برخی از مناظره‌ها شبیه کار خروس‌بازها است
علی مطهری در مورد تفاوت مسابقات مناظره با مناظره های معمول سیاسی گفت: آن مقدار که من اطلاع پیدا کردم، مسابقات مناظره واقعی است یعنی یک موضوع مشخص دارد و طرفین نظر مخالف یکدیگر دارند و هدف کشف حقیقت است. البته اگر در این مناظرات هریک از طرفین قبلا نظریه خود را به صورت مکتوب بیان کرده باشند، مثلا کتاب یا مقاله‌ای درباره آن نوشته باشند به طوری که قبل از مناظره نظر طرف مقابل را مطالعه کرده باشند، مناظره علمی‌تر خواهد بود.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اما در مناظرات معمول سیاسی هدف کشف حقیقت نیست بلکه منکوب کردن طرف مقابل است و به جای مناظره و مباحثه و گفتگوی علمی و برهانی، مجادله صورت می‌گیرد و از فن جدل استفاده می‌شود یعنی هدف اسکات خصم و شکست دادن طرف مقابل است و از مقبولات طرف مقابل برای به بن‌بست کشاندن او استفاده می‌شود گرچه خود این طرف آن مقبولات را قبول ندارد. به عبارت دیگر در استدلالها ممکن است از مقدمات یقینی استفاده نشود بلکه از مشهورات و مقبولات عامه یا مقبولات طرف مقابل استفاده ‌شود، لذا معمولا ارزش علمی و کشف حقیقت ندارد.

وی افزود: مناظرات سیاسی امروز تبدیل به سرگرمی و بلکه تفریح برای حضار شده است. یک طرف جمله‌ای می‌گوید، عده‌ای از حضار کف و سوت می‌زنند، طرف مقابل برای آنکه از قافله عقب نماند جمله‌ای تندتر می‌گوید، باز عده‌ای دیگر کف و سوت می‌زنند و خلاصه فضا فضای احساسات و هیجان است و کمتر عقلانیت و تجزیه و تحلیل موضوع حاکم است. برخی از این مناظره‌ها شبیه کار خروس‌بازها شده است که دو تا خروس جنگی را به جان هم می‌اندازند و خودشان می‌نشینند و تماشا و تفریح می‌کنند و خروس مورد علاقه‌شان را تشویق می‌کنند. مناظرات سیاسی و اجتماعی باید جنبه فکری و عملی پیدا کند و استدلالی و برهانی باشد.

مطهری همچنین در پاسخ به این سئوال که برای ارتقای سطح مسابقات مناظره به چه ملاک هایی باید توجه کرد گفت: ملاک‌هایی مثل قدرت تقریر و بیان مطلب، انصاف و روح علمی و حقیقت‌جویی، فقدان تعصب گروهی و حزبی، رعایت ادب و احترام طرف مناظره، مطرح نکردن مسائل خصوصی و شخصی افراد، رعایت وقت طرف مقابل و قطع نکردن سخن او، خوب است مورد توجه قرار گیرد.

وی درباره جایگاه مسابقات مناظره به عنوان یک الگوی آموزشی درد فضای علمی و آکادمیک عنوان کرد: در برخی رشته‌های علوم انسانی که نیاز به قدرت بیان و تحلیل مسائل دارد، امتیاز در مناظره می‌تواند مانند نمره تحقیق یا پروژه ملاک ارزیابی دانشجو قرار گیرد و بخشی از نمره یک درس باشد