وبسایت واکس در مطلبی با اشاره به آغاز به کار مجلس دهم نوشت: روز 28 مه (8 خرداد 95) مجلس جدید ایران سوگند یاد خواهد کرد. این دهمین دوره و شاید مهمترین مجلسی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 تشکیل شده است.
در این مطلب ادعا شده است: درست است که مجلس شورای اسلامی در ساختار سیاسی ایران از قدرت زیادی برخوردار نیست، اما کنترل بودجه، تایید یا استیضاح وزیران و طرح پرسش از دولت در محدوده اختیارات این نهاد قانونی تعریف شده است و مهمتر از همه اینکه، مجلس شورای اسلامی تریبونی است که اغلب مشاجرات سیاسی سختی از آن به گوش میرسد.
به همین دلیل، اینکه چه کسی و با چه دستور کاری به عنوان نماینده در مجلس ایران حضور داشته باشد، در فضای سیاسی این کشور از اهمیت زیادی برخوردار است. در اینجا، چهار نکته مهم در مورد مجلس جدید ایران وجود دارد که دانستن آنها به درک بهتر شما از شرایط سیاسی کنونی ایران و احتمال تغییر یا تداوم آنها در آینده نزدیک کمک میکند.
1) آرایش سیاسی مجلس جدید ایران، صرفاً صفآرایی "میانهروها" در برابر "تندروها" نیست.
رسانههای آمریکایی اصرار دارند که نتیجه انتخابات پارلمانی اخیر در ایران را پیروزی میانهروهای حامی «حسن روحانی» رئیس جمهور این کشور، توافق هستهای و برقراری روابط بهتر با غرب در برابر تندروهایی که اساساً مخالف این قضایا هستند، توصیف کنند. اما تقسیم صحنه سیاسی ایران بین این دو اردوگاه سیاسی تقسیمبندی دقیقی نیست. حتی اصطلاحاتی مانند چپ و راست و لیبرال و محافظهکار نیز دارای بار معنایی زیادی در بافت سیاسی ایران نیستند؛ چرا که در ایران چیزی تحت عنوان حزب وجود ندارد و چنین دستهبندیهایی تنها باعث پیچیدهتر شدن تعریف سیاست در این کشور میشود.
با این حال، طبق گزارشات رسانههای ایران، ترکیب مجلس کنونی ایران شامل 122 نماینده اصلاحطلب، 84 نماینده اصولگرا و 82 نماینده مستقل است. اصلاحطلبها همگی با «لیست امید» و با شعار حمایت از روحانی وارد مجلس ایران شدند. اصولگراها نیز که همواره قدرتمندترین جناح سیاسی در ایران بودهاند، در حال حاضر به دو جریان حامی و مخالف توافق هستهای تقسیم میشوند. نمایندگان مستقل نیز اگرچه به صورت مستقل وارد انتخابات شدند، هم دارای مواضع اصلاحطلبی و هم اصولگرایی هستند و حمایت آنها از دو جریان غالب در مجلس جدید میتواند برای هر یک از آنها تعیینکننده باشد.
2) برای اولین بار در تاریخ جمهوری اسلامی ایران تعداد نمایندگان زن از تعداد نمایندگان معمم بیشتر است.
در انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی ایران، 18 نماینده زن به مجلس راه یافتند که بالاترین تعداد نمایندگان زن در تاریخ جمهوری اسلامی ایران است. روحانیون نیز در این دوره با 16 نماینده، کمترین حضور را در مجلس ایران دارند. اکثر نمایندگان زن این دوره با شعار حمایت از روحانی و برخی از آنها نیز به صورت مستقل وارد مجلس شدند. تمام نمایندگان زن اصولگرای دوره قبل مجلس نیز از راهیابی به مجلس دهم بازماندند. در مقابل، اکثر نمایندگان روحانی مجلس (13 نماینده)، اصولگرا و تنها 3 تن از آنها میانهرو محسوب میشوند.
3) تاثیر مجلس جدید ایران بر مسائل مهم مرتبط با امنیت ملی و سیاست خارجی در پایینترین سطح خواهد بود.
مجلس جدید ایران هم با توجه به ترکیب خود و هم به دلیل اختیاراتی که در قانون اساسی این کشور برای شورای نگهبان و نهادهای موازی مهمی مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی امنیت ملی در نظر گرفته شده است و همچنین به دلیل نقشی که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سیاست خارجی ایران ایفا میکند، نمیتواند در مسائل مهم امنیت ملی و سیاست خارجی ایران تاثیرگذار باشد. بنابراین، انتظار میرود که سیاستهایی مانند توسعه برنامه موشکی و حمایت از بشار اسد – رئیس جمهور سوریه – همچنان در مجلس دهم نیز بدون کوچکترین خللی ادامه یابد.
4) مجلس فعلی میتواند دو دورهای شدن روحانی را تضمین کند.
آرایش سیاسی مجلس دهم به گونهای است که روحانی را در موضع بهتری برای تحقق اصلاحات وعدهداده شده خود و در نتیجه، افزایش بخت خود برای پیروزی مجدد در انتخابات ریاست جمهوری 2017 (1396) قرار میدهد تا وی به اولین رئیس جمهور یک دورهای در تاریخ انقلاب اسلامی ایران تبدیل نشود. روحانی با پیروزی مجدد در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده میتواند با حمایت مجلس شورای اسلامی، دستورکار اقتصادی خود را پیش برده و توافق هستهای را نیز که در حال حاضر موافقان و مخالفان زیادی دارد، به عنوان میراث دوران ریاست جمهوری خود حفظ کند.