نیوزویک در مطلبی با انتقاد از روابط تجاری روزافزون شرکتهای غربی با ایران نوشت: در ماه ژوئیه سال جاری شرکت هواپیمایی «بریتیش ایرویز» شش پرواز هفتگی مستقیم خود از لندن به تهران را از سر خواهد گرفت و اگر شما در هواپیماهای "درجه یک" به ایران سفر کنید، احتمالا با تجار خوشنامی روبرو خواهید شد که می روند تا محصولات و فناوری های روز خود را در یکی از بکرترین بازارهای باقیمانده جهان به فروش برسانند.
درست هفته گذشته، نوبت «ماتئو رنتسی» - رئیس جمهور ایتالیا - بود تا حدود دویست بازرگان ایتالیایی را با خود به ایران ببرد. غول صنعت هوانوردی یعنی بوئینگ نیز به تازگی به امید انجام بزرگترین معامله دهه اخیر با ایران وارد مذاکره شده است.
تمامی این تکاپوها پس از آن آغاز شد که ایران و غرب با امضای یک توافق چندجانبه در دوم آوریل 2015 (13 فروردین 1394) به مناقشه هستهای طولانی مدت خود پایان دادند و متعاقب آن، تحریم های چندجانبه بین المللی علیه ایران نیز از 16 ژانویه 2016 (26 دی 1394) برداشته شد.
ایران دارای ذخایر نفتی و معدنی فوقالعادهای است و بنابراین، در شرایطی که بخش اعظمی از اقتصاد جهان با رکود مواجه است، میتواند به زودی به یک بازار بزرگ با رشد بسیار سریع تبدیل شود.
اما تجارت با ایران یک پرسش اخلاقی را برای ما مطرح می کند. شرکت هایی که در هر زمینهای وارد عرصه تجارت می شوند اغلب با این پرسشهای نهادهای نظارتی مواجه می شوند که آیا تجارت آنها به محیط زیست آسیب نمیزند؟ آیا آنها در تجارت خود صادق و منصف هستند؟ آیا به فکر کارمندانی که برای آنها کار می کنند یا سهامداران یا افرادی که محصولات و خدمات آنها را خریداری میکنند، هستند؟ اما هیچکس از آنها نمی پرسد که آیا روابط تجاری شما با ایران حمایت از نقض حقوق بشر به شمار نمی رود؟
این نشریه در ادامه اتهامات بی اساس غرب علیه جمهوری اسلامی ایران مدعی شد: «ایران در حال حاضر از سوی نهادهای بین المللی متهم به نقض حقوق بشر و پاکسازی قومی و فرهنگی، شکنجه و نقض حقوق زنان، روزنامهنگاران و وکلا و اعمال تبعیض علیه اقلیتهای قومی و مذهبی است.»
در چنین شرایطی این پرسش مطرح می شود که آیا تجارت با ایران بدون تقویت رفتار کنونی این کشور امکانپذیر است؟ مطمئنا برای کسانی که دغدغه اخلاق دارند، تجارت با ایران مشکلساز است و تاریخ، افراد و نهادهایی که با دولتهای ناقض حقوق بشر همکاری می کنند را نخواهد بخشید.
این نشریه در ادامه ادعاهای مضحک خود، کوشید کشورمان را در قالب یک مقایسه عجیب، به «آلمان نازی» شبیه نشان دهد و نوشت: روابط تجاری با آلمان نازی را به یاد بیاورید. آنها از منافع اقتصادی ناشی از روابط تجاری خود با دنیا اردوگاههای کار اجباری ساختند. شرکت هایی که در آن زمان با آلمان نازی داد و ستد کردند و شرکت هایی که با دولت آپارتاید آفریقای جنوبی همکاری تجاری برقرار کردند، حتی امروز هم پس از گذشت سالها از برداشت های منفی گستردهای که درمورد آنها وجود دارند رنج می برند.
در پایان ادعاهای مطرحشده در این گزارش، نگارنده نتیجه میگیرد: شرکت هایی که با چالش همکاری با چنین دولت هایی مواجهند اغلب برای اقناع دیگران چنین استدلال می کنند که فعالیتهای تجاری آنها می تواند تغییرات مثبتی در این کشورها ایجاد کند. اما این استدلال تنها زمانی صدق می کند که این شرکت ها به ضوابط اخلاقی خود پایبند بوده و خود را در اقدامات تبعیض آمیز دولت ها شریک نکنند.
حال اگر تجارت با ایران به بهبود این شرایط کمک کند، می توان گفت که شرکت ها در کنار تجارت به تعهدات اخلاقی خود نیز عمل کردهاند؛ در غیر این صورت، بهتر است در مورد روابط تجاری خود با ایران تجدید نظر کنند.