به گزارش افکارخبر،ایران اسلامی به لحاظ جایگاه استراتژیک جغرافیایی و داشتن ذخائر عظیم معدنی و نفت و گاز از مهمترین کشورهای تأمین کننده انرژی جهان به شمار می‌رود. اما متاسفانه تاکنون آنطور که باید و شاید از این نعمتهای خدادی به خوبی و در جهت رشد و تعالی صنعت داخلی استفاده نشده است و خام فروشی به عنوان معضلی که دست و پای صنعت داخلی را بسته و خیال دولتمردان را از بودجههای نفتی راحت کرده، مطرح است. درست است که خام فروشی در نگاه اول سود بیشتر و راحتتری را به همراه دارد، اما این حرکت غیر اقتصادی در برنامه بلند مدت بلای خانمان‌سوزی برای جامعه خواهد شد و این همان معضلی است که گرییانگیر جامعه ایرانی شده است.
لذا مبارزه با خام فروشی از مهمترین مواردی است که در اقتصــاد مقاومتی بر آن تاکید شده است. چنانچه رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند: "اگر تحریم‌ها اثر گذاشــته است، علت آن اشکال اساسی در وابسته بودن اقتصاد کشور به نفت است و بر همین اساس باید اقتصاد بدون نفت از برنامههای اصلی و اولویت‌های دولت باشد." (1فروردین94- حرم مطهر رضوی)
در این رابطه ابوالقاسم جراره نماینده مردم بندرعباس با بیان اینکه رشد اقتصادی در سطح خرد و کلان، نیازمند ایجاد ارزش افزوده و جلوگیری از خام فروشی است، اظهار داشت: واقعیت این است که ما زمانی به رشد اقتصادی می‌رسیم که ارزش افزوده را در کشور ایجاد کرده و این مهم قطعا با خام‌فروشی اتفاق نمی‌افتد، زیرا خام فروشی زنجیره تولید در کشور را از بین می‌برد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن تصریح کرد: ما زمانی به موفقیت در حوزه‌های نفتی و تولیدی و صنعتی دست پیدا میکنیم که زنجیره اقتصادی آن را تکمیل کرده و از فروش مواد اولیه خام جلوگیری کنیم.
جراره با انتقاد از اینکه خام فروشی بسترهای اشتغال در کشور را از بین برده، اضافه کرد: با این عمل قطعا بسترهای ایجاد مشاغل مناسب از بین می‌رود و مانع تحقق اهداف توسعه اقتصادی و ایجاد زمینه‌های تحقق اقتصاد مقاومتی می‌شود.
عضو کمیسیون صنایع و معادن با تاکید بر اینکه دولت باید از خام فروشی محصولاتی که می‌توان آنها را فرآوری کرد جلوگیری کند، بیان داشت: باید با فرآوری محصولات در داخل کشور ارزش افزوده آن را با حرکت چرخ صنعت و ایجاد شغل چند برابر کنیم.
جراره جلوگیری از خام فروشی را گام جدی دولت در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی عنوان و خاطرنشان کرد: اقتصاد پویا نیازمند نگاه مثبت و عزم جدی و مدیریت مناسب است.
غلامرضا کیانمهر کارشناس اقتصادی نیز در رابطه با خام فروشی و فله فروشی گفت: حدود یک قرن است که در کشور ما خام فروشی صورت می‌گیرد و برکات معادن و ذخائر ما نصیب دیگر کشورها شده است و آنها را به کشوری پیشرفته و صنعتی تبدیل کرده است. از سوی دیگر آلودگیهای زیست محیطی چاه‌های نفت برای کشور ما باقی مانده است.
او تصریح کرد: در حوزه پتروشیمی تا حدودی موفق بودهایم، اما این میزان پاسخگو نیست و باید به سمتی حرکت کنیم که حتی یک بشکه نفت خام هم فروخته نشود.
کیانمهر با اشاره به اینکه خام فروشی از زمان کشف صنعت نفت گریبان کشور را گرفته و بدعتی در مملکت ایجاد کرده است که نه تنها سایر منابع را به خام فروشی سوق داده، بلکه ما را نیز به آماده خوری عادت داده است گفت: اگر چه دولت دو دهه است که با توسعه صنایع فولاد تاحدی از صادر کردن سنگ آهک خام جلوگیری کرده است، اما هنوز معادن بزرگی وجود دارد که به صورت خام به کشورهایی مانند ایتالیا صادر می‌شود و باچند برابر قیمت به کشور ایران و دیگر کشورها فرستاده می‌شوند.
به گفته او تا زمانی که خام فروشی در صادرات معادن کشور وجود داشته باشد نمی‌توانیم آن را جایگزین درآمدهای نفتی کنیم.
این کارشناس اقتصادی خام فروشی را تنها معطوف به نفت و معادن نمی‌داند و معتقد است که به خام فروشی و صادرات فله‌ای در ابعاد دیگر هم عادت داریم که یکی از آنها زعفران است گفت: صادر کنندگان ما زعفران رابه صورت فله‌ای درکارتن با قیمت پایین به کشورهایی مانند اسپانیا صادر میکنند در این کشور زعفران در بسته بندی‌های زیبا و جذاب قرار می‌گیرد و با نام زعفران اسپانیا و با چندین برابر قیمت به کشورهای دیگر علی‌الخصوص کشورهای غرب خلیج فارس که مصرف کنندگان اصلی زعفران هستند صادر می‌شود.
کیانمهر یکی دیگر از خام فروشی‌های کشور را صادرات دام زنده عنوان کرد وگفت: ما با اینکه یک وارد کننده گوشت قرمز با کیفیت پایین از آرژانتین و برزیل و دیگر کشورها هستیم اما اجازه می دهم که گوسفند های زنده کشور با قیمت پایینی به دیگر کشورهای همسایه صادر شوند در حالی که می توانیم مانند برزیل و آرژانتین دام هایی را که پیر شده اند و کارآرایی قبلی خود را از دست داده اند تبدیل و فرآوری و بسته بندی کنیم و به صورت منجمد با چندین برابر قیمت صادر کنیم.
کیانمهر با ذکراین نکته که کشور ما کم آب است و باخشکسالی روبه رو هستیم گفت: دامداری و گاو داری وتولید صیفی جاتی مانند هندوانه ، خربزه نیازمند آب است اما با این شرایط گوسفندها و محصولات کشاورزی را به کشورهیای همسایه صادر می کنیم واز طرفی هم آنها آنقدر ما را در نقاط ضعف صادراتی می بیند که هندوانه میوه ها مرغ وتخم مرغ صادراتی را به بهانه های مختلف پس می فرستند.
کیانمهر خام فروشی در صنعت نفت و گاز و دیگر منابع را درد بزرگی عنوان کرد که نیازمند عزمی ملی و استراتژی تعریف شده است و خاطرنشان: در هر گوشه از خاک کشورمان منابع با ارزشی وجود دارد که در کمتر کشوری پیدا می‌شود، اما نمی‌دانیم چگونه از این معادن برای افزایش درآمد و رونق اقتصادی و افزایش سطح رفاه خودمان استفاده کنیم.
در واقع مبارزه با خام فروشی شامل مراحل مختلفی همچون برنامه‌ریزی، ایجاد زیرساخت‌های لازم، جذب سرمایه گذار و حمایت از فعالان بخش معدن می‌شود که در این میان برنامه ریزی دولت نقش مهمی را ایفا میکند. انتظار می‌رود در سال جدید، همدلی دولت و ملت موجب آن شود که از ظرفیت‌های موجود برای تبدیل مواد خام به فرآورده های گوناگون استفاده شده است و با استفاده از زیر ساخت‌های لازم از سرمایه‌های منتظر در آن سوی مرزها نیز استفاده شود. در کنار این موضوع همکاری و تعامل بخش نفت، معدن و کشاورزی با دانشگاه نیز می‌تواند به تدوین استراتژی و برنامه بلند این بخش‌ها کمک کند.
