قانونگذاران آمریکا، بعد از تصویب طرحی در روز پنجشنبه در کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان که خواستار کاستن از اختیارات دولت برای رفع تحریم‌ها علیه ایران است دو طرح ضد ایرانی دیگر هم معرفی کرده است. علاوه بر این، یک طرح هم، روز چهارشنبه معرفی شده است.
بدیهی است مطابق روال گذشته اطلاعات بیشتر درباره هر یک از این طرح‌ها، همزمان با انجام اقدامات بعدی درباره هر یک از آنها در اختیار مخاطبان قرار خواهد گرفت.
«طرح عدم تحمل اقدامات تروریستی»
این طرح را «ژوزف کندی»، نماینده حزب دموکرات از ایالت «ماساچوست» روز چهارشنبه، 6 ژانویه، برابر با 16 دی‌ماه به نمایندگی از 6 نماینده دیگر به کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا ارائه کرده است.
آقای «کندی» و هم‌سلفانش به طور خلاصه، خواستار سرعت بخشیدن به فرایند اعمال تحریم‌ها علیه ایران، در صورت توسل این کشور آنچه اقدامات «تروریستی» خوانده شده، شده‌اند. این طرح، همچنین استفاده ایران از فناوری‌های موشک‌های بالیستیک را نیز مشمول اعمال تحریم‌های جدید می‌کند.
در بخش «بیان سیاست» ازاین طرح نحوه تعبیر توافق «برجام»، به نحوی که در راستای سیاست‌های ایالات متحده باشد تشریح شده است.
بند (1) از این بخش می‌گوید: «هر اقدام از سوی ایران برای اینکه اِعمال قانونی تحریم‌ها توسط ایالات متحده یا شریکان بین‌المللی در زمینه تروریسم، نقض حقوق بشر یا فعالیت‌های موشکی را دستاویز توقف کامل یا بخشی از تعهداتش در برجام قرار دهد، معتبر نبوده و در تناقض با مفاد برجام خواهد بود.»
در بند 2 نیز آمده است: «هیچ بندی در برجام، توانایی کنگره برای وضع تحریم‌های بیشتر جهت مقابله با فعالیت‌های تروریستی، نقض حقوق بشر و فعالیت‌های موشک بالیستیک ایران را محدود یا مخدوش نمی‌کند.»
بخش بعدی طرح به توصیف ساز و کارهای تسریع تحریم‌های جدید علیه ایران پرداخته و از رئیس‌جمهور آمریکا خواسته است انجام هر یک از سه مورد ذیل توسط یک شخص یا سازمان را فوراً به اطلاع کنگره برساند:
(1) - ارتکاب عملیات تروریستی بین‌المللی به دستور یک مقام ایران یا دولت این کشور که تهدیدکننده امنیت اتباع ایالات متحده، یا امنیت ملی، سیاست خارجی یا اقتصاد ایالات متحده باشد؛
(2) معاونت آگاهانه، حمایت مالی یا پشتیبانی مالی، مادی یا تکنولوژیکی از موارد ذیل یا در حمایت از آنها:
a)- اعمال توصیف‌شده در پاراگراف (1)
b)- سازمان‌های تروریستی خارجی که دریافت‌کننده حمایت مالی از دولت ایران باشند؛ یا
3) هر گونه اقدام در ارتباط با موشک‌های بالیستیک دارای قابلیت حمل سلاح‌های هسته‌ای که ناقض قطعنامه 1929 شورای امنیت سازمان ملل متحد قبل از «روز اجرا» (برجام) یا قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد بعد از «روز اجرا» باشد؛
«طرح عدم تحمل اقدامات تروریستی» در بخش دیگر، از رهبران احزاب اقلیت و اکثریت، هم در مجلس نمایندگان آمریکا و هم در سنا خواسته ظرف 60 روز تقویمی بعد از اطلاع رئیس‌جمهور به کنگره، طرحی قانونی برای تحریم فرد یا سازمان معرفی‌شده معرفی کنند.
«خاتمه برنامه تسلیحات هسته‌ای ایران قبل از تخفیف تحریم‌ها»
این طرح را «مایک پامپئو»، نماینده جمهوری‌خواه ایالت «کانزاس» روز پنجشنبه، 7 ژانویه، برابر با 17 دی‌ماه به کمیته‌های امور خارجی و کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان آمریکا ارائه کرده است. سه قانونگذار دیگر نیز، حامی این طرح هستند.
طرح مذکور، خواستار ارائه گزارشی درباره ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران و ممانعت از تخفیف تحریم‌ها تا زمانی است که تهران به نحوی قابل راستی‌آزمایی آنچه «تمامی ابعاد نظامی» برنامه هسته‌ایش خوانده شده را خاتمه دهد.
در بند (a) از ماده شماره (2) این طرح، مدیر اطلاعات ملی آمریکا، همراه با وزیر انرژی این کشور ملزم به ارائه گزارشی با ویژگی‌های زیر به کمیته‌های ذیربط، ظرف حداکثر 120 روز بعد از اجرایی شدن ان شده‌اند:
1) دست‌کم، ارائه‌کننده ارزیابی‌هایی مفصل از ماهیت، دامنه و مدت دوام هر یک از فعالیت‌های مشخص‌شده در بند (b) این طرح باشد؛
2)- درباره هر یک از فعالیت‌های مشخص شده در بند (b) مشخص کند که آیا آن فعالیت خاتمه یافته یا هنوز ادامه دارد
3)- شامل موارد ذیل باشد:
(A) فهرستی از موارد امتناع ایران از همکاری با بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و درخواست‌های آن، از ژانویه سال 2003؛
(B) فهرستی از نهادهای ایران یا سایر سازمان‌های دخیل در فعالیت‌ها و تحقیقات ایران در زمینه سلاح‌های اتمی؛
(C) فهرستی از دانشمندان ایرانی یا کارشناسان دیگری که بر روی برنامه هسته‌ای ایران کار کرده‌اند؛
(D) فهرستی از اماکنی که فعالیت‌های مرتبط ایران در زمینه تسلیحات هسته‌ای، انجام شده و یا در حال انجام شدن هستند.
بند (b) به توصیف 18 فعالیت می‌پردازد که دولت آمریکا ملزم به ارائه گزارشی درباره آنها با ویژگی‌های قید شده در بالا است. این بند، با عنوان «فعالیت‌های مشخص‌شده»، موارد زیر را شامل می‌شود:
1) وجود ساختارهای مدیریت و سازمان‌دهی برای تسهیل ساخت وسیله‌های انفجاری هسته‌ای؛
2) فعالیت‌های خرید مرتبط با برنامه تسلیحات هسته‌ای؛
3) اکتساب پنهان اورانیوم یا پلوتونیوم، تبدیل مخفیانه اورانیوم، بازتبدیل مخفیانه اورانیوم و فعالیت‌های مخفیانه غنی‌سازی اورانیوم؛
4) تلاش برای دستیابی به اطلاعات طراحی سلاح هسته‌ای یا دستیابی واقعی به آن؛
5) انجام فعالیت‌های متالورژیک درباره وسیله‌های هسته‌ای؛
6) ساخت چاشنی‌های انفجاری و تجهیزات مرتبط برای سلاح هسته‌ای؛
7) مالکیت فناوری آغازگر چند نقطه‌ایِ مربوط به یک وسیله انفجاری هسته‌ای؛
8) استفاده از فناری آغازگر چند نقطه‌ای برای آزمایش‌هایی در زمینه وسیله انفجار هسته‌ای؛
9) ساخت قطعات شبیه‌سازی شده برای یک وسیله انفجار هسته‌ای؛
10) مطالعات مدل‌سازی رایانه‌ای آرایش‌های قطعاتیِ خاص پیکربندی‌های مواد انفجاری هسته‌ای و مطالعاتی در زمینه مدل‌سازی ماده‌های انفجاری دارای قابلیت انفجار بالا؛
11) آزمایش با مواد و آرایش‌هایی که می‌توانند به تولید نوترون‌هایی با هدف آغاز وسیله‌های انفجاری هسته‌ای از نوع انفجارهای درونی منجر شوند؛
12)- برنامه‌ریزی، تدارکات یا اجرای هر گونه آزمایش مرتبط با آزمایش یک وسیله انفجاری هسته‌ای؛
13) فعالیت‌های مرتبط با تلفیق یک کلاهک کروی جدید به داخل محفظه کلاهک موجود موشک بالیستیک به گونه‌ای که چنین کلاهکی شرایط دشوار ورود مجدد را تحمل کند؛
14) فعالیت‌های مرتبط با سیستم فیوز، مسلح‌سازی و آتش برای کلاهک کروی سنگین موشک بالیستیک؛
15) فعالیت‌هایی در مجموعه نظامی پارچین در ارتباط با سلاح‌های هسته‌ای؛
16) فعالیت‌های مرتبط با سلاح هسته‌ای در «مرکز تحقیقات فیزیک» و سایر سازمان‌ها و اهداف این فعالیت‌ها؛
17) فعالیت‌های مرتبط با تحقیقات، توسعه و آزمایش در زمینه موشک‌های بالیستیک دارای قابلیت حمل سلاح هسته‌ای؛
18) فعالیت‌های ایران برای مخفی کردن فعالیت‌های مرتبط با سلاح‌های اتمی.
در بند (c)، «محدودیت‌های تخفیف تحریم‌های ایران» شرح داده شده‌اند. در این بند آمده است:
«فارغ از بند 135 "قانون انرژی اتمی 1954 یا هر یک از دیگر مفاد این قانون، دولت ایالات متحده، نباید هیچ تحریم ایران را تخفیف دهد، مگر 90 روز بعد از:
1) تقدیم گزارش با شرایط درج شده در بند (a)؛
2) آنکه مدیر اطلاعات ملی، وزیر انرژی، وزیر خارجه و وزیر دفاع، مشترکاً به کمیته‌های ذیربط در کنگره گواهی دهند که ایران به نحو قابل راستی‌آزمایی تمامی ابعاد نظامی برنامه هسته‌ایش، اعم از تحقیق، توسعه، آزمایش در زمینه موشک‌های بالیستیک دارای قابلیت حمل سلاح‌های هسته‌ای را خاتمه داده است؛ و
3) قطعنامه مشترکی برای قائل شدن تخفیف تحریمی، به قانون تبدیل شود.
«طرح تحریم و جلوگیری از موشک‌های بالیستیک ایران»
این طرح را «جان دیلانی»، عضو حزب دموکرات و نماینده ایالت «مریلند»، روز پنجشنبه، 7 ژانویه، برابر با 17 دی‌ماه به چهار کمیته امور خارجی، خدمات مالی، قضایی، نظارت و اصلاح دولت تقدیم کرده است.
هدف از این طرح، وضع تحریم علیه افرادی عنوان شده که با ورود و خروج سلاح‌های متعارف پیشرفته یا موشک‌های بالیستیک، فناوری‌ها، اجزا، قطعات یا اطلاعات فنی به ایران و از آن به این کشور در زمینه سلاح‌های متعارف پیشرفته یا موشک‌های بالیستیک کمک کنند.
مطابق این طرح، رئیس‌جمهوری آمریکا بایستی هر یک از افرادی را که آگاهانه اقدام به فعالیت‌هایی در زمینه‌های یاد شده بکند را مشمول دست‌کم 5 مورد از تحریم‌های زیر بکند:
(A) تحریم کمک‌های بانک "صادرات - واردات آمریکا" برای صادرات به افراد تحت تحریم- رئیس‌جمهور می‌تواند به "بانک صادرات - واردات" آمریکا دستور منع صدور هر گونه ضمانت‌نامه، بیمه، تمدید اعتبار و غیره برای صادرت خدمات یا کالا به فرد تحت تحریم را بدهد؛
(B) تحریم صادرات - رئیس‌جمهور می‌تواند به دولت ایالات متحد دستور بدهد با استناد به مفاد قانونی برای فرد تحت تحریم هیچونه گواهی‌نامه، مجوز یا اختیاری برای صادرات کالا یا فناوری صادر نشود؛
(C) وام از موسسات مالی ایالات متحده - دولت ایالات متحده می‌تواند هر یک از موسسات مالی این کشور را از اعطای وام یا اعتبار بیش از 10 میلیون دلار به هر یک از افراد تحت تحریم، در هر بازه زمانی 12 ماهه منع کند، مگر آنکه فرد مورد نظر وارد فعالیت‌هایی برای کاستن از آلام انسانی شده و یا هدف از دریافت وام‌ها و اعتبارها انجام اینگونه فعالیت‌ها باشد؛
(D) تحریم خرید - دولت ایالت متحده می‌تواند هیچگونه خریدی از فرد تحت تحریم انجام ندهد و یا وارد قراردادی برای خرید کالا یا خدمات از چنین فردی نشود؛
(E) مبادلات ارزی خارجی - رئیس‌جمهور می‌تواند متعاقب مقرراتی که تجویز می‌کند، هر گونه مبادله ارزی خارجی که در حیطه صلاحیت قضائی ایالات متحده قرار می‌گیرد و فرد تحت تحریم منفعتی در آن دارد را ممنوع کند؛
(F) مبادلات بانکی - رئیس‌جمهور می‌تواند به موجب مقرراتی که وضع می‌کند، انتقال هر گونه اعتبار یا وجه بین موسسات مالی، یا توسط هر موسسه مالی یا با وساطت آنها یا به موسسات مالی دیگر را تا آنجا که در حوزه صلاحیت قضایی دولت ایالات متحده است و منابع فرد تحت تحریم را شامل شود، ممنوع کند؛
(G) رئیس‌جمهور می‌تواند به موجب مقرراتی که وضع می‌کند هر فردی را از اکتساب، نگه‌داری، مضایقه، استفاده، انتقال، پس گرفتن، انتقال، وارد کردن یا صادر کردن هر ملکی که در حیطه صلاحیت قضایی ایالات متده قرار می‌گیرد و فرد تحت تحریم در آن منفعتی دارد را محروم کند؛
