به گزارشافکارنیوز،کابل طی روزهای گذشته کابل شاهد برگزاری مراسم متعددی بمنظور گرامیداشت سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره) و حضور گسترده مردم در این مراسم بود.
در این میان، برخی معتقدند و دولت جمهوری اسلامی ایران از این مراسم حمایت مالی و معنوی کرده و هزینه‌های این مراسم را تقبل می‌کند. برای روشن شدن مسئله به سراغ یکی از اصلی ترین مجریان برگزاری این مراسم رفتیم و گفت‌وگویی تفصیلی با وی انجام دادیم.
«سیدعیسی حسینی مزاری» رئیس عمومی مرکز فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تبیان که همزمان نماینده تام الاختیار آیت‌الله مکام شیرازی، رئیس عمومی خبرگزاری صدای افغان(آوا) و روزنامه انصاف نیز است، در روزهای اخیر ۲ مراسم گرامیداشت سالروز ارتحال ملکوتی حضرت امام خمینی(ره) را برگزار کرد.
حسینی مزاری در گفت‌وگوی یک ساعته با خبرنگار خبرگزاری فارس، اندیشه‌های امام خمینی(ره) را در تمام جهان بی‌نظیر خواند و گفت: امام خمینی برای آزادی ملل اسلامی مبارزه کرده و تنها در تلاش نجات مردم ایران نبود و به همین دلیل است که امام راحل تنها متعلق به ایران نیست.
وی در این گفت‌وگو شاخصه‌های فردی حضرت امام خمینی(ره) را به بحثگرفت و گفت که همین شاخصه‌ها سبب شد تا امام راحل رهبر محبوب‌القلوب مسلمان‌ها شده و انقلاب اسلامی در ایران به پیروزی برسد.
رئیس عمومی مرکز فعالیت‌های فرهنگی – اجتماعی تبیان نقش مردم در پیروزی انقلاب اسلامی در ایران را تعیین کننده خواند و دیدگاه جهانیان به ویژه اتباع کشورهای اسلامی نسبت به حضرت امام و دولت ایران را تبیین کرد.
وی جنجال‌های موجود در کشورهای عربی را ناشی از بحران‌آفرینی غربی‌ها دانست و گفت که غربی‌ها در تقابل با اندیشه‌های امام خمینی قرار گرفته‌اند، زیرا بیداری اسلامی در کشورهای عربی ناشی از الگوبرداری آنها از دولت‌داری اسلامی است.
سیدعیسی حسینی مزاری همچنین حمایت‌های مالی و معنوی حضرت امام خمینی(ره) از مجاهدین را یادآور شد و علاوه بر شرح موضوعاتی در این خصوص به بررسی روابط کابل – تهران اشاره کرد و دورنمای این روابط را تبیین نمود.
وی در این گفت‌وگو اظهار داشت که دولت ایران و رایزنی جمهوری اسلامی هزینه مراسمهای گرامیداشت از حضرت امام خمینی(ره) را نمی‌دهد و افغانستانی‌ها با هزینه تشکیلاتی خود و یا هم وجوهات و تبرعات این مراسم را برگزار میکنند.
نماینده تام الاختیار آیت‌الله مکارم شیرازی در این گفت‌وگو از تمام مردم افغانستان خواست که از اندیشه‌های امام خمینی پیروی کنند تا به اقتدار و ثبات برسند.
مشروح گفت‌وگو را در ادامه باهم می‌خوانیم
شرایط ایران پیش از حرکت حضرت امام خمینی(ره) توأم با بی‌ثباتی در حوزه مسائل سیاسی بود و تهاجم‌های فرهنگی در کنار حضور تأثیرگذار خارجی‌ها زمینه‌ساز تداوم زمامداری نظام شاهنشاهی ایران را فراهم کرده بود، شما ظهور حضرت امام در آن زمان را چگونه بررسی می‌کنید؟
حسینی مزاری: قبل از انقلاب اسلامی و پیش از اینکه این انقلاب از سوی حضرت امام خمینی(ره) برنامه‌ریزی شود، جامعه ایرانی در گام نخست از نگاه سیاسی و نظامی کاملاً وابسته و زیر نظر آمریکا بود؛ در هیچ بخشی از امورات کشوری خود مستقل نبود و مسئولان آن زمان ایران هیچ نوع مسئولیت و اقتداری نداشتند.
در کنار اینکه استقلال سیاسی در ایران موجود نبود، از نگاه اقتصادی نیز تحت برنامه‌های آمریکایی‌ها قرار گرفته بود. در این عرصه‌ها شاه سابق ایران و مقام‌های زیر دست وی مأمورین آمریکایی بودند و به همین صورت از نگاه اجتماعی نیز ایران کشور کاملاً تحت تأثیر رفته غرب بود.
اساس مبارزات آزادیخواهانه ایران در اندیشه‌های امام است
از نگاه نظامی نیز طوری که برای همگان معلوم است، ایران به صورت کامل وابسته کشورهای خارجی بود. بنابراین زمانی که حضرت امام خمینی(ره) ظهور کرد، تلاش داشت تا دولت و ملت ایران را از نابسامانی‌های که در بالا ذکر شد، نجات داده و ایران را به کشور مستقل اسلامی تبدیل کند.
مبارزات آزادیخواهانه در ایران بر اساس اندیشه‌های امام خمینی آغاز شد و تا اینکه در ۲۲ بهمن‌ماه سال ۱۳۵۷ هجری خورشیدی انقلاب اسلامی در ایران به پیروزی رسید.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، جامعه ایرانی شاهد تحول بزرگ ۱۸۰ درجه‌ای بود. در گام نخست، جایگاه اسلام که باید در اولویت قرار می‌داشت اما پیش از آن زمان نداشت در اولویت قرار گرفت و ملت ایران همگام با زمامداری دولت اسلامی زندگی به مراتب بهتری را آغاز کردند. به همین صورت در سایر عرصه‌ها نیز تغییرات گسترده‌ای به وجود آمده و ایران که پیش از آن ۱۰۰ درصد وابسته و نیازمند بود، به استقلال سیاسی و به تبع آن به سمت استقلال در سایر عرصه‌ها رفت. با این وجود، می‌توان گفت ایران که پیش از ظهور حضرت امام خمینی(ره) یک کشور کاملاً مستعمره بود به یک کشور کاملاً مستقل اسلامی
تبدیل شد.
بطوری که مشخص است و شما هم فرمودید، حضرت امام خمینی(ره) تحول‌گر بزرگ جامعه ایران و جهان اسلام است، شما شاخصه‌های فردی حضرت امام راحل را که سبب پیروزی برنامه‌ها و اندیشه‌های وی شد را در کدام بخش‌ها می‌دانید؟
حسینی مزاری: حضرت امام خمینی(ره) شخصِی با شاخصه‌های فردی و منحصر به فردی است که نمی‌شود آن را در یک مصاحبه و یا هم کتاب تخلیص کرد. با این وجود، اولین و عمده‌ترین شاخصه فردی حضرت امام خمینی(ره) افکار و اندیشه‌های وی در تمام ابعاد خدایی و الهی بود.
حضرت امام، خدایی می‌اندیشید و سعی می‌کرد که به عنوان یک انسان به تمام انسان‌ها به‌ویژه جامعه اسلامی ملاک‌های تغییرآوری به وجود آورده و عملی سازد که این خود عمده‌ترین شاخصه است. تمام فکر حضرت امام خمینی(ره) این بود که باید بر اساس شریعت اسلامی و ملاک‌های مذهبی حرکت کرده و هر عمل وی بر اساس رضای خداوند(ج) باشد. حضرت امام خمینی(ره) ذوب در خداوند و اسلام بود و به جایی رسیده بود که جزء خدا و اسلام به چیز دیگری نمی‌اندیشید.
اگر از واقعیت نگذریم، پیش از ظهور حضرت امام راحل در ایران اسلام و مسلمان وجود داشت، اما اسلام ناب محمدی وجود نداشت و به همین دلیل بود که حضرت امام تلاش می‌کرد تا اسلام ناب محمدی را در جامعه پیاده کند.
تبیین قوانین الهی در تمام جوامع مسلمان اصلی ترین شاخص حضرت امام
علاوه بر اینکه اینکه حضرت امام خمینی(ره) خدایی بود می‌خواست در تمام جوامع اسلامی قوانین اسلامی را آورده و مسلمانان را به سمت اجرایی کردن احکام الهی هدایت کند.
یکی دیگر از شاخصه‌های امام خمینی(ره) در شرایط ایشان بود. شاید برخی علمای جهان اسلام الهی و خدایی باشند و بخواهند احکام اسلامی در میان مسلمانان اجرایی شود، اما ممکن است درکی از شرایط نداشته باشند و یا اینکه عالم و روحانی به روز نبوده از شعور مدیریت و رهبریت یک جامعه اسلامی برخوردار نباشد. حضرت امام خمینی(ره) از این شاخصه به خوبی برخوردار بود و می‌دانست که در شرایط آن روز از نگاه مدیریت جامعه و افکار مردم در عرصه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی چه کاری را انجام دهد.
به همین دلیل بود که حضرت امام راحل می‌توانست مردم را آگاه کرده و به حرکت در آورد. شاخصه دیگر وی که خیلی مهم بود، دشمن شناسی حضرت امام خمینی(ره) بود و علاو بر اینکه دشمن را می‌شناخت از طرح‌ها، برنامه‌ها و توطئه‌ای آنها سر در می‌آورد و به این صورت بود که می‌دانست دشمن از چه راهی برای ضربه زدن به جامعه اسلامی استفاده می‌کند.
شاخصه دیگر حضرت امام خمینی(ره) شاخصه مردمی بودن وی بود که این شاخصه توانست میان مردم و ایشان رابطه تنگاتنگی ایجاد کرده و وی را به عنوان رهبر محبوب‌القلوب در میان ملت جا اندازد. در تمام جوامع تاکنون سابقه ندارد که همانند امام خمینی رهبری با پایگاه اجتماعی وسیع و گسترده برخوردار باشد.
یکی دیگر از شاخصه‌های منحصر به فرد امام که وی را جهانی کرد و محبوبیت حضرت امام راحل را از مرزهای ایران فراتر کرد، اندیشه جهان وطنی ایشان است. امام خمینی تنها انسان و مسلمان بودن را مطرح کرد و تنها برای نجات و هدایت جامعه ایرانی حرکت نکرد، بلکه به دنبال نجات امت مسلمان بود و می‌خواست علاوه بر اینکه به حقوق‌شان برسا، راه پیشرفت و رُشد را نیز بپیمانند.
سازش ناپذیری حضرت امام خمینی(ره) بحثدیگری است که می‌توان یکی از شاخصه‌های حضرت امام دانست و آن حضرت بر اساس مبنا و برنامه‌هایی که داشت عمل و حرکت می‌کرد و در راستای انجام وظیفه خود قاطع بود و با هیچ قدرتی سازش نمی‌کرد. امام راحل از هیچ تهدید خارجی نمی‌ترسید و بر وفق خیال خارجی‌ها نیز عمل نمی‌کرد.
در کنار رهبریت عاقلانه و مدیریت مدبرانه حضرت امام خمینی(ره) نمی‌توان از نقش مردم ایران چشم پوشی کرد؛ به نظر شما دلائل حضور پُرشور و بی‌سابقه مردم ایران در کنار امام راحل چیست؟
حسینی مزاری: جای شک نیست که حضور مردم در صحنه نقش اساسی و جدی در انقلاب جمهوری اسلامی داشت، اما در اینجا نقش حضرت امام خمینی(ره) روشن و ممتاز است.
با این وجود، ایرانی‌ها با توجه به اینکه مسلمان بودند و خواهان وجود اسلام ناب محمدی و دنبال ایجاد یک سلسله معیارهای زندگی بودند، همین معیارها را در اندیشه‌های حضرت امام پیدا کردند. همچنین نقش دادن مردم در تعیین سرنوشت، برگرداندن حقوق اصیل انسانی در جامعه ایرانی، قدرت دادن در موضوعات مختلف اندیشه‌ها مجذوب کننده امام راحل بود که ملت ایران با وجود آن به این درک و درایت رسیدند که می‌توان با آن به خواست‌های اصیل و واقعی یک انسان و مسلمان رسید.
به همین دلائل بود که مردم به ندای حضرت امام خمینی(ره) لبیک گفته و در صحنه حاضر شدند. در پیروزی انقلاب اسلامی ایران در گام نخست خدا، دوم رهبریت خرمندانه حضرت امام خمینی(ره) سوم قدرت پرتوان مردم ایران نقش تعیین کننده داشت و این عوامل در راستای تداوم نظام جمهوری اسلامی ایران، پیشرفت و مقتدر شدن ایرانی‌ها نقش اساسی دارد.
حضرت امام خمینی(ره) ایران را که کشور وابسته بود به یک کشور قدرتمند اسلامی تبدیل کرد که اکنون وِرد زبان جهانیان است و اکثر مسلمانان مرکزیت رهبری اسلامی را در ایران می‌بینند، به نظر شما دلائل تمرکز فکری جهانیان به ویژه مسلمانان به ایران چیست؟
حسینی مزاری: طوری که اشاره کردیم یکی از شاخصه‌های امام راحل اندیشه جهان وطنی ایشان بود و این اندیشه سبب شد که حضرت امام خمینی(ره) و اندیشه‌های وی تنها در مرزهای ایران باقی نمانده و تأثیرات منطقه‌ای و حتی جهانی از خود به جا بگذارد.
قطعاً حضرت امام خمینی(ره) در این راه توفیقات زیادی داشت، چون پس از پیروزی انقلاب اسلامی تأثیرات بزرگی روی مجاهدین افغانستان می‌گذارد که این تأثیر سبب سرتاسری شدن این مجاهدت‌ها شد.
جهان شمولی از شاخصه‌های مهم تفکر امام(ره)
پس از آن، حرکت‌های دیگری از الجزایر شروع شد و ذهنیتهای بیدارگری را در سایر کشورها به‌وجود آورد که این سلسله حرکت در طول حضور و وجود انقلاب اسلامی و تداوم این انقلاب ادامه پیدا می‌کند تا اینکه در سال‌های اخیر بیداری اسلامی به صورت گسترده مطرح می‌شود.
همچنین یکی دیگر از نمونه‌های موفقیت فکر جهانی شدن اندیشه امام خمینی تحرکات موجود در کشورهای اسلامی است که قدرتمندان غربی در تلاش جنجال‌آفرینی، بحران‌سازی و به راه انداختن قتل و کشتارهای دسته‌جمعی شده‌اند.
موفقیت اندیشه و افکار حضرت امام خمینی(ره) سبب شد تا غربی‌ها از میان مسلمانان گروه‌های به ظاهر اسلامی تأسیس کرده و در برابر کشورهای اسلامی مسلح کنند. جنجال‌های موجود در سوریه، عراق، بحرین و همین طور شرایط و مشکلات لبنان، افغانستان و پاکستان و سایر کشورهای اسلامی که در آتش بحران می‌سوزد، ناشی از بحران بیدار شدن و قدرت گرفتن مسلمانان است، زیرا مسلمانان در حال بیداری و جدی شدن هستند و استکبار نیز آرام نشده و در تلاش برای انحراف و نابودی است.
البته بایستی گفت که متاسفانه تا حدی تلاش‌های غربی‌ها نتیجه داده است مانند اینکه بیداری اسلامی در مصر به انحراف کشانیده شد و بیداری اسلامی مردم لیبی نیز به دست نااهلان افتاد.
اما طبیعتاً موفقیت نصیب استکبار نخواهد شد و این موفقیت‌ها ناشی از افکار جهان وطنی حضرت امام خمینی(ره) است. طوری که در دنیا شاهد هستیم ملت‌ها حضرت امام خمینی(ره) و اندیشه‌های وی را می‌خواهند و همین در جامعه بحران‌زده افغانستان، سازمان‌ها، گروه‌ها و مردم به نحوی سعی دارند تا از شخصیت امام راحل تجلیل کنند که نشانه حضور حضرت امام خمینی(ره) در قلوب امام خمینی در خارج از ایران است.
طوری که شما(خبرنگار فارس) مشاهده می‌کنید در دفتر من افغانستانی که هیچ ارتباط و سنخیت ملیتی با حضرت امام ندارم، اما تصاویر ایشان را در دفتر خودمان نصب کردیم و طوری که اطلاع دادیم برنامه‌هایی نیز جهت گرامیداشت آن حضرت را روی دست داریم. با وجودیکه استکبار به بحران‌آفرینی روی آورده این موارد نشان دهنده افکار جهان وطنی امام خمینی(ره) است.
گفتید که کشورهایی همانند لیبی، سوریه، عراق و بحرین از اندیشه‌های حضرت امام خمینی(ره) الگوبرداری کرده‌اند، اما در افغانستان اعتقاداتی وجود دارد که عدم پیروزی آنها نشاندهنده ناکارآمدی الگوی طراحی شده امام راحل است، شما در این خصوص چه نظری دارید؟
حسینی مزاری: حکومت ولایت فقیه، نوعی نظام خاص است که کشورهای ویژه‌ای می‌توانند از آن الگوبرداری کرده و پیروی کنند. یکی از این شرایط این است که مردم تفکر و اندیشه‌های حضرت امام راحل در خصوص مقبولیت وجود حکومت ولایت فقیه را در کشور خود داشته باشند.
این مقبولیت را نیز طبیعتاً شیعه‌ها می‌توانند داشته باشند و در سایر کشورها اکثراً به دلیل اینکه توسط شیعه‌ها اداره نمی‌شوند و جمعیت شیعه‌ها زیاد نیست نمی‌تواند کارآمدی داشته باشد.
اما نگاه حکومت‌داری اسلامی با اندیشه‌های حضرت امام خمینی(ره) در تمام کشورها تأثیرگذاری داشته و بیداری‌هایی که در کشورهای مختلف موجود است، ناشی از دولت‌داری ایران است. انتخاباتی که در جمهوری اسلامی ایران برگزاری می‌شود در هیچ جای دنیا نیست. اگر انتخابات و آزادی حق انتخاب را در ایران و کشورهای غربی مانند آمریکا و انگلیس مقایسه کنیم، بدون شک می‌دانیم که در غرب دموکراسی وجود ندارد.
ایران تلاشی برای دخالت در افغانستان نداشته و ندارد
صحبت‌هایی در افغانستان وجود دارد که حضرت امام خمینی(ره) و مقام‌های ایرانی سابق از مجاهدین حمایت می‌کردند، در این خصوص دیدگاه شما چیست.
حسینی مزاری: نظام جمهوری اسلامی ایران به هیچ صورت بدنبال تحمیل دیدگاه‌های خود در بیداری‌ها و مجاهدت‌های سایر کشورها نبوده است. ایرانی‌ها در عرصه‌های مختلف به‌ویژه زمان جهاد با مجاهدین کمک‌های داشته اند، اما به دنبال این نبودند که نوع حرکت مجاهدین را تعیین کنند. تمام خواست ایران برپایی دولت‌داری اسلامی در افغانستان بود و در خصوص چگونگی ایجاد، حفظ و تداوم دولت اسلامی مجاهدین افغان به صورت کامل آزاد بودند و هیچگاه در پی دیکته کردن فرماندهان جهادی در خصوص نوعیت دولت نبوده و اکنون نیز نیستند.
پس از آنکه مجاهدین در ۱۳ سال گذشته روی قدرت آمدند و افغانستان از ثبات نسبی برخوردار شد، اکنون شما ابعاد همکاری میان ۲ کشور را در کدام بخش‌ها بیشتر می‌بینید؟
حسینی مزاری: در هیچ یک. یعنی دولت تاکنون نتوانسته از ظرفیت‌های موجود در هیچ یک از عرصه‌ها استفاده کند. روابط همانگونه که انتظار داشتیم میان دولت‌های ایران و افغانستان وجود ندارد و دلیل آن نیز مشخص است.
عمده‌ترین دلیل استحکام نیافتن روابط کابل – تهران در ۱۳ سال گذشته، حضور کشورهایی در افغانستان است که به هیچ صورت حضور ایران در افغانستان و بهبود روابط کابل – تهران را نمی‌پذیرند. همین ارتباطات موجود میان کابل – تهران که در چارچوب رسمی و سیاسی وجود دارد ناشی از ابتکارات و تلاش‌های دولت‌مردان افغانستانی است
اما در بُعد اجتماعی، اسلامی و آموزشی میان افغانستان و ایران روابط عمیقی وجود دارد که رفت و آمدهای ملت‌های ۲ کشور نشاندهنده همین امر است. با این وجود دیده می‌شود که در دنیا هیچ کشوری مثل ایران و افغانستان روابط وسیع و گسترده ندارد.
شما از اوضاع درونی دولت کابل به خوبی آگاه هستید و با وجود فشارهای خارجی به دولت کابل آیا شما بهبودی در روابط کابل – تهران در آینده می‌بینید؟
حسینی مزاری: اگر واقع‌بینانه این موضوع را بررسی کنیم بدون شک باید روابط ۲ کشور گسترش یابد. بدون شک ایران آماده گسترش روابط است و کابل نیز اگر منافع ملی و آینده‌نگری داشته باشد باید در پی جلب همکاری‌های تهران باشد. حمایت ایران می‌تواند ظرفیت، فرصت و امکانات زیاد باشد.
استقبال مردم از مراسم گرامیداشت امام خمینی(ره) خودجوش است
کابل در این روزها شاهد برگزاری مراسم گرامیداشت سالروز رحلت امام خمینی(ره) بود و مردم نیز در آن حضور گسترده داشتند، شما دلایل و انگیزه‌های مردمی شرکت در این مراسم را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
حسینی مزاری: حضور پرشور مردم در مراسم گرامیداشت سالروز رحلت حضرت امام خمینی(ره) ناشی از اعتقادات موجود به ایشان است. خدایی بودن، روحانیت و مبارز بودن، مرجع تقلید بودن حضرت امام خمینی(ره) و همچنین اندیشه‌های بین‌المللی امام راحل مردم را به پای این مراسم می‌کشاند. از نگاه امام خمینی فرقی میان یک ایرانی و افغانستانی وجود نداشت به همین دلائل مردم افغانستان مجذوب اندیشه‌های امام شدند و از رحلت وی تجلیل کرده و تلاش دارند تا افکار و اندیشه‌های امام خمینی را بهتر و بیشتر بشناسند.
برخی در داخل افغانستان معتقدند برگزاری مراسم گرامیداشت از سالروز رحلت حضرت امام خمینی(ره) به دلیل حمایت مالی ایران و رایزنی جمهوری اسلامی است، به نظر شما این اعتقادات آیا صحت دارد؟
حسینی مزاری: این اعتقادات کاملاً اشتباه است و بحثتجلیل از سالروز رحلت حضرت امام خمینی در جامعه افغانستان نهادینه شده است، اگر کسی کمک کند یا نکند، این مراسمها برگزار می‌شود. مثلاً خود ما از نخستین دوره‌های که از سالروز رحلت حضرت امام خمینی تجلیل کردیم تاکنون هیچ نوع کمکی به استثناء وجوهات وتبرعات که در این زمینه مطرح و قابل استفاده است، دریافت نکرده‌ایم.
همه ساله در مساجد مختلف به صورت با شکوه از امام خمینی تجلیل می‌کنیم و طی چند روز گذشته هم طوری که در جریان هستید، ۲ برنامه مفصل برگزار کردیم.
این برنامه‌ها کاملاً مردمی است و بحثهزینه‌های آن نیز مربوط به تشکلات است. من دیگران را خبر ندارم اما زمانی که به خودمان فکر می‌کنم، احساسم این است که دیگران هم مثل ما باید باشند.
برگزاری مراسمهای امام خمینی ناشی از عمق اعتقادات مردمی است و اصولاً با هیچ هزینه‌ای قابل پرداخت نیست. مردم افغانستان سابقه طولانی از تجلیل امام خمینی(ره) دارند و چندین سال پیش همان سال که انقلاب اسلامی در ایران پیروز شد، افغانستانی‌ها هزاران رأس گاو و گوسفند را به دلیل پیروزی حضرت امام خمینی(ره) قربانی کردند.
اکنون کسانی که بحث حمایت مالی ایران از این مراسمها را مطرح میکنند باید بدانند که اعتقادات خودجوش مردمی عامل اصلی برگزاری مراسمهای گرامیداشت آن حضرت است.
