تیربارهای سبک و سنگین و توپها از جمله سلاح هایی به شمار می آیند که با وجود پیشرفت های بسیار صورت گرفته در بحث های موشکی، همچنان بر روی شناورهای رزمی نصب شده و اتفاقا برای حضور در میادین نبرد قرن بیست و یکم به طور قابل ملاحظه ای مدرن سازی شده اند. شرکت های مختلفی در نقاط مختلف جهان امروزه برنامه های ارتقایی را برای این تیربارها و توپها در نقش دریایی ارائه کردند که در ادامه با چند نمونه از آنها آشنا می شویم.
شرکت بلژیکی FN Herstal برای دوستداران جهان جنگ افزار نامی آشنا به شمار می آید. این کمپانی بلژیکی از جمله معروف ترین تولیدکنندگان سلاح سبک محسوب شده و سالهاست که تولیدات آن در نقاط مختلف دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. این شرکت در حال حاضر به عنوان یکی از تولیدکنندگان اصلی تیربار 12.7 میلی متری M2 که در اصل در آمریکا ساخته شده است به حساب آمده و آن را برای امور مختلف نظامی تولید می کند. فراموش نکنید که تیربار ام 2 در حدود اواخر دهه 1920 میلادی تولید شده است.
برنامه Sea defender در حقیقت یک جایگاه کنترل از راه دور سلاح است که در اصل برای تیربار ام 2 توسعه یافته است اما می تواند تا تیربارهای 5.56 میلی متری را نیز کنترل کند. این سامانه کنترل از راه دور خود مجهز به سیستم های اپتیکی هدف گیری بوده و از داخل کشتی کنترل می شود. با داشتن توان شلیک 1700 گلوله در دقیقه این تیربار سنگین می تواند یک دفاع موثر در برابر تهدیداتی مثل قایقهای تندرو و پهپادهای کوچک ایجاد کند.
MK 110
شرکت سوئدی Bofors یکی از تولید کنندگان مطرح سلاح از کشور سوئد محسوب می شود. این شرکت از اواسط دهه 1960 میلادی توپهای 57 میلی متری دریایی را ساخته و به مشتری های گوناگونی در نقاط مختلف دنیا تحویل داده است. اما جدیدترین مدل از خانواده توپ های 57 میلی متری این شرکت که به عنوان MK 110 شناخته می شود به نوعی یک انقلاب در نبردهای دریایی ایجاد کرده است.
شاید در نگاه اول برای بسیاری کالیبر 57 میلی متر برای توپ اصلی یک شناور خیلی قوی نباشد، اما باید گفت که سوئدی ها با استفاده از گلولههای هوشمند MK 110 را تبدیل به سلاحی بسیار قوی کرده اند. گلوله های مورد استفاده در این توپ قابلیت تنظیم برای شرایط مختلف را داشته و به حسگر مجهز هستند. با استفاده از این حسگر می توان گلوله مورد نظر برای درگیری با اهدافی مثل موشکهای کروز نیز استفاده کرد.
قابلیت انفجار در زمان برخورد، فیوز مجاورتی و یا تاخیری هوشمند از دیگر قابلیتهای نصب شده بر روی این گلوله است. استفاده از برجک با طراحی پنهانکار از دیگر نکات مهم درباره این توپ دریایی است.
نواخت این توپ در حدود 220 گلوله در دقیقه بوده و تا برد 17 کیلومتری ار پوشش می دهد. کشتی های رزمی نسل جدید آمریکا موسوم به LCS از جمله کاربران این توپ است.
MLG 27
در اواخر دهه 1960 میلادی و در جریان برنامه ساخت جنگنده چند میلیتی تورنادو، شرکت آلمانی ماوزر آلمان توپ 27 میلی متری BK-27 را برای این جنگنده طراحی کرد. این توپ بر روی جنگنده جدید تر یورو فایتر تایفون نیز نصب شده است. اما مدلی از این توپ برای مقاصد دریایی به اسم MLG 27 آماده شده است و امروز بر روی نسل جدید شناورهای نیروی دریایی آلمانی نصب شده است.
MLG 27
این توپ به صورت کنترل از راه دور عمل کرده و با تمامی سامانه های راداری و اپتیکی نصب شده در روی شناور قابلیت شبکه شدن و هدایت شدن به سمت هدف را دارد. نواخت تیر 1700 گلوله در دقیقه و بردی در حدود 4 هزار متر و همچنین قابلیت شلیک انواع گلوله های ضد زره، نفوذگر و شدید الانفجار باعث شده است تا MLG 27 به عنوان یکی از سلاح های مناسب دفاع نزدیک برای شناورهای مدرن در دنیا به حساب آید.
NARWHAL
اما محصول بعدی ما یک جایگاه کنترل تسلیحات از شرکت فرانسوی Nexter Systems است که توپ 20 میلی متری M621 که در دهه 1980 میلادی در فرانسه ساخته شده است را تبدیل به یک سلاح هدایت شونده برای نبردهای قرن بیست و یکم کرده است.
به طور معمولی این توپ 20 میلی متری فرانسوی به صورتی چشمی و توسط یک کاربر هدایت و شلیک می شود اما با اضافه شدن سامانه NARWHAL این توپ به دوربین حرارتی، مسافت سنج لیزری و یک دوربین با قابلیت قفل و تعقیب هدف مجهز شده و در عین حال توان استفاده از اطلاعات سامانه های کنترل آتش کشتی را نیز دارد.
این توپ توان شلیک 750 تیر در دقیقه را داشته و می تواند در برد دو کیلومتری به اجرای موثر آتش بپردازد. در حال حاضر ناو های محافظ پنهان کار فرانسوی FREMM به این سلاح مجهز است.
Oto Melara DART/STRALES
اما بری آخرین سامانه به یکی از مشهورترین نام ها در زمینه توپهای دریایی می رسیم و آن هم توپ دریایی 76 میلی متری مدل Oto Melara ساخت ایتالیا است. مدلهای قدیمی تر این توپ بر روی بسیاری از شناورهای رزمی در نقاط مختلف دنیا از جمله کشور ما نصب شده و به موفقیت در شرایط مختلف مورد استفاده قرار گرفته است.
اما شرکت سازنده برای این توپ در قرن بیست و یکم برنامه های جدیدی داشته است. در بحث مهمات مخصوص درگیری با اهداف پر سرعت و مانور پذیر و در فاصله کم این توپها به مهمات سری DART مجهز شده اند که دارای حسگر بوده و با استفاده از هدایت موج سواری امواج رادیویی و نزدیک شدن به موشک های کروز توان نابود کردن آنها را دارد.
اما گونه دیگری از مهمات که برای این توپ در نظر گرفته شده است سری Vulcano است که علاوه بر داشتن انواع حسگر و هدایت ماهوارهای توان رسیدن به برد 40 کیلومتر را نیز دارد. این توپ میتواند با بر سرعت 120 گلوله در دقیقه شلیک کرده و برجک آن نیز از طراحی پنهان کار برخوردار است.