یک روز پس از آنکه «جان کری» وزیر خارجه آمریکا گفت اجرای توافق هستهای تاکنون دستاورد محدودی برای ایران داشته، «آلن ایر» سخنگوی فارسی زبان وزارت خارجه آمریکا در این رابطه توضیح داد و گفت واشنگتن مانع «مراودات تجاری مشروع» با ایران نمیشود.
توافق هستهای ایران و گروه موسوم به 1+5 از اوایل سال جاری میلادی رسما اجرایی شد. با این حال، مقامات دولتی از جمله ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی، میگویند آمریکا عملکرد مناسبی در رفع تحریمها نداشته و بانکهای بزرگ غربی همچنان از تجارت با ایران نگران هستند.
پایگاه «فورچن» هفته گذشته گزارش داد که شرکتهای بزرگ اروپایی در نشستی که اخیرا در پاریس با مقامات وزارت خزانهداری آمریکا داشتهاند، به شدت از واشنگتن به دلیل مبهم نگه داشتن قوانین تجارت با ایران انتقاد کردهاند.
کری روز دوشنبه در نشستی به میزبانی گروه حامی اسرائیل «جی استریت» گفت ایران تاکنون به تنها حدود 3 میلیارد دلار از سرمایههای بلوکهشده خود دسترسی پیدا کرده و بر خلاف ادعای منتقدان آمریکایی توافق، خبری از رقمهای بیش از 100 میلیارد دلاری نیست.
ایر در واکنش به انتقادات مطرح شده از این اظهارات کری در رسانههای ایران، گفت واشنگتن نه تنها سرمایههای ایران را بلوکه نکرده، بلکه بانکها و کشورهای خارجی را به معامله تجاری با تهران تشویق کرده است.
وی در توضیح اظهارات کری به پایگاه خبری «ترند»، گفت: «برآورد ما این است که ایران حدود 50 میلیارد دلار دارایی خارجی دارد که به واسطه برجام آزاد شدهاند و بخش اعظم این مبالغ هم برای سرمایهگذاری در اقتصاد ایران مورد نیاز است. این دقیقا چیزی است که دارد اتفاق میافتد. تصور میکنم که کسی انتظار داشته باشد که ایران تمام 50 میلیارد دلار دارایی خارجی خود را ظرف سه ماه خرج کرده باشد.»
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با بیان اینکه برجام باید برای همه طرفها از جمله ایران سودمند باشد، گفت فروش نفت تهران بیش از دو برابر شده، قراردادهای بزرگی با این کشور منعقد شده و ارتباط ایران با سیستم پیام رسان بین بانکی «سوئیفت» مجددا برقرار شده است.
او همچنین گفت که واشنگتن مانع «تجارت مشروع» با ایران نمیشود و از پاسخ به سوالات در این رابطه استقبال میکند.
در هفتههای گذشته مقامات ایرانی عدم دسترسی به چرخه دلاری در معاملات خارجی را یکی از اصلیترین مشکلات در مسیر عادیسازی تجارت برشمردهاند. با این حال واشنگتن میگوید در متن برجام اشارهای به این موضوع نشده و کاخ قصد ندارد دسترسی تهران به سیستم مالی آمریکا را برقرار کند.
ایر با بیان اینکه واشنگتن مجوزهایی را برای تجارت با ایران صادر کرده است، گفت: «ما به پایبندی به نه فقط متن، بلکه به روح تعهدات خود، ادامه خواهیم داد.»
رئیس کل بانک مرکزی اوایل هفته در مصاحبه با شبکه بلومبرگ گفت به واسطه عدم دسترسی ایران به سیستم مالی آمریکا و همچنین هراس بانکهای اروپایی از معامله با ایران، «تقریبا هیچ چیز» به واسطه اجرایی شدن برجام نصیب تهران نشده است.