"یوزی ملمن" تحلیلگر مسائل امنیتی و اطلاعاتی روزنامه چپگرای اسرائیلی "هاارتص" که از روزنامه‌های منتقد جریان دست راستی و شخص "بنیامین نتانیاهو" محسوب می‌شود در مقاله‌ای تحلیلی در نشریه "اکونومیست" به چرایی تمایل بسیاری از اسرائیلی‌ها به جاسوسی برای ایران پرداخته است.
"ملمن" مقاله خود را با پرداختن به مورد "مردخای مامان" یک شهروند اسرائیلی آغاز می‌کند و به انگیزه‌های شخصی او به منظور جاسوسی برای ایران می‌پردازد. او می‌نویسد:"مردخای مامان" یک شهروند اسرائیلی است که در اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی به نام "موتی" شناخته می‌شد. او به ناامیدی در زندگی عادت کرده بود. ازدواج او مدت‌ها پیش و هم چنین سرمایه گذاری‌های مختلفی که در تجارت انجام داده بود با شکست همراه شده بودند. این موضوع او را همواره در چالش مالی قرار داده بود. با این وجود، در آغاز سال ۲۰۲۴ میلادی او دلیلی برای احساس خوش بینی داشت. چهار فرزند بزرگ او زندگی خوبی داشتند، او دو شریک تجاری جدید پیدا کرده بود و عاشق بود. "ناتالی" معشوقه او یک بلاروسی و چندین دهه از مردخای جوان‌تر بود. این زوج در ترکیه با یکدیگر زندگی می‌کردند، اما به تازگی به اشکلون شهری در جنوب اسرائیل در نزدیکی مرز اسرائیل با غزه نقل مکان کرده بودند. "ناتالی" روند طولانی گرویدن به یهودیت را آغاز کرده بود و در مقابل، "مامان" به او وعده برآورده ساختن خواسته‌های مالی اش را داده بود. عاشق بودن می‌تواند افراد را وادار به انجام کار‌هایی کند که منطق را به چالش می‌کشد. در مورد مامان، اشتیاق او برای راضی کردن معشوقه اش باعث شد تا او به کشورش اسرائیل خیانت کند. او سال‌ها یک وطن‌پرست مغرور اسرائیلی بود که "بنیامین نتانیاهو" نخست‌وزیر اسرائیل را می‌ستود. او در پست هایش در فیس بوک دیدگاه‌های شدید جناح راست و احساسات ضد عربی را ابراز کرده بود. با این وجود، در کمال ناباوری خانواده و دوستانش، "مامان" به جاسوس سرسخت‌ترین دشمن اسرائیل یعنی ایران تبدیل شد. به گزارش "شین بت" سرویس امنیت داخلی اسرائیل، مامان یکی از ۳۹ اسرائیلی بوده که در سال گذشته به ظن جاسوسی برای ایران دستگیر شدند. یکی از مقام‌های امنیتی اسرائیل به من گفت که ایران از پایان سال ۲۰۲۲ میلادی صد‌ها اسرائیلی را برای تبدیل به جاسوس هدف قرار داده است. این افراد که از طریق پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی یا جریان در سفر به ترکیه یا جمهوری آذربایجان به عنوان جاسوس جذب شده بودند از خاستگاه‌های مختلفی بوده‌اند: یهودی و عرب، مذهبی و سکولار، پیر و جوان، زن و مرد.
رسوایی برای رژیمی که همواره به قدرت جاسوسی خود افتخار کرده است
"ملمن" در ادامه با اشاره به این که موضوع تبدیل اسرائیلی‌ها به جاسوس ایران برای اسرائیل، رژیمی که همواره به قدرت جاسوسی و انسجام ملی خود بالیده، موضوعی "شرم آور" محسوب می‌شود، می‌نویسد:"برخی افزایش آشکار تمایل اسرائیلی‌هایی که مایل به خیانت به کشورشان هستند را دلیلی بر وجود سرخوردگی و شکاف اجتماعی در اسرائیل می‌دانند. مقام‌های اسرائیلی نگران این موضوع هستند. یکی از مقام‌های "شین بت" به من گفت:"ما باید دیگران را از همکاری با بدترین دشمنان خود منصرف کنیم".
انگیزه‌های مالی؛ عامل اصلی جذب اسرائیلی‌ها به عنوان جاسوس
او در ادامه با اشاره به زندگی "مردخای مامان" به عنوان یک نمونه از اسرائیلی‌های تبدیل شده به جاسوس برای ایران می‌نویسد:"مامان تا زمانی که به استخدام ایران درآمد، زندگی بی نظیری داشت. او در سال ۱۹۵۲ به دنیا آمد، در جوانی در ارتش اسرائیل خدمت کرد، با همسرش آشنا شد و به بخش روستایی شمال اسرائیل نقل مکان کرد. در آنجا این زوج چهار فرزند خود را بزرگ کردند. مامان همیشه به دنبال راه‌هایی برای کسب درآمد بیشتر بود، اما هیچ کدام از نقشه‌های او به جایی نرسیدند. او سپس به اقدامات غیر قانونی روی آورد. مامان بعداً به جرایم مختلف از جمله اخاذی و فرار مالیاتی محکوم شد. ارتکاب این جرایم کوچک پیش بینی سقوط نهایی او بود. حدود ۲۰ سال پیش مامان که از همسرش جدا شده بود به دنبال ثروت اندوزی بهتر به ترکیه رفت. او در سمنداگ، شهری در سواحل مدیترانه، در نزدیکی مرز سوریه، ساکن شد و خود را به عنوان یک تاجر عمده فروش در خرید و فروش سبزیجات، میوه و ادویه جات و هر چیزی که می‌تواند سودآور بود مطرح کرد. او هر از چند گاهی برای دیدار دوستان و اعضای خانواده خود به اسرائیل باز می‌گشت. به گفته افرادی که او را می‌شناسند، وقتی از مامان در مورد شغلش سؤال پرسیده می‌شد، او طفره می‌رفت و این تصور را ایجاد می‌کرد که مخفیانه برای موساد، سازمان جاسوسی اسرائیل، و برای واحد‌های نیرو‌های ویژه اسرائیل در لبنان و ترکیه کار می‌کند. با گذشت زمان، تجارت مامان با مشکل مواجه شد. در آوریل ۲۰۲۴، وضعیت مالی مامان دوباره در حال سقوط بود، زیرا پول هایش را برای "ناتالی" معشوقه اش خرج کرده بود. در این میان، مامان با دو پسر عمو با نام خانوادگی "اصلان" وارد شراکت شده بود. "شین بت" اشاره کرده که آنان با سازمان‌های اطلاعاتی ایران و ترکیه همکاری می‌کردند. طبق مکالمات واتس آپ مامان، او از آن دو پسر عمو درخواست کمک کرده بود. آنان قرار ملاقات او را با یک تاجر ثروتمند ایرانی به نام "اِدی" ترتیب دادند. ادی با برقراری ارتباط از طریق اصلان‌ها وعده داد تا از طریق باز کردن در‌های بازار میوه به روی مامان او را مردی ثروتمند تبدیل کند. ادی در جلسه برنامه ریزی شده حاضر نشد، اما غیبت او صرفا علاقه و اشتیاق مامان را افزایش داد. اصلان‌ها گفتند "ادی" در ایران است و مامان برای ملاقات با او باید به آنجا سفر کند. به عنوان یک شهروند اسرائیلی عبور قانونی از مرز برای او دشوار بود. در نتیجه، او به صورت غیر قانونی از شرق ترکیه به ایران رفت. به نظر می‌رسد اصلان‌ها به مرزبانان ترکیه رشوه داده بودند. مردخای مامان پشت یک کامیون راهی ایران شد. پس از رسیدن به ایران مامان ۱۲ ساعت در یک ویلا منتظر ماند. "ادی" از مامان خواست در ازای رونق بخشیدن به کسب و کار او پول و اسلحه در اسرائیل مخفی کند و عکسبرداری از مناطق شلوغ را انجام دهد. مامان این خواسته را پذیرفت".
نقش مهم وزارت اطلاعات و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در رودست اطلاعاتی به اسرائیل
"ملمن" در ادامه اشاره می‌کند که وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هر دو در این رودست اطلاعاتی به اسرائیل نقش داشته‌اند.
او می‌نویسد:"عصر همان روز مامان به ترکیه بازگشت و بار دیگر در کامیون پنهان شد. در بازگشت به هتل، اصلان‌ها به او ۱۳۰۰ دلار پول نقد دادند. روز بعد مامان به بلاروس پرواز کرد تا با ناتالی که در فرودگاه منتظر او بود، دیدار کند. چند روز بعد، این زوج به اسرائیل بازگشتند. در طول سه ماه و نیم بعدی، مامان با اصلان‌ها پیام‌هایی رد و بدل کرد و از طریق آنان، "ادی" را وادار کرد تا معاملات میوه و آجیل که پیش‌تر مورد بحث قرار داده بودند را دنبال کند. در اواسط ماه آگوست، "ادی" پاسخ مثبت داد و از مامان خواست تا در ایران با او دیداری داشته باشد".
"ملمن" در ادامه این ادعا را مطرح می‌کند که ایران از از مامان خواسته بود اگر با ترور "بنیامین نتانیاهو" یا "یوآو گالانت" وزیر دفاع اسرائیل موافقت کند ۱۵۰ هزار دلار به او می‌دهند.
او می‌افزاید:"ادی" در دیدار با مامان به او گفته بود ماموران امنیتی ایران با یک چک سفید امضا می‌آیند و به مامان پیشنهادی می‌دهند که برای انجام وظایف محوله، او می‌تواند تا یک میلیون دلار درخواست پول کند. این اطلاعات مامان را در حالتی از شادی قرار داد. پس از صرف یک ناهار مجلل در ویلا، او با دو ماموری که "ادی" به او گفته بود ملاقات کرد. یکی از آنان زبان عبری را به روانی صحبت می‌کرد. همان طور که ادی توصیه کرده بود، مامان یک میلیون دلار طلب کرد. ماموران امنیتی ایرانی او را متقاعد کردند که باید نتانیاهو یا گالانت را ترور کند. مامان، اما نمی‌دانست باید چگونه این کار را انجام دهد. به عنوان طرح "ب" آنان به مامان پیشنهاد کردند که می‌تواند "نفتالی بنت" نخست وزیر اسبق اسرائیل را ترور کند. مامان فکر کرد این کار شدنی‌تر به نظر می‌رسد. او موافقت کرد، اما به قیمت اولیه ۱ میلیون دلاری خود پایبند بود. ماموران گفتند که پیش پرداخت را به ۴۰۰۰۰۰ دلار افزایش خواهند داد. آنان به او گفتند که دولت ایران خواهان انتقام سریع در پاسخ به ترور "اسماعیل هنیه" رهبر سیاسی جنبش حماس است. علیرغم پیشنهاد پیش پرداخت بالاتر، مامان ثابت قدم بود و از همکاری برای کمتر از ۱ میلیون دلار خودداری کرد. به نظر می‌رسید توافق حاصل نمی‌شد. ماموران امنیتی ایران پیشنهاد متفاوتی را مطرح کردند. استفاده از مواد منفجره برای ترور شهرداران اسرائیلی. مامان به دروغ مدعی شده بود که دو شهردار اسرائیلی را می‌شناسد. با این وجود، پس از ساعت‌ها رفت و برگشت، عوامل اطلاعاتی ایران و مامان هنوز نتوانسته بودند بر سر مبلغ با یکدیگر به توافق برسند".
جاسوس اسرائیلی مجذوب غذا‌های ایرانی شده بود!
"ملمن" در ادامه می‌نویسد:"قرار شد مذاکرات روز بعد ادامه یابد. مامان به شدت تحت تاثیر غذا‌های خوشمزه ایرانی قرار گرفته بود. او پیام‌های صوتی را برای ناتالی از طریق واتس آپ ارسال کرد و به او وعده داد پس از بازگشت برایش یک عطر نفیس خریداری کند. ناتالی پاسخ داده بود:"من از رایحه گل خوشم نمی‌اید". او گفته بود که خواستار عطری با بوی تنباکو و قهوه، با رایحه‌ای قوی و البته عطری گران قیمت است". صبح روز بعد مامان به ویلای "ادی" بازگشت. مذاکرات آغاز شد. ماموران اطلاعاتی ایران ایده جدیدی را مطرح کردند: آیا مامان می‌تواند یکی از عوامل موساد را استخدام کرده و او را به ماموری دوجانبه تبدیل کند؟ بار دیگر مامان یک میلیون دلار طلب کرد و بار دیگر جلسه بدون نتیجه به پایان رسید. قبل از رفتن مامان، "ادی" به او ۵ هزار یورو به عنوان نشان دادن حسن نیت داده بود. پس از ۴۸ ساعت، مامان به ترکیه بازگشت". یک مقام امنیتی اسرائیلی به "ملمن" می‌گوید:"مامان خوش شانس بود که ماموران امنیتی ایران او را رها کردند و او را نکشتند".
مامان از طریق قبرس به اسرائیل پرواز کرد. اما هنگامی که از هواپیما در فرودگاه بین المللی بن گوریون پیاده شد، توسط پلیس و مقام‌های شین بت دستگیر شد. او که شوکه شده بود، فریاد زد و به آنان ناسزا می‌گفت.
پیام‌های ارسالی جاسوس اسرائیلی در واتس آپ باعث شناسایی او شد
"ملمن" در ادامه اشاره می‌کند که اطلاعات ارتش اسرائیل پیام‌های رد و بدل شده بین مامان، ادی، اصلان‌ها و عوامل اطلاعاتی ایرانی را رهگیری کرده بود. مامان پس از ۱۴ جلسه بازجویی اعتراف کرد که با ماموران ایرانی ملاقات کرده است. او گفته بود نمی‌داند اگر واقعا یک میلیون دلار را دریافت کرده بود چه می‌کرد. مامان به تماس با یک عامل خارجی و ورود بدون مجوز به کشور دشمن متهم شد. معشوقه او توسط مقام‌های اسرائیلی بازجویی شده بود، اما بعدا آزاد شد.
از زمان بازگشت نتانیاهو به قدرت در سال ۲۰۲۲ نیرو‌های گریز از مرکز در جامعه اسرائیلی تقویت شده‌اند
این خبرنگار و تحلیلگر حوزه امنیتی با اشاره به تحولات داخلی اسرائیل و تاثیر آن در افزایش تمایل اسرائیلی‌ها برای جاسوسی می‌نویسد:"فرهنگ فساد در اسرائیل از زمان قدرت گیری نتانیاهو رشد کرده است. تلاش‌های نتانیاهو برای تضعیف دستگاه قضایی اسرائیل باعث ایجاد آشفتگی سیاسی و دو قطبی شدن اسرائیلی‌ها شده است. بحث بر سر آزادی گروگان اسرائیلی که از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ در دست حماس بودند باعث تشدید شکاف‌ها در اسرائیل شد. یک جامعه شناس اسرائیلی به من گفت که "جامعه اسرائیل به سمت یک وضعیت خطرناک انفجاری از درون پیش می‌رود". تلاش‌های نتانیاهو برای کاستن از قدرت دستگاه قضایی و کنترل رسانه‌ها به "تخریب نهاد‌های سنتی قدیمی" و کاهش عمومی احترام به قانون در اسرائیل دامن زده است. در چنین شرایطی، اسرائیلی‌ها بیشتر حاضر به تابوشکنی و خیانت به اسرائیل هستند".
تاکتیک‌های اطلاعاتی ایران شبیه به تاکتیک‌های کا گ ب است
"ملمن" در ادامه به نقل از مقام‌های ارشد شین بت می‌نویسد:"روش‌ها و تاکتیک‌های سیستم اطلاعاتی ایران برای جذب جاسوس یادآور روش‌هایی است که زمانی توسط کا گ ب استفاده می‌شد روش‌هایی کم ریسک. اتحاد جماهیر شوروی نیز موفق شده بود با شکار اسرائیلی‌ها از طریق ایجاد همدردی‌های کمونیستی، به سرویس‌های مخفی نوپای اسرائیل و سایر نهاد‌های اسرائیل نفوذ کند. البته اتحاد جماهیر شوروی به جای دشمنی مانند ایران و کشور‌های عربی، رقیب اسرائیل به حساب می‌آمد و کارش برای جذب جاسوسان اسرائیلی راحت‌تر بود".
پول و نه ایدئولوژی عامل اصلی جذب جاسوسان اسرائیلی
"ملمن" در ادامه با اشاره به انگیزه‌های اسرائیلی‌ها برای تبدیل شدن به جاسوسان ایران می‌نویسد:"در حال حاضر افراد استخدام شده بیشتر به احتمال زیاد به دلیل حرص و طمع مالی جذب دستگاه اطلاعاتی ایران می‌شوند و نه به دلایل ایدئولوژیک. یک ترفند رایج ماموران اطلاعاتی ایران آن است که در رسانه‌های اجتماعی تبلیغاتی ارسال می‌کنند که از کاربران می‌پرسند آیا می‌خواهند به راحتی درآمد کسب کنند. شین بت در جولای ۲۰۱۹ اعلام کرد که تلاش ایران برای جذب شبکه گسترده‌ای از عوامل در اسرائیل، کرانه باختری و غزه از طریق پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی را خنثی کرده است. در این میان، مهاجرانی برای مثال از جمهوری آذربایجان که یهودیان آذربایجانی محسوب می‌شود، اهداف بهتری برای جذب به عنوان جاسوس برای ایران هستند، زیرا اغلب برای یافتن شغل، کنار آمدن با هزینه‌های بالای زندگی در اسرائیل یا یافتن مسکن مقرون به صرفه در آن کشور با مشکل مواجه می‌شوند. بسیاری از اسرائیلی‌های آذری تبار احساس می‌کنند در جامعه اسرائیل به حاشیه رانده شده‌اند. "عزیز نیسانوف" نوازنده ۴۳ ساله و پاره وقت از شهر بندری حیفا در شمال اسرائیل یکی از این افراد بود. او در اواسط سال ۲۰۲۲ میلادی به جمهوری آذربایجان سفر کرد و با یک ایرانی ۵۶ ساله آذری تبار آشنا شد. "نیسانوف" با کمال میل موافقت کرد که با او همکاری کند در واقع، مشکلات مالی و احساس بیگانگی از جامعه اسرائیل او را به همکاری با دستگاه اطلاعاتی ایران سوق داد. در ابتدا، نیسانوف وظیفه عکاسی از مکان‌های غیرنظامی در اسرائیل را برعهده داشت. با این وجود، دستورات به زودی به مستندسازی سایت‌های نظامی و استراتژیک تبدیل شد. "نیسانوف" با پیروی از دستورالعمل‌ها و نشانگر‌های دقیق در "گوگل مپس" و "گوگل ارث"، از مقر موساد و مقر نیرو‌های دفاعی اسرائیل در تل آویو عکسبرداری کرد. نیسانوف شش همدست، از جمله دو خردسال و پسر ۱۹ ساله اش "ییگال" را نیز استخدام کرده بود. ییگال که زمانی در نیروی هوایی اسرائیل سرباز بود، پست خود را ترک کرده و توسط پلیس نظامی تحت تعقیب بود. آنان با یکدیگر یک حلقه جاسوسی کارآمد را تشکیل دادند و از نزدیک به ۱۰۰ هدف در سراسر اسرائیل جاسوسی کردند. در جسورانه‌ترین مأموریت خود، به آن گروه گفته شد که در پی حمله موشکی ایران در آوریل ۲۰۲۴، آسیب‌های پایگاه هوایی نواتیم، محل استقرار اسکادران‌های جنگنده اف-۳۵ اسرائیل را بررسی کنند. نیسانوف حتی از اعضای خانواده خود استفاده کرد. هنگامی که مادرش برای پذیرایی در سفارت تازه افتتاح شده آذربایجان در تل آویو دعوت شده بود، او را تشویق کرد که عکسبرداری کند. حداقل در یک مورد، نیسانوف به جمهوری آذربایجان سفر کرد و در آنجا دستورات بیشتری از عوامل ایرانی دریافت کرد. این گروه که برای هر ماموریت بین ۵۰۰ تا ۱۲۰۰ دلار دریافت می‌کردند، ظرف مدت ۱۵ ماه تقریباً ۳۰۰۰۰۰ دلار به دست آوردند. پرداخت‌ها از طریق رمزارز‌های دیجیتال انجام می‌شد و برخی از آن‌ها به منابع روسی مرتبط بودند. دستگاه اطلاعاتی ایران مخارج از جمله اتاق‌های هتل، خودرو‌های کرایه‌ای، دوچرخه، دوربین‌های جدید و رایانه را پوشش می‌داد. مقام‌های اسرائیلی بعدا یک خودرو، دو موتور سیکلت و ۱۱۰۰۰ دلار پول نقد را ضبط کردند".
فعالیت‌های جاسوسی برای ایران و حزب الله لبنان نتیجه بخش بود
"ملمن" اشاره می‌کند که فعالیت‌های عکسبرداری آن حلقه جاسوسی در حمله موشکی و پهپادی حزب الله لبنان به تاسیسات نظامی اسرائیل به کار آمد.
او در ادامه می‌نویسد:"این عملیات جاسوسی به طور ناگهانی در سپتامبر ۲۰۲۴ پایان یافت، زمانی که نیرو‌های ویژه شین بت به خانه‌های اعضای آن حلقه یورش بردند و آنان را دستگیر کردند. مقام‌های اسرائیلی آن گروه را "یکی از خطرناک‌ترین و مطمئناً بزرگ‌ترین حلقه‌های جاسوسی در اسرائیل" توصیف کردند. به طرز وحشتناکی، معلوم شد که نیسانوف قرار بود ده روز بعد در مراسمی با حضور "اسحاق هرتزوگ" رئیس جمهور اسرائیل و چند تن از اعضای کابینه اسرائیل موسیقی بنوازد".
