اندیشکده «یوراسیا ریویو» اخیرا در تحلیلی پیرامون «شکلگیری ائتلافی متشکل از شیعیان منطقه به رهبری ایران» نوشت: ایران بعد از پیروزی انقلاب در سال 79 میلادی با موفقیت تمام موقعیتهای سخت و مصایب را با زیرکی مدیریت کرده است. رشد قدرت نفوذ ایران در غرب آسیا خود گواه این واقعیت است. ایران امروزه حضور قابل قبولی در عراق، سوریه، لبنان، یمن و بحرین و برخی دیگر از کشورهای عربی دارد.
نویسنده در ادامه عنوان میکند: روشی که ایران موفق شد با روسیه در ستیز کنونی سوریه مشارکت داشته باشد به طور کامل سیاست خاورمیانه را تغییر داد و این مورد انعکاس تفکر راهبردی ژرف و برنامه ریزی اتاقهای فکری ایران را نشان میدهد.
در ادامه این مطلب با اشاره به ریشه نزاعهای خاورمیانه و تاریخچه سیاسی این منطقه در قرن بیستم و مبدل شدن نبرد اعراب با اسرائیل به نبردهای قومیتی بین شیعه و سنی، ترک و عرب، کرد و ترک و البته ظهور پدیدههای خشن در قالب سازمانهایی به نامهای القاعده و داعش آمده است: به نظر میرسد که ایران ماهیت این مشکلات در منطقه را درک کرده باشد و بنابر این اتاق فکر راهبردی این کشور متوجه شده است که باید بین «اتحاد یا نابودی» یکی را انتخاب نماید. بنابر این با وجود همه اختلافها، ایران در کشمکشهای سوریه، یمن، عراق، بحرین و لبنان و دیگر بخشهای منطقه وارد شد. حمایت ایران از حکومت سوریه ،حوثیهای یمن، ارتباط دیرینه با حزبالله لبنان نیات ایران را به خوبی روشن میسازد.
آنچه را که به زودی شاهد خواهیم بود اعلام شکل گیری اتحادی مرکب از کشورهای شیعه متشکل از ایران، عراق، سوریه و حزبالله لبنان خواهد بود. این تشکل احتمالا سعی مینماید جمهوری آذربایجان، دومین کشور پرجمعیت شیعه در جهان و نیز بحرین را به سوی خود آورد.
اندیشکده یاد شده سپس نوشت: چنین حرکت راهبردی ایران به یقین موجب تحریک کشورهای عرب در همکاری نزدیکتر و شکل دهی اتحادی از کشورهای سنی میشود. گزارشها حکایت از این دارند که پادشاه عربستان سعودی خواهان شکلدهی نیروی نظامی دائمی بر اساس الگوی ناتو تحت ائتلاف سنی است . در آن موقع باید از سرنوشت کشورهایی چون پاکستان و ترکیه سئوال کرد که آیا موافق به پیوستن به چنین پروژه بلند پروازانهای هستند؟ نتیجه تقابل ایران و عربستان و کشورهای همراه این دو و واکنش عوامل قدرتمندی چون القاعده و داعش به این فعل و انفعال نیز از دیگر سئوالها هستند.
در ادامه این مطلب آمده است: همکاری آشکار روسیه با ایران در سوریه به خوبی نشان میدهد که آمریکا و متحدانش در حال شکست خوردن در خاورمیانه هستند. همکاری چین و روسیه در حمایت از اسد و رای وتو دادن به قطعنامههای تحت حمایت آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل متحد همگی حکایت از این دارند که سلطه تک قطبی آمریکا به انتهای خود نزدیک میشود. از این گذشته، جمهوری فدراتیو روسیه تحت ریاست جمهوری «ولادیمیر پوتین» شریکی قابل اطیمنانتر تا آمریکا است و به همین دلیل ایران آشکارا با روسیه متحد شده است.
همچنین به خاطر سپردن این نکته مهم است که آمریکا و ناتو بدون هیچ ارادهای تنها تماشاگر حضور نظامی روسیه در اوکراین و گرجستان بودند. اینک روسیه در حال حرکت فراتر از مرزهای خود است که از آن به مرزهای جدید اطلاق میشود.
در خاتمه این مطلب آمده است: تحت این شرایط، شکل گیری اتحاد کشورهای شیعه در خاورمیانه همراه با حمایت تمام و کمال یک روسیه قاطع و قابل اعتمادتر فرا تر از تصور نیست. این مورد و سیاست پویای در حال ظهور در غرب آسیا تحت هیچ شرایطی برای اسرائیل خوب نیست.