علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما در خصوص چشم‌انداز فناوری هسته‌ای پس از اجرای برجام به تشریح آخرین تحولات صنعت هسته‌ای پرداخت.
وی با بیان اینکه در حوزه اکتشاف در صنعت هسته‌ای به سرعت در حال پیشرفت هستیم، اظهار داشت: تاکنون 73 درصد کشور را پوشش داده و معادن را شناسایی کرده‌ایم.
صالحی ادامه داد: در سال گذشته 2 هلیکوپتر برای شناسایی معادن داشتیم، ولی الان 2 هلیکوپتر داریم و در اکتشاف و استخراج معادن کشور با سرعت جلو می‌رویم.
به گفته وی اگر بهترین نوع سانتریفیوژ را داشته باشیم، ولی مواد اولیه نداشته باشیم فایده‌ای ندارد.
وی درباره سانتریفیوژهایی که جمع‌آوری شدند، خاطرنشان کرد: 10 هزار تا از سانتریفیوژهایی که جمع آوری شدند اصلا غنی سازی نمی‌کردند، در حال حاضر 5 هزار و خورده‌ای از سانتریفیوژها در حال غنی سازی هستند و 3 هزار و خورده‌ای غنی سازی نمی‌کنند.
رئیس سازمان انرژی اتمی درباره راکتور آب سنگین اراک نیز گفت: آب سنگین ما سر جایش است و نمونه سوخت آن هم ساخته شده است.
معاون رئیس جمهور اضافه کرد: در مورد 2 نیروگاه قدرت در بوشهر که با روس‌ها قرارداد بسته‌ایم در آینده کلنگ زنی خواهد شد، در بوشهر جانمایی شده، اما بر سر یک مشخصه فنی با روس‌ها اختلاف داشتیم که در صورت حل شدن این مشکل و تامین نظر کارشناسان ما کلنگ زنی ظرف چند هفته آینده انجام می‌شود.
وی همچنین گفت که 220 تن کیک زرد به ذخایرمان اضافه کرده‌ایم که در آینده بیشتر خواهد شد.
صالحی درباره بیمارستان تخصصی هسته‌ای نیز اظهار داشت: زمین بیمارستان هسته‌ای که قول داده بودیم گرفته‌ایم و گروهی برای تامین تجهیزات به اتریش خواهند رفت. مشکل بودجه در این زمینه نداریم و بودجه را تامین کرده‌ایم.
رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه گفت: سانتریفیوژ‌های متعددی را برای بخش سلامت ساخته‌ایم و در کشاورزی نیز فعالیت‌های خوبی داشته‌ایم.
وی در خصوص بازطراحی راکتور آب سنگین اراک گفت: کارگروهی طبق برجام تشکیل شده و اعضای آن ایران، آمریکا و چین هستند که در رابطه با بازطراحی اراک با یکدیگر مشارکت می‌کنند، البته طراحی را خود ما انجام داده‌ایم اما در معرض دید آنها قرار می‌گیرد و اگر مشکلی داشته باشد بررسی و اصلاح می‌کنیم و در نهایت به دنبال گرفتن تایید علمی آنها هستیم.
صالحی ادامه داد: آب سنگینی که به آمریکا فروختیم آنها چک کردند و تاییدیه آزمایشگاه‌های آمریکا را در رابطه با کیفیت آب سنگین گرفتیم و وارد عرصه بین‌المللی فروش آب سنگین شدیم.
وی گفت: رئیس جمهور تاکید داشت که ما بتوانیم در زمینه ساخت راکتورهای کوچک در سواحل مکران برنامه ریزی داشته باشیم و چین اصرار داشت که قراداد بازطراحی راکتور اراک را با این موضوع مرتبط کند.
صالحی افزود: قرارداد برای بازطراحی با یک شرکت ایرانی بسته شده، اما قرارداد با چین هم سر جای خود است و امیدواریم این قرارداد به نتیجه برسد. یک سری از طراحی‌ها را برای چین فرستاده و آنها نظر داده‌اند. ممکن است در یکی دو ماه آینده در این زمینه به نتیجه برسیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: نسبت به قراداد و انتظاری که داشتیم کمی عقب هستیم و راضی کردن چینی‌ها برای اینکه دو قرارداد بازطراحی و ساخت راکتور در مکران را به هم مرتبط نکنند کمی زمان برد.
وی گفت: در رابطه با آب سنگین خیالمان راحت است و می‌خواهیم در رابطه با اراک نیز مانند آب سنگین به تایید بین المللی برسیم. حفره هایی که در مخزن قبلی راکتور اراک بود باید جایش عوض شود و راکتور جدید اصلا قابل مقایسه با راکتور قبلی نیست
صالحی درباره تاسیسات فردو هم عنوان کرد: در فردو با روس‌ها بر روی ایزوتوپ‌های پایدار کار می‌کنیم خیلی کار جلو رفته و روس‌ها با جدیت کار را پیگیری می‌کنند و در دو سه هفته آینده یک کلنگ زنی در این زمینه در فردو خواهیم داشت.
معاون رئیس جمهور در پاسخ به سؤالی درباره بودجه و تعداد نیروهای سازمان اظهار داشت: سازمان انرژی اتمی منابع درآمدی متعددی دارد و 12 هزار نیروی انسانی دارد که تعدادی استخدام دولتی و تعدادی شرکتی و برخی پروژه‌ای هستند. به کارگیری نیرو در سازمان سه نوع است حدود 9 هزار نفر شرکتی هستند که به صورت سالیانه با آنها قرارداد بسته می‌شود و برخی پروژه‌ای هستند که بعد از پایان پروژه کارشان با سازمان تمام می‌شود.
وی ادامه داد: 60 نفر در سال گذشته پروژه‌شان تمام شد و به آنها فرصتی برای جایابی دادیم. 90 نفر هم در حال حاضر پروژه‌شان تمام شده که برای 30 نفر جایابی شده و 30 نفر هم جزو نیروهای خدماتی هستند و برای 30 نفر هم انشاالله جانمایی می‌شود.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: سازمان انرژی اتمی توانست بدون اینکه خللی در فعالیت‌های سازمانی ایجاد شود با همان بودجه 16 درصد بودجه عمرانی که به سازمان اختصاص یافته کار را جلو ببرد.
وی گفت: در ساغند ما سنگ معدن را استخراج و به اردکان می‌بریم تا کیک زرد از آن استخراج شود و در حال حاضر برای 2 تا سه سال در اردکان سنگ معدن برای استخراج کیک زرد داریم، با جابه جایی امکانات و با کمک دولت و درآمدهایی که سازمان داشت و صرفه جویی سازمان، صنعت هسته‌ای جلو رفت و هیچ فعالبتی تعطیل نشد.
معاون رئیس جمهور درباره اخبار منتشر شده مبنی بر تعطیلی معدن ساغند افزود: سمت روباز معدن ساغند همیشه کار می‌کرده و تعطیلی آن درست نیست. از قسمت زیرزمینی معدن هم به اندازه چند سال استخراج کرده‌ایم و میزان استخراج نیاز چند سال اردکان را تامین می‌کند. افراد در ساغند حضور دارند و در حال حفاظت و انجام برخی از کارها هستند تا در چند ماه آینده دوباره به عمق بازگردیم.
وی همچنین گفت: مشکلی نداریم که تیم رسانه‌ای بیاید و از فعالیت ساغند بازدید کند.
صالحی در بخش دیگری از این گفت‌وگو عنوان کرد: در تمام دانشگاه‌هایی که رشته هسته‌ای تدریس می‌کنند با هزینه سازمان شبیه ساز راکتور ساخته‌ایم و آنها با شبیه ساز کار می‌کنند، برای تقویت آزمایشگاه‌ها به دانشگاه‌ها کمک کرده‌ایم تا پس از فراغت از تحصیل دانشجویان به راحتی بتوانند کار کنند.
رئیس سازمان انرژی اتمی درباره نیروهای پروژه‌ای خاطرنشان کرد: الان به نیروهای پروژه‌ای نیازی نیست، در صورت راه‌اندازی نیروگاه بوشهر می‌توانند در آنجا به کار گرفته شوند.
وی همچنین اظهار داشت: ساخت شهرک هسته‌ای را که کمی به تعویق افتاده امسال با جدیت دنبال خواهیم کرد.
صالحی در ادامه اظهارات خود با بیان اینکه برنامه 15 سال آینده خود را به آژانس اعلام کرده‌ایم و می‌دانیم که در 15 سال آینده چه اهدافی را دنبال خواهیم کرد، گفت: الان می‌دانیم که روی چه نسلی از سانتریفیوژها کار کنیم و در چه زمانی به 190 هزار سو می‌رسیم. تا 10 سال روی 5 هزار ماشین هستیم، از سال دهم با یک شیبی این رقم افزایش می‌یابد تا در سال پانزدهم به 190 هزار سو برسیم.
