دیوان عالی آمریکا روز چهارشنبه هفته گذشته پرداخت حدود 2 میلیارد دلار به خانواده‌های قربانیان بمب‌گذاری سال 1983 از محل دارایی‌های مصادره شده ایران را تایید کرد.
دادگاه فدرال آمریکا در سال 2007 در حکمی خواستار پرداخت مبلغ 2/65 میلیارد دلار به خانواده‌های قربانیان انفجار سال 1983 بیروت و چند انفجار دیگر شده بود.این حکم در سال 2014 تایید و قرار شد به بهانه پرداخت غرامت، نزدیک به 2 میلیارد دلار از محل مبالغ بلوکه‌شده بانک مرکزی ایران برداشت شود. این مبلغ در حال حاضر در حسابی در سیتی بانک نیویورک نگهداری می‌شود.
بانک مرکزی، سپس با استناد به قراردادی بین ایران و آمریکا در سال 1955 که به موجب آن واشنگتن از برداشت از این حساب منع شده، درخواست تجدید نظر در حکم صادر شده را کرد. اما از سوی دیگر، کنگره، سال 2012 با قانونی با عنوان «کاهش تهدیدهای حقوق بشر ایران و سوریه» صادر کرده که مجوز برداشت از حساب بانک مرکزی و پرداخت غرامت به خانواده‌های قربانیان این حمله را می‌دهد.
بانک مرکزی ایران می‌گوید کنگره با تصویب این قانون، بر خلاف اصل تفکیک قوا عمل کرده و بر نتیجه پرونده‌ای که در قوه قضائیه آمریکا در حال بررسی بوده، اثر گذاشته است ولی در نهایت دیوان عالی آمریکا در حکم روز چهارشنبه این استیناف بانک مرکزی را رد کرده و مدعی شده کنگره بر خلاف اصل تفکیک قوا در قانون اساسی که اختیارات قوای سه گانه آمریکا را مشخص می‌کند، عمل نکرده است.
این حکم در حالی صادر می‌شود که ایران هر گونه دخالت در انفجار سال 1983 در پایگاه نیروی دریایی آمریکا در بیروت که به مرگ 241 سرباز آمریکایی منجر شد را رد کرده است.
حکم دیوان عالی آمریکا در کشورمان با واکنش‌های فراوانی روبرو شد ولی جالب‌تر از همه واکنش مقامات دولت یازدهم نسبت به این حکم بود. آنان در واکنش‌هایی جالب توجه، باز هم به دفاع از برجام پرداخته و سعی کردند با فرافکنی، هرگونه ارتباط این غارت با برجام را نفی کنند و پاسخ نمی‌دهند این بود «حسن نیت و فضای سازنده» مندرج در برجام؟!
روز شنبه جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور در نشست مشترک مدیران عامل بانک‌های خصوصی و دولتی حکم مذکور را حاصل بی‌تدبیری دولت قبل دانست و تصریح کرد: در دولت گذشته یک بی‌تدبیری انجام گرفت و علی‌رغم اینکه ما می‌دانستیم آمریکایی‌ها به دلیل همین احکام و به دلیل عدم پایبندی‌شان به خیلی از مقررات از هر فرصتی علیه جمهوری اسلامی استفاده می‌کنند تا منابع ما را بگیرند و یا مصادره کنند و بعدا بگویند دادگاه‌های ما حکم دادهاند اما مسئولان دولت قبل تصمیم گرفتند بخشی از منابع بانک مرکزی با یک اوراقی در اروپا مدیریت شود.
وی سپس ادامه داد: در ادامه این ماجرا متأسفانه با بی‌تدبیری کامل 2 میلیارد اوراق آمریکایی خریدند و این باعث شد که آمریکایی‌ها به راحتی این منابع را ابتدائا مسدود و سپس مصادره کنند.
البته معاون اول رئیس جمهوری تنها فردی نبود که نوک پیکان این حکم را متوجه دولت قبل کرد چرا که روز شنبه در اقدامی هماهنگ سیف رئیس کل بانک مرکزی و بعیدی نژاد مدیرکل سیاسی وزارت امور خارجه نیز هر یک به نحوی دولت قبل را مقصر اصلی در مصادره 2 میلیارد دلار از دارایی‌های کشورمان از سوی آمریکایی‌ها معرفی کردند و ناگفته نماند زنجیره‌ای‌ها که اظهارات سیف در خصوص « تقریباً هیچ» بودن برجام را بایکوت خبری کرده و هیچ رد و اثری از آن در رسانه‌های خود باقی نگذاشتند، این بار اظهارات سیف در خصوص مقصر بودن دولت پیشین را با تیتر درشت در صفحه نخست روزنامه‌های خود قرار دادند تا برای هزارمین بار نشان دهند در قاموس رسانه‌ای زنجیره ای‌ها، سیاسی کاری مهم‌تر از اخلاق حرفه‌ای و انتشار واقعیت هاست.
خودزنی از نوع دولتی!
نکته قابل تامل در اظهارات مقامات دولتی در خصوص مقصر بودن دولت قبل در صدور حکم دیوان عالی آمریکا این است که این افراد ناخواسته و به صورت غیرمستقیم خط مشی دولت یازدهم در حوزه سیاست خارجی را ابطال می‌کنند.
دولت یازدهم از نخستین روزهای تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری بستن با کدخدا و بهینه کردن روابط اقتصادی و سیاسی با غرب و آمریکا را راهبرد خود در سیاست خارجی معرفی کرد و در این راستا تمام هم و غم خود را بر توافق هسته‌ای با غرب گذاشت؛ توافقی که همواره با نقض عهد از سوی طرف آمریکایی روبروست. وزیر امور خارجه کشورمان نیز اخیراً در دیدار با موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به حوزه‌های همکاری ایران و اتحادیه اروپا گفت: «مهمترین حوزه همکاری در حوزه تضمین اجرای برجام است. « در واقع این سخنان گویای این مطلب است که ایران باید روابط خود در همه حوزه‌ها را با غرب و اروپا تشدید کند چرا که تنها در این صورت غربی‌ها خود را متعهد به تعهدات مندرج در برجام می‌بینند.
بنیان توافق هسته‌ای بر مبنای خوشبینی به طرف غربی استوار شده و اینکه طرف غربی نیز همان‌گونه که ایران به تعهدات خود پایبند بوده، تعهداتش را اجرایی خواهد کرد و سخنان ظریف نیز تأیید‌کننده این امر است. ولی نکته دقیقاً همین‌جاست که چرا از نظر مقامات دولت یازدهم که گشایش اقتصادی کشور را در ارتباط با غرب تصور می‌کنند کار دولت قبل در خرید اوراق قرضه از آمریکا اشتباه معرفی می‌شود؟ کار دولت قبل در صورت خطا بودن منافاتی با سیاست خارجی دولت یازدهم در حال حاضر ندارد و از این رو فرافکنی دولتمردان جای تامل دارد!
ناگفته نماند که جهانگیری در نشست مشترک مدیران عامل بانک‌های خصوصی و دولتی همچنین تصریح کرد که «دولت ایران حتما از تمام ابزارهای حقوقی خود استفاده می‌کند تا اصل پول و سودش را از آمریکا پس بگیرد. حتما مسئولان بانک مرکزی و حقوقدانان باید از روش‌های مناسب استفاده کرده تا این پول را پس بگیرند.» در اینجا باید عارض شد که اگر این اتفاق رخ دهد که بسیار مبارک و میمون خواهد بود ولی آمریکایی‌ها طبق اظهارت برخی از همین مقامات دولت حاضر همچون سیف و صالحی کمترین تلاشی برای اجرای تعهداتی که در سند برجام نوشته و پای آن را به همراه 4 قدرت اروپای دیگر امضاء کرده‌اند، نداشته‌اند و حتی موسسات و بانک‌های اروپایی را نیز از تعامل مالی با ایران برحذر می‌دارند حال چگونه ممکن است که بتوان 2 میلیارد پول مصادره شده را آن هم با سود آن پس گرفت و ای کاش در مورد نحوه و چگونگی پس گرفتن این اموال توضیح داده شود.
موضوع دیگری که باید به آن اشاره کرد زمان صدور حکم دیوان عالی آمریکاست. دادگاه فدرال آمریکا در سال 2007 در حکمی خواستار پرداخت مبلغ ۶۵/۲ میلیارد دلار به خانواده‌های قربانیان انفجار سال 1983 بیروت شده بود. کنگره آمریکا هم در سال 2012 ضمن تایید این موضوع، خواستار پرداخت غرامت به خانواده‌های قربانیان این حادثه شده بود. جالب اینجاست که این حکم در سال 2014 سرانجام به تایید نهایی رسید. سوال این است که چرا هم اکنون و در دوره پسا برجام که طبق توافق قرار بوده حجم رفتار خصمانه آمریکا نسبت به ایران کمتر شود، دولت آمریکا گستاخی را به این حد رسانده و به راحتی اموال بلوکه شده ایران را مصادره کرد؟ چرا در همان زمان دولت قبل دست به چنین اقدامی نزد؟ این سوالی است که در ذهن افکار عمومی سنگینی می‌کند چرا که برخی از کارشناسان دلیل این اقدام را عقب نشینی‌های دولت یازدهم در حوزه سیاست خارجی می‌دانند و این امر را دلیل گستاخی روزافزون آمریکایی‌ها معرفی می‌کنند.
آمریکا «همزمان با اجرای برجام» دست به غارت اموال ایران زد
به گزارش فارس، آیت‌الله محسن مجتهد شبستری عضو مجلس خبرگان رهبری، با اشاره به غارت 2 میلیارد دلاری از اموال ایران توسط آمریکا در دوران پسابرجام اظهار داشت: تاکنون جنایت‌ها و خیانت‌های آمریکا درباره ایران فراوان ملاحظه شده است ولی به نظر نمی‌رسید بلافاصله بعد از برجام و همزمان با اجرای برجام این اتفاق رخ دهد.
آیت‌الله مجتهد شبستری ادامه داد: این مسئله در حالی اتفاق افتاد که هنوز طرف مقابل به وعده‌های خود وفا نکرده اما با این وجود مرتکب خیانت دیگری شد و با بهانه‌ای واهی دست به غارت 2 میلیارد دلار از اموال بلوکه شده ایران زد.
امام جمعه آذربایجان شرقی غارت 2 میلیارد از اموال ایران را مصداق دست‌درازی آشکار به اموال ملت ایران دانست و خاطرنشان کرد: این اموال بیت‌المال مسلمین است و از این رو ملت و دولت باید عکس‌العمل مناسبی از خود نشان دهند و نگذارند آمریکا بیش از این گستاخ شود.
مصادره اموال ایران
نشان از ضعف دستگاه دیپلماسی است
محمدعلی مددی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با تسنیم، مصادره دارایی‌های ایران توسط دولت آمریکا را نشان‌دهنده ضعف دستگاه دیپلماسی کشور ما دانست و گفت: وزارت امورخارجه و مجموعه دستگاه دیپلماسی کشور می‌بایست موضع فعال‌‌تری در قبال سیاست‌های خباثت‌آمیز آمریکایی‌ها در اجرای برجام اتخاذ کند.
وی با تأکید بر اینکه ما همواره نسبت به دولتمردان آمریکایی و سیاست‌های این کشور در قبال اجرای برجام اعتماد نداریم، افزود: منتقدان برجام همواره نقص‌های آن را به دولتمردان گوشزد می‌کردند، اما همواره با القابی نظیر بی‌شناسنامه و بی‌هویت مورد خطاب قرار می‌گرفتند، اما امروز سخن ما با دولتی‌ها این است که کمی به انتقادات منتقدان و دلسوزان برجام توجه کنید و آنها را به کار بگیرید. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اثرات برجام را در زندگی روزمره مردم و وضعیت معیشت آنها بی‌تأثیر دانست و تصریح کرد: از زمان اجرای برجام تاکنون شاهد هیچ نوع گشایش محسوسی در زندگی مردم نبودیم، حتی شرایط به گونه‌ای است که تولیدکنندگان هم با مشکلاتی در تأمین مواد اولیه روبرو هستند.
به‌جای مقصر معرفی کردن دولت قبل جلوی مصادره اموال ملت را بگیرند
سیدسعید زمانیان دهکردی نماینده مردم شهرکرد، بن و سامان در مجلس درباره توضیح معاون اول رئیس‌جمهور در مورد چرایی مصادره 2 میلیارد از اموال و دارایی‌های ایران از سوی آمریکا گفت: آیا به این دلیل که این دولت یا آن دولت اشتباهی در یک معامله خارجی انجام دادهاند باید بگذاریم تا آمریکا هر گونه خواست با اموال مسدودشده کشورمان بازی کند؟
زمانیان با یادآوری تأکید رهبر معظم انقلاب مبنی بر غیرقابل‌اعتماد بودن آمریکایی‌ها گفت: دولت باید از همه ابزارهای قانونی خود برای ممانعت از مصادره 2 میلیارد اموال ملت از سوی آمریکا استفاده کند و دست از توجیهاتی از قبیل مقصر جلوه دادن دولت قبل در این خصوص بردارد.
رئیس دولت از خوشبینی به دشمن جلوگیری کند
محمد نبی حبیبی دبیر کل حزب موتلفه اسلامی با اشاره به تداوم بدعهدی‌های آمریکا بیان داشت: ما انتظار داشتیم آقای رئیس جمهور در سفر به سمنان موضع قاطعی در برابر بدعهدی آمریکا به استناد سخنان رئیس کل بانک مرکزی می‌گرفت. اما با کمال تعجب او لبه تیغ تیز حمله خود را به منتقدین مشفق گرفته و آنها را متهم به عدم رعایت غیرت دینی و تعصب ملی می‌کند. آیا وقتی آمریکا برجام را نقض می‌کند و کسانی در داخل حتی در درون دولت آن را نقد می‌کنند و می‌گویند هیچ اتفاقی نیفتاده است، غیرت دینی و تعصب ملی را نادیده می‌گیرند.
وی افزود: منتقدان با مذاکره و با برجام مخالف نیستند. آنچه گفته می‌شود در حقیقت اقدام به ایستادگی در برابر قلدری‌های آمریکاست. رئیس دولت باید از خوشبینی به دشمن جلوگیری کند و واقعیت‌ها را ببیند قصد دشمن که می‌خواهد مردم را فریب دهد بیش از دیگران برای مردم توضیح دهد آیا خروج میلیاردها دلار از کشور برای واردات لوازم آرایشی و نظیر آن، آن هم در شرایطی که دولت با محدودیت ارزی مواجه است به صرفه و صلاح کشور است.
نتیجه «اعتماد به آمریکا» ضایع کردن منافع ملی است
مهدی فضائلی کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به غارت 2 میلیاردی اموال بلوکه شده ایران توسط آمریکا، اظهار داشت: اقداماتی از این قبیل نشان می‌دهد که آمریکا به هیچ‌عنوان نمی‌خواهد پیام مثبتی به جمهوری اسلامی بدهد و همچنان برخوردهای خصومت‌آمیز خود با منافع ملت ایران را از این طریق دنبال می‌کند.
این کارشناس مسائل سیاسی بر همین اساس تصریح کرد: این نگرانی بیشتر از این بابت است که دولت اوباما ادعای کم‌رنگ کردن بی‌اعتمادی‌ها را دارد، اما همین دولت از حکم دیوان عالی آمریکا حمایت کرد و این باعث افزایش نگرانی خواهد شد که باب جدیدی در دسترسی به اموال بلوکه شده ایران باز شود و باز هم از اموال ایران به بهانه‌های دیگر برداشت کنند.
فضائلی درخصوص اظهارات جهانگیری که این غارت 2 میلیاردی را هم ناشی از اقدامات دولت قبل عنوان کرده است، گفت: اینکه اساسا چقدر این مسئله به دولت قبل باز می‌گردد، موضوعی است که خود افراد آن دولت باید پاسخ دهند اما اگر مسئله آنها نیز اعتماد به آمریکا بوده این یک اعتماد بی‌جهت است و این نشان می‌دهد که هر دولتی چه احمدی‌نژاد و چه روحانی اگر به دشمن اعتماد کنند نتیجه‌ای جز ضایع کردن منافع کشور نمی‌گیرند.
اگر مشکل دولت قبل است چرا آن زمان 2 میلیارد دلار غارت نشد
فؤاد ایزدی عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، در پاسخ به اینکه گفته شده غارت اموال ایران به خاطر بی‌احتیاطی دولت قبل است، گفت: متأسفانه دوستان می‌خواهند هر مشکلی که پیدا می‌شود را به گردن دولت قبل بیندازند، سوال این است که اگر دولت قبل این مشکل را داشت، پس چگونه در زمان آن دولت 2 میلیارد دلار غارت نشد و امروز دولت آمریکا تصمیم به صادر کردن این حکم گرفته است.
ایزدی ادامه داد: اقدامات خصمانه آمریکا علیه ایران در همین دو سال گذشته از جمله نقض برجام و غارت اموال بلوکه‌شده، همگی به تأیید قوه مجریه آمریکا رسیده است. همین جان کری که وزیر خارجه ما با او دست می‌دهد و عکس می‌گیرد، رئیس راهزنان و دزدان اموال ایران است.
این کارشناس مسائل آمریکا با انتقاد از فروش آب سنگین ایران به آمریکا، گفت: چرا در همین هفته که آمریکا اعلام کرده می‌خواهد 2 میلیارد دلار از اموال ایران را غارت کند، دولت می‌خواهد با حفظ روند گذشته، داشته‌های هسته‌ای کشورمان از جمله همین آب سنگین اراک را به آمریکا آن هم به قیمت 8 میلیون دلار بفروشد. چرا دولت اصرار دارد این اهانت‌ها را بپذیرد، اما روند خود را تغییر ندهد.
عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، تأکید کرد: ما در حوزه هسته‌ای امتیازات گسترده‌ای دادیم و بر روی کاغذ امتیازات محدودی گرفتیم که در عمل نیز محقق نشد و علاوه بر آن پول‌های ما هم توسط آمریکا غارت شد، این روند اگر فاجعه در سیاست خارجی نیست، پس چیست؟
