نمی‌توانیم یارانه افراد را قطع کنیم، در حالی که در گذشته خود وزیر اقتصاد در صحن علنی مجلس اعلام کرد که دولت 10 میلیون نفر از افراد ثروتمند جامعه را شناسایی کرده است که نیازی به یارانه 45 هزار تومانی ندارند.

وی با بیان اینکه حذف یارانه سه‌دهک بالای درآمدی کشور عین پیشنهاد مسئول ذی‌ربط در خصوص یارانه‌ها در وزارت کار و رفاه اجتماعی بود، گفت: متأسفانه بعداً شنیدیم که آن فرد ارائه‌دهنده این پیشنهاد، موضوع را انکار کرده است، آن فرد وقتی دید صدر دولت با حذف یارانه نقدی ثروتمندان مخالف است، عقب‌نشینی کرد، این برای من مایه تعجب بود؛ ولی مجلس نهم از همه این موضوعات گذشت و آن را به تصویب رساند، چون قلب‌مان از اینکه کار درستی انجام داده بودیم، آرام بود.

*جریان سیاسی دولت با حذف یارانه ثروتمندان مخالف بود

نماینده طرقبه و چناران در مجلس تصریح کرد: هم مجلس و هم کارشناسان دولت در این موضوع هم نظر بودند و تصویب این موضوع موجب آرامش ما بود، چون می‌دانستیم کار درستی انجام داده‌ایم، اما بعداً متوجه شدیم، بخش سیاسی دولت نظرش برگشته و با حذف یارانه ثروتمندان مخالف است، الان که دوباره دولت بعد از گذشت این همه زمان از اجرای قانون بودجه 95، خواستار عدم قطع یارانه ثروتمندان شده است، مایه تعجب است، در آن زمان بخش کارشناسی دولت و مجلس با یکدیگر در این زمینه همراه شدند تا یک درد را در این کشور درمان کنند، اما الان دولت اراده خودش را در عدم قطع یارانه ثروتمندان در لایحه اصلاحیه بودجه نشان داده است.

وی یادآور شد: به نظر می‌رسد این مسئله مقداری به روحیه ملاحظه‌کاری دولت برمی‌گردد و شاید غلبه انگیزه سیاسی بر نگاه تخصصی موجب شده چنین نظری را دولت بیاورد و اصرار داشته باشد که یارانه ثروتمندان قطع نشود؛ خیلی روشن است که ثروتمندان به این یارانه واقعاً نیاز ندارند، افرادی که ماهانه گاها چند 10 میلیون تومان حقوق دریافت می‌کنند، چه نیازی به یارانه 45 هزار تومانی دارند؟! الآن هم در زمانی قرار داریم که حقوق‌های چند 10 میلیون تومانی باب شده است؛ این افراد واقعاً یارانه 45 هزار تومانی به چه دردشان می‌خورد؟! این عین کار غیرمنطقی است که به این افراد یارانه نقدی داده شود.

دهقان ادامه داد: یارانه نقدی باید برای قشر ضعیف و افراد متوسط به پایین جامعه پرداخت شود، باید افرادی که درآمدهای معمولی کفایت زندگی‌شان را نمی‌کند، یارانه نقدی دریافت کنند، در حال حاضر میلیون‌ها نفر در کشور ما بیکار هستند و شرمنده خانواده‌هایشان هستند، این افراد به یارانه نقدی نیاز دارند، میلیون‌ها نفر در کشور ما در زندگی‌شان دچار مشکلات عدیده‌ای است، جمعیت کثیری دختر دم‌بخت داریم که برای تهیه جهیزیه با مشکل مواجهند، این پول باید به این افراد اختصاص یابد و در این بخش‌ها هزینه شود، نه اینکه به عنوان یارانه نقدی به جیب ثروتمندان دارای چند 10 میلیون تومان حقوق در ماه برود.

*تشکیل 2 جلسه با حضور لاریجانی و جهانگیری برای بررسی پیشنهاد دولت در قطع یارانه ثروتمندان

وی با بیان اینکه این موضوع واقعاً با منطق سازگار نیست، متذکر شد: نمی‌دانم دولت چه اصراری دارد یارانه ثروتمندان قطع نشود؟! خود کارشناسان دولت چنین نظری داشتند که یارانه سه دهک بالای درآمدی کش.ر باید حذف شود، برای بررسی پیشنهاد حذف یارانه ثروتمندان جامعه علاوه بر جلسات کمیسیون تلفیق، 2 جلسه دیگر هم تشکیل شد، یک جلسه با حضور رئیس مجلس و آقای نوبخت و کارشناسان و معاونان سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و یک جلسه هم با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور و تیم اقتصادی دولت و هیأت رئیسه کمیسیون تلفیق.

نماینده طرقبه و چناران در مجلس با تأکید بر اینکه در این 2 جلسه درباره نحوه حذف یارانه ثروتمندان بحث و تبادل‌نظر صورت گرفت، گفت: در جلسه‌ای که با حضور رئیس مجلس برگزار شد، مسئولان دولتی یک لیستی به ما ارائه کردند و از ما خواستند آن را در قانون بیاوریم که در نحوه نگارش آن اختلاف سلیقه وجود داشت و در جلسه با معاون اول رئیس‌جمهور ضمن اینکه مسئولان دولتی با اصل پیشنهاد حذف یارانه نقدی ثروتمندان موافق بودند، قرار شد پیشنهاد کتبی را به کمیسیون تلفیق بدهند و ما بر اساس آن پیشنهاد عمل کنیم، اما تا پایان زمان بررسی بودجه در تلفیق پیشنهاد رسمی در این زمینه ارائه نشد.

وی اضافه کرد: ‌برای من عجیب است که دولت دوباره اصرار دارد یارانه ثروتمندان قطع نشود، هم‌اکنون بین آن فرد کارتن‌خواب تحت پوشش کمیته امداد و فرد بیکاری که یک ریال در سال درآمد ندارد و کسی که مولتی‌میلیاردر بوده و غرق ثروت شده است، تفاوتی وجود ندارد و همه به یک میزان یارانه نقدی دریافت می‌کنند، دولت می‌خواهد این روند را دوباره ادامه دهد؟! این اقدام با منطق درستی همراه نیست و به نظر می‌رسد لایحه اصلاحیه بودجه اصلاً اصلاح بودجه نیست بلکه در واقع لایحه خراب کردن قانون بودجه 95 است.

این نماینده مجلس تصریح کرد: دولت می‌خواهد مصیبت عظمی پرداخت یارانه نقدی را دوباره به خاطر برخی ملاحظات غیرواقعی به جان بخرد، متأسفانه نظر بخش سیاسی دولت بر نظر بخش کارشناسی دولت غلبه کرده است، آنان باز هم در اشتباه هستند، چرا که ثروتمندان جامعه اصلاً به این پول نیازی ندارند و برایشان واقعاً پرداخت این پول اهمیتی ندارد، بخش مهمی از ایرانیان خارج کشور که باید یارانه آنان قطع شود، اصلاً در انتخابات شرکت نمی‌کنند و رأی نمی‌دهند، فلذا باید کشور را به درستی و بر اساس منطق اداره کنیم، نباید ملاحظات اینگونه داشته باشیم، این اقدام به ضرر دولت و مصالح و منافع کشور است.

*تشریح ماجرای بودجه 5 هزار میلیارد تومانی نیروهای مسلح

این عضو هیأت رئیسه مجلس نهم در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود با فارس با اشاره به پیشنهاد دولت برای حذف بودجه 5 هزار میلیارد تومانی نیروهای مسلح در لایحه اصلاحیه قانون بودجه 95، تصریح کرد: این موضوع از آنجا شروع شد که وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح بر اساس طرح دعاوی در مراجع بین‌المللی و کشورهای خارجی مربوط به قراردادهای نظامی قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و اختلافاتی که با یکی از کشورهای غربی داشت، مبلغ یک میلیارد و 700 میلیون دلار در آن دعاوی به دست آورد، در آن دعوا، وزارت دفاع جمهوری اسلامی ایران پیروز شد و این مبلغ به جمهوری اسلامی ایران رسید.

وی ادامه داد: این پول به داخل کشور آمد و وصول شد و طبیعتاً این پول متعلق به نیروهای مسلح کشور ماست، چون از قبل هم این پول مربوط به نیروهای مسلح بوده و از زمان قبل از انقلاب بودجه دفاعی کشور ما بوده است؛ وقتی این پول به کشور ما می‌آید و وصول می‌شود، طبیعتا متعلق به نیروهای مسلح است، ما در مجلس شورای اسلامی این رقم پول (یک میلیارد و 700 میلیون دلار) را به واحد پول کشورمان حساب کردیم که معادل 5 هزار میلیارد تومان شد، این رقم را در قانون بودجه 95 درج و پیش‌بینی کردیم که به نیروهای مسلح اختصاص یابد.

نماینده طرقبه و چناران در مجلس اظهار داشت: با توجه به مشکلات کشور و کمبود بودجه دفاعی، رقم 5 هزار میلیارد تومان می‌تواند کمکی به نیروهای مسلح باشد، البته این پول مال خود نیروهای مسلح بود و ما فقط آن را قانونی کرده و در بودجه 95 ذکر کردیم، ما به خاطر وجود این رقم 5 هزار میلیارد تومان در بودجه 95، دیگر خیال‌مان راحت شد که پول موجودی وجود دارد که به نیروهای مسلح داده می‌شود تا کمبودهای نیروهای مسلح از طریق این 5 هزار میلیارد تومان برطرف شود.

وی تأکید کرد: بودجه دفاعی البته مثل هر سال در لایحه بودجه 95 وجود داشت و این 5 هزار میلیارد تومان اضافه بر آن بودجه دفاعی بود که در نظر گرفتیم تا بنیه دفاعی کشور تقویت شود، ما در مجلس شورای اسلامی این پول را طبق نظر خود ستاد کل نیروهای مسلح بین دستگاه‌های مختلف که نیازمند بودند، تقسیم کردیم و این اقدام مجلس گامی بود برای تقویت بودجه دفاعی کشور تا نیازهای ضروری خود آنهم در شرایط امروز منطقه را برطرف کنند.

دهقان تأکید کرد: آن زمان دولت یک ایرادی داشت و می‌گفت درست است که این پول متعلق به نیروهای مسلح است، اما این پول به داخل کشور آمده و ما آن را هزینه کردیم، ما گفتیم شما نباید پولی که متعلق به نیروهای مسلح است را هزینه می‌کردید، اعتبارات نیروهای مسلح متعلق به خود آنهاست و دولت نباید آن را هزینه می‌کرد، از طرفی ما اخبار و اطلاعاتی داشتیم که نشان می‌داد دولت این پول را هزینه نکرده است، در نهایت ما این پیشنهاد را مطرح کردیم و در مجلس هم به تصویب رسید.

*اختلاف مجلس و دولت در نحوه توزیع بودجه 5 هزار میلیاردی نیروهای مسلح

وی با بیان اینکه آن زمان در نحوه توزیع این پول بین مجلس و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور اختلاف‌نظر وجود داشت، توضیح داد: ما می‌گفتیم این رقم باید به ردیف‌های اصلی بودجه 95 اضافه شود، اما دولت می‌گفت این رقم را در ردیف متفرقه بیاورید تا اگر این پول وجود داشت به آنان بدهیم، این مسئله بالاخره به رئیس مجلس کشیده شد و آقای لاریجانی این موضوع را از رهبر معظم انقلاب سؤال کردند که آیا این پول را در ردیف‌های اصلی بودجه 95 بیاوریم یا در ردیف متفرقه.

*گزارش رئیس مجلس به رهبر معظم انقلاب درباره بودجه 5 هزار میلیاردی نیروهای مسلح

نماینده طرقبه و چناران در مجلس همچنین گفت: آقای لاریجانی به ایشان گفته بود ما در مجلس شورای اسلامی می‌خواهیم این رقم 5 هزار میلیارد تومان را در ردیف‌های اصلی بودجه 95 پیش‌بینی کنیم تا برای تقویت بنیه دفاعی کشور به نیروهای مسلح اختصاص یابد و بودجه دفاعی کشور افزایش یابد، این گزارش آقای لاریجانی موجب خوشحالی رهبر معظم انقلاب شده بود و ایشان نظر مجلس را تأیید کرده بودند، زمانی که نظر رهبر معظم انقلاب در این زمینه مطرح شد، اختلاف دولت و مجلس پایان یافت.

وی ادامه داد: زمانی که اعلام شد نظر رهبر معظم انقلاب به سمت نظر مجلس گرایش دارد، مبنی بر اینکه رقم 5 هزار میلیارد تومان به بودجه اصلی نیروهای مسلح اضافه شود، اختلاف بین مجلس و دولت باقی نماند و انصافاً‌ دولت هم تمکین کرد و مسئله تمام شد و ما این بودجه را با هماهنگی خود ستاد کل نیروهای مسلح، به ردیف‌های اصلی دستگاه‌های ذی‌ربط نیروهای مسلح اضافه کردیم.

دهقان همچنین گفت: در حال حاضر نیروهای مسلح بر اساس این رقم بودجه، برنامه‌ریزی کردند و بودجه دفاعی سالانه را بر اساس این رقم در نظر گرفتند، تکلیف‌شان را بر اساس این میزان بودجه مشخص کردند، این مسئله موضوع ساده‌ای نیست، اولاً این پول متعلق به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران بوده است، ثانیاً موضوع در مجلس شورای اسلامی تصویب و قانونی شده است، ثالثاً مسئله توسط رئیس مجلس به رهبر معظم انقلاب گزارش داده شده و ایشان هم از این مسئله استقبال کردند، در صدر کشور هم موضوع مطرح شده و دیگر اصلاً برای آنها قابل تصور نیست که دولت بخواهد این قانون را تغییر دهد.

*حذف بودجه 5 هزار میلیاردی نیروهای مسلح یک اقدام بسیار اشتباه است

وی با بیان اینکه نمی‌دانم دولت چه برداشتی از فضای مجلس دهم دارد که لایحه‌ای آورده تا این 5 هزار میلیارد تومان بودجه متعلق به نیروهای مسلح را حذف کند، تصریح کرد: حذف بودجه 5 هزار میلیارد تومانی نیروهای مسلح یک اقدام بسیار اشتباه است و قطعاً به مصلحت نظام و کشور نیست و پیام خوبی برای نیروهای مسلح و البته در منطقه ندارد، به نظر می‌رسد این بخش از لایحه اصلاحیه قانون بودجه 95 نیز دچار مشکل بسیار جدی است.

این عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس همچنین گفت: در بخش دیگر لایحه اصلاحیه بودجه 95، دولت یک محاسبه انتزاعی دارد که خود این محاسبه انتزاعی زمینه انتشار پول بی‌پشتوانه را در داخل کشور فراهم می‌کند، آن هم نه به میزان کم بلکه به میزان 45 هزار میلیارد تومان.

وی اضافه کرد: دولت پیشنهاد داده است ارزهای ایران در خارج از کشور به دلیل افزایش میزان دارایی‌های ایران به عنوان بدهی دولت به بانک‌ها محاسبه شود تا بانک‌ها بتوانند از این پولی که در واقع وجود ندارد، به مردم وام بدهند، این پیشنهاد بسیار عجیب است، در گذشته هم تمام اقتصاددانان آن را نفی کردند و خلاف فرمول‌های درست اقتصادی دانستند، این مسئله به ضرر اقتصاد کشور است، در دولت آقای احمدی‌نژاد هم چنین پیشنهادی به مجلس آمد اما مجلس آن را رد کرد.

نماینده طرقبه و چناران در مجلس اظهار داشت: مجلس به خاطر نظر اقتصاددانان که این اقدام را به ضرر اقتصاد ملی کشور می‌دانستند، آن پیشنهاد دولت احمدی‌نژاد را رد کرد، تعجب می‌کنم دولت چرا اصرار دارد پولی که اصلاً‌ وجود ندارد را به صورت انتزاعی و غیرواقعی خلق کند و به مردم وام بدهد؟! ما با دادن وام موافقیم، اما باید پولی وجود داشته باشد که وام بدهیم، نه اینکه در فضای انتزاعی و غیرواقعی وامی را تصور کنیم و پول بدون پشتوانه را به جامعه تزریق کنیم.

وی در پایان خاطرنشان کرد: این موضوع با سیاست‌های اصولی اقتصادی اصلاً سازگار نیست و به نظرم هر 3 قسمت لایحه دچار ایرادات جدی است و معتقدم کلیات لایحه اصلاحیه بودجه 95 باید در مجلس شورای اسلامی رد شود، انتظار داریم کمیسیون برنامه و بودجه صرفاً بر اساس واقعیت‌های اقتصادی کشور تصمیم‌گیری کند و در صحن علنی پارلمان نیز باید کلیات اصلاحیه رد شود، چرا که به ضرر اقتصاد کشور است.