قراردادهای IPC که مدل جدیدی از قراردادهای نفتی برای مشارکت خارجی است؛ فریاد اعتراض افراد آگاه و همچنین دلسوزان و نیروهای انقلابی را بلند کرده است. بهرغم مطرح شدن انتقادات کارشناسی به این نوع قراردادهای نفتی که موجب استیلای استعمار جدید اقتصادی بر حوزه انرژی کشور میشود؛ بیژن زنگنه اما در حال نهایی کردن و اجرای توافقات نفتی براساس این مدل قراردادهاست. بیاعتنایی به انتقادات مسؤولان و متخصصان، باعث شد تعدادی از دانشجویان برای تجمع در مقابل ساختمان وزارت نفت برنامهریزی کنند. در حالی که قرار بود صبح روز شنبه این تجمع در اعتراض به این فساد کرسنت و قراردادهای IPC که منجر به چنین فسادهایی میشود، برگزار شود؛ اما تدابیر شدید امنیتی و استقرار نیروی ویژه پلیس نهتنها مانع برگزاری این تجمع شد بلکه 38 نفر از دانشجویانی که قصد تجمع داشتند نیز دستگیر شدند که براساس برخی اخبار تعدادی از آنها همان دیروز به اوین منتقل شدند. برخی منابع خبری نیز گزارش دادند در جریان برخورد یگان ویژه با دانشجویان، تعدادی از دانشحویان دختر نیز دچار آسیب شده و به بیمارستان منتقل شدند!
مدل جدید قراردادهای نفتی تحت عنوان IPC که از آن به نوع چهارم قراردادهای نفتی تعبیر میشود توسط کمیته بازنگری قراردادهای نفتی در اسفند 1392 طراحی شد. بیژن زنگنه که مدل قراردادهای او در دولت اصلاحات فساد فاجعهبار کرسنت را به بار آورده است، متولی طراحی جدیدی از قراردادها در حوزه نفت و گاز ایران شد. او در همین سال با آوردن غولهای نفتی دنیا، مدل این نوع قراردادها را طراحی و ارائه کرد. این قراردادها البته با واکنش منفی فعالان نفتی مواجه شد. کارشناسان نفتی معتقدند این مدل قراردادها به راحتی میتواند موجب رخ دادن چندین فساد مشابه کرسنت در طول سال شود.
مهمترین انتقادات مطرح شده درباره این نوع قراردادها، زیردست قرار دادن شرکتهای ایرانی و همچنین پذیرش نوعی کاپیتولاسیون نفتی برای شرکتهای خارجی است. برخی مدیران ارشد نفتی و همچنین نمایندگان مجلس در انتقاد از این قراردادها از باجدهی بیسابقه وزارت نفت به شرکتهای خارجی در این نوع قراردادها خبر دادهاند به گونهای که گفته میشود از ابتدای انقلاب تاکنون چنین باجدهیای وجود نداشته است. این در حالی است که اساسا با توجه به ظرفیت داخلی، نیازی به دادن چنین امتیازاتی نیست. دانشجویان بسیجی 3 دانشگاه امامصادق(ع)، امیرکبیر و خواجهنصیر دیروز در اعتراض به تبعات این قراردادها قصد داشتند در مقابل ساختمان وزارت نفت در خیابان طالقانی، تقاطع خیابان حافظ تجمع کنند البته دانشجویان وابسته به جنبش عدالتخواه نیز در این تجمع حضور یافتند غافل از اینکه برای برخی، این اقدام دانشجویان ورود به محدوده غیرمجاز و غیرقابل اغماض بوده است. به همین خاطر یکی از بیسابقهترین برخوردها با دانشجویان معترض صورت گرفت بهگونهای که برخی منابع از برخورد یگان ویژه با دانشجویان دختر نیز خبر دادهاند. این برخورد البته با دستگیری گسترده دانشجویان نیز همراه بوده است.
در حالی که در دقایق ابتدایی برخورد گازانبری با دانشجویان، خبرها از دستگیری حدود 60 دانشجو حکایت میکرد اما بعدازظهر دیروز پلیس پایتخت از دستگیری 38 دانشجوی معترض به مدیریت بیژن زنگنه خبر داد. برخی خبرها نیز از انتقال مسؤولان بسیج دانشگاههای امیرکبیر و امام صادق(ع) و همچنین دبیر جنبش عدالتخواه به اوین خبر دادند. این منابع گفتهاند سایر دانشجویان دستگیر شده نیز در بازداشتگاههای پلیس هستند. مائده تدینی، مسؤول روابط عمومی جنبش عدالتخواه دانشجویی در گفتوگو با نسیم آنلاین، درباره برخورد شدید نیروی انتظامی با دانشجویان تجمعکننده مقابل وزارت نفت اظهار داشت: قرار بود دانشجویان عضو جنبش عدالتخواه دانشجویی و بسیج دانشجویی چند دانشگاه تهران ساعت 10 روز شنبه مقابل وزارت نفت برای اعتراض نسبت به قراردادهای جدید نفتی تجمعی برگزار کنند که با برخورد شدید نیروهای پلیس مواجه شدند. وی افزود: تعدادی از دانشجویان قبل از ساعت مقرر در محل تجمع حاضر شده بودند که همگی در همان لحظه اول بازداشت شدند.
تدینی خاطرنشان کرد: در ادامه جمع دیگری از دانشجویان که نزدیک محل تجمع بودند بشدت مورد ضرب و شتم نیروهای پلیس با موتور و باتوم قرار گرفتند حتی تعدادی از خواهران هم باتوم خوردند. تدینی اظهار داشت: الآن هم حدود 25 تا 30 دانشجو در نمازخانه کلانتری خیابان فلسطین در بازداشت هستند و از قرار معلوم صورتجلسهای تنظیم شده که این دانشجویان را به پلیس امنیت ارجاع دهند. مجتبی رئیسی، دبیر جنبش عدالتخواه دانشجویی هم پیش از ظهر دیروز و دقایقی بعد از برخوردها به فارس گفت: قرار بود دانشجویان در اعتراض به قراردادهای جدید نفتی که خلاف اقتصاد مقاومتی و تاراج منابع ملی است، صبح روز شنبه مقابل وزارت نفت تجمع کنند. وی افزود: همزمان با حضور دانشجویان نیروی انتظامی ضمن برخورد شدید با دانشجویان، بسیاری از آنان را بازداشت کرد. دبیر جنبش عدالتخواه دانشجویی ادامه داد: ما دانشجویان معتقدیم قراردادهای جدید نفتی به تاراج گذاشتن منابع ملی است.
ما در گذشته نیز چنین قراردادهایی از جمله کرسنت داشتهایم و بر این باوریم قراردادهای جدید نفتی نیز سرنوشتی همچون کرسنت به دنبال خواهد داشت. حسنلو، مسؤول بسیج دانشجویی امام صادق(ع) نیز پیشتر درباره این تجمع گفته بود: تکنوکراتهای لانه کرده در مجموعه وزارت نفت پس از هویدا شدن فساد کرسنت، عزم خود را جزم کردهاند تا با امضای قراردادهای جدید نفتی (موسوم به IPC) اهداف خود را پیاده کنند. سالهاست مافیای نفتی، بر تصمیمگیریها و تصمیمسازیهای مجموعه خدوم وزارت نفت سایه افکنده و ثروت ملی ایرانیان را بازیچه رسیدن به اهداف و اغراض شخصی و غیر شخصی خود قرار داده است. وی با اشاره به روند طی شده در انتقال ضعفهای قراردادهای جدید نفتی به مسؤولان گفته بود: در این مدت، حسب وظیفه شرعی امر به معروف و نهی از منکر، مکررا ضعفهای اساسی قراردادهای جدید نفتی به آقایان ژنرال! گوشزد شد، لکن به نظر میرسد ارادهای برای تامین حقوق ملت وجود ندارد. مسؤول بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) در ادامه خاطرنشان کرد: اکنون و با توجه به بیتوجهیها به وجود ضعفهای اساسی در قراردادهای جدید نفتی و نیز جریمه ملت به پرداخت دهها هزار میلیارد تومان در پرونده فساد کرسنت، اعلام میکنیم که دوره انذارها و تذکرهای صرفا لسانی به پایان رسیده و امر به معروف و نهی از منکر ژنرالهای نفت وارد فاز جدیدی شده است. البته بعداز ظهر دیروز برخی منابع غیررسمی از آزادی مسؤولان بسیج دانشگاههای امیرکبیر و امام صادق(ع) و دبیر جنبش عدالتخواه خبر دادند.
حمایت دولت از بازداشت دانشجویان
برخورد پلیس ویژه با دانشجویانی که نسبت به مدیریت فسادزای بیژن زنگنه اعتراض داشتند؛ با استقبال حامیان دولت مواجه شد. خبرگزاری دولتی ایسنا در همین راستا دانشجویان معترض را مخل نظم عمومی دانست و از پیگیری موضوع تا محاکمه قضایی دانشجویان گفت! سایت جماران وابسته به سید حسن خمینی نیز در دفاع از مدیریت نفتی، خبر دستگیری دانشجویان معترض به فسادهای نفتی را با عنوان «بازداشت 38 مخل نظم عمومی مقابل وزارت نفت» منتشر کرد! سایت وابسته به سیدحسن خمینی در ادامه تلویحا مدعی شد تجمعکنندگان در مقابل وزارت نفت دانشجو نبودهاند! البته صبح دیروز و قبل از آغاز تجمع دانشجویان خبرگزاری دولتی ایرنا نیز اخباری علیه این تجمع منتشر کرد. ایرنا نیز دانشجویان معترض به فساد کرسنت را مخل نظم عمومی دانست.