گروه اقتصادی-در بخش اول گفت و گو با یحیی آل اسحاق رئیس سابق اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران و وزیر سابق بازرگانی روز گذشته منتشر شد.
بخش دوم گفتگو آل اسحاق با افکارخبر را با هم می خوانیم:
آقای دکتر دولت چه استفاده ای باید از فضای به وجود امده در پسا برجام انجام دهد؟ چه کارهایی باید بکند؟
نتایجی که می توانیم بگیریم زیاد است. از این فرصت پیش آمده باید به بهترین شکل ممکن استفاده بهینه کنیم. باید در امور زیربنایی استفاده کنیم.الان مقدار زیادی اقتصاد ما احتیاج به زیربنای ویژه دارد مانند حمل و نقل هوایی و ریلی و عمومی، که یکی از مشکلات اساسی ما در زمینه مسائل زیر بنایی مربوط به حمل و نقل است . اگر بتوانیم از فرصت پیش آمده با توجه به اقتضائاتی که داریم و طرف های مقابل ما دارند بتوانیم از این دوره در زمینه مسائل زیربنایی استفاده کنیم و مشکلات این بخش حل شود بسیار خوب است.
امروز فرصتی پیش آمده که مجموعه کشورهای مذاکره کننده با ایران بازاری 80 میلیونی در ایران به علاوه چند صد میلیونی در منطقه را می خواهند به دست آورند و هر دو طرف می خواهد به اهداف خود برسد.
یکی دیگر از مشکلات کشور آب است که کمبود آب و مشکلات مربوط به آن را باید با استفاده از تکنولوژی روز جهان حل کنیم و باید بتوانیم ساماندهی کنیم.
محیط زیست نیز یکی دیگر از مشکلات است که در همه جای دنیا وجود دارد و در کشور ما به معضلی بزرگ تبدیل شده که هر چند روز یکبار باید فقط منتشر وزش باد باشیم تا آلودگی های هوا برطرف شود .
مساله رکود صنایع بسیار مساله مهمی است. ما در کشور با رکود سنگینی مواجه هستیم و دولت باید در این فضای به وجود آمده در حل بحران رکود استفاده کند .
در صنعت کاری که دولت می کند اینکه بیشتر مذاکرات و مبادلاتی که بعد از توافق برجام انجام می دهد در مورد حمل و نقل و خودرو و زیربنایی است اما صنایع کوچک و متوسط نباید فراموش شود.
الان وقتی به شهرک های صنعتی نگاه می کنیم مشکلات بسیار بزرگی وجود دارد و بسیاری از صنایع کوچک در کشور تعطیل شده اند و این صنایع کوچک و متوسط نقس بسیار زیادی در حل مشکلات مربوط به بیکاری دارد و ایجاد اشتغال می کند. در مذاکرات پسابرجام وضعیت صنایع کوچک و متوسط باید در اولویت کارها باشد که متاسفانه دولت به این موضوع کم توجهی کرده است.
عدم توجه به صنایع کوچک و متوسط یکی از نارسایی هایی است که کمتر توجه شده است و دولت تنها به دنبال حل مشکلات زیربنایی است .
ما در مذاکراتی که با دیگر کشورهای دیگر انجام می دهیم باید صنایع کوچک و متوسط را در متن مذاکرات و مبادلات خود قرار دهیم و اگر شرکت های ایرانی با دیگر کشورهای خارجی باید سرمایه گذاری مشترک با فن آوری به روز انجام داده تا بازار خوبی هم به وجود آورد و این کمک بسیار زیادی به اقتصاد می کند. از تولید موتور و لوازم خانگی می توانیم با سرمایه گذاری مشترک به سود خوبی برسیم.
تولید کنندگان لوازم خانگی در ایران امروز به رکود بسیار بدی دار شده اند و در مذاکرات خود برای ایجاد مبادلات و سرمایه گذاری های مشترک با دیگر کشور ها باید به این موضوع بسیار توجه شود و این در زمینه تولید کشور بسیار موثر است.
باید محصول جدید با تکنولوژی جدید تولید کنیم و آن وقت می بینیم این باعث آورده های بالایی می شود. صنایع کوچک و متوسط ما از نظر زیربنایی همه چیز دارند تنها شریکی می خواهند که آنها را فاینانس کند و فن آوری بیاید و برای کشورهای دیگر هم فرصت است که چنین زیربنایی باشد و بتوانند محصولی تولید کرده و به سود برسند.
توجه به واحدهای کوچک و متوسط در این مذاکرات و مبادلاتی که پس از برجام انجام می شود باید صورت گیرد.
اقتصاد مقاومتی الگو و روش های آن مشخص شده است و به مرحله اجرا رسیده است و در این مذاکرات دولت باید توجه کند که اصول اقتصاد مقاومتی اجرایی شود و زودتر به نتیجه می رسد. مذاکره با دیگر کشور ها با اقتصاد مقاومتی هیچ مغایرتی ندارد . یکی از اصول اقتصاد مقاومتی درون زای برون نگر می باشد . یعنی در تعاملات ما باید نگاه به درون کشور داشته باشیم. واردات در کشور باید صورت گیرد اما واردات برای تولید در جهت صادرات
سوال دقیقا اینجاست که با توجه به رکود سنگینی که در داخل کشور داریم کشورهای اروپایی مانند فرانسه و ایتالیا نیز با رکود مواجه هستند. ما قراردادی با شرکت پژو امضا کرده ایم که پژوی 2008 را از سال 2017 در داخل بیاوریم آیا این بیشتر به اقتصاد فرانسوی ها کمک نکرده ایم؟ همانطور که دیدیم سهام پژو افزایش یافت
اگر خطی نگاه کنیم و اینکه نفت بفروشیم و پول آن را به فرانسه ببریم و پژو بخریم بله این همین تحلیل شما است و درست است ولی اگر بیائیم در داخل تولید کرده و مجددا صادر کنیم فرق می کند. ما باید واردات را در جهت تولید و صادرات انجام دهیم . اگر چنین قراردادی ببندیم که تولید کنیم که هم مصرف داخلی داشته و هم صادر کنیم قرار داد خوبی است و در غیر اینصورت هیچ فایده ای برای اقتصاد ما ندارد .
صادرات محصول باید در قراردادهای ما بیاید و در این قرارداد واردات محصول نهایی ساخته شده نباشد بلکه مواد اولیه و و ماشین آلات و تکنولوژی و فناوری برای تولید برای مصرف داخلی و صادراتی باشد.
مثلا در پژو بگوئیم ما وقتی قرارداد پژوی 2008 می بندیم دیگر نمیتوانیم در مورد صادرات آن مانور دهیم در صورتی که الان سال 2016 است وآنها را می فروشند
محصولات به روز را باید بیاورند نه قدیمی را وهمچنین محصولاتی که بازار داشته باشند. محصولی باید وارد شود که ما در داخل تولید کنیم و بتوانیم آن را صادر کنیم و هم اینکه این محصول به روز باشد. توجه به این نکته که درونزای برون نگر باشد .
محصولی باید تولید شود که با قیمت و با کیفیت و با فناوری روز باشد. اگر قراردادهای ما اینگونه باشد در جهت اقتصاد مقاومتی است .
ما در برخی کالاها باید خودکفا شویم. در دارو باید در قراردادها به شکلی باشد که زنجیره های مفقودی خود را درست کنیم. باید داروهای بیس را که کمبود داریم مانند پایه آنتی بیوتیک ها باید بتوانیم خودکفا شویم .
در کالاهای استراتژیک مانند گندم و ذرت در قراردادها نباید فقط خرید کنیم بلکه باید کاری کنیم در این محصولات باید خودکفا شویم.
کشور را باید از نارسایی ها از پایه درست کنیم و 24 بند اقتصاد مقاومتی را باید رعایت کنیم.
با چینی ها نشستیم و مذاکره کرده ایم . زمانی ما وارد کننده کالا می توانیم باشیم اما یک وقتی نوع کالای درجه یک انها را تولید کنیم که می تواند سرمایه گذاری مشترک باشد . چینی ها تولیدات درجه یک دارند و متاسفانه برخی فکر میکنند همه تولیدات آنها آشغال است. کارگاههای کوچک و متوسط ما می توانند چون چین اضافه سرمایه دارد شریک شوند و تولید کالای درجه یک کنند این فرصت خوبی است که از تکنولوژی روز دنیا استفاده کنیم. باز هم تاکید می کنیم واردات باید در جهت اقتصاد مقاومتی و در جهت و تولید و صادرات باید باشد.
دولت باید در این مقطع زمانی پایه های اقتصادی کشور را در نظر بگیرد. نباید کالای مصرفی وارد شود بلکه بدهی ها زمانی جبران می شود که از صادرات محصول سود ببریم .
